مجذوب

[ویکی فقه] مجذوب (ابهام زدایی). مجذوب ممکن است اشاره به اشخاص و شخصیت های ذیل باشد: • ابراهیم مجذوب، از صوفیان قرن ۷ق /۱۳م و معاصر شیخ شهاب الدین سهروردی و نجیب الدین علی بن بزغش شیرازی • محمد مجذوب تبریزی، از علمای معروف قرن یازدهم هجری و اهل سلوک و عرفان
...

مَجذوب
(در لغت به معنی کشیده شده و ربوده شده) در عرفان، مترادف با اصطلاح محبوب و کسی که بدون طی مقامات و مراحل خاص طریقت زیر نظر شیخی کامل و دیدن مدارج سلوک و مجاهدات آن به عنایت و مواهب الهی به کمالی که مورد نظر صوفیان است برسد. عارفان، در یک تقسیم بندیِ کلّی، سالکان را به دو قسم تقسیم کرده اند. قسمی که نخست به سلوک می پردازند تا پس از آن فتوح یابند، و قسمی که پیش از مجاهده و تحمّل سختی های آن، به هدف واصل می شوند. این دوّمین دسته را مجذوب و محبوب خوانده اند. اینان که برگزیدگان الهی اند، چنان با سرعت به طیّ مراحل سلوک می پردازند، که گاه در یک شب، راهی را که یک سالکِ گرمرو در ۶۰ سال می پیماید طی می کنند. این که چرا در هر عصر افراد انگشت شماری مجذوب اند و بقیه غیرمجذوب از اسراری است که بر عارفان هم همیشه مکتوم است یا همیشه در کتمان آن کوشیده اند. برخی از عرفا، مجذوب را به دلیل آن که مراتب سیر طریقت را ندیده و ناگهان به کمال رسیده است برای پیشوایی و شیخ خانقاه شدن مناسب نمی دانند.