تقسیم

[ویکی فقه] تقسیم (ابهام زدایی). تقسیم، ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تقسیم (بلاغت)، یکی از صنایع ادبی و به معنای استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آن ها• تقسیم (منطق)، یکی از اصطلاحات علم منطق و به معنای تجزیه یک کل به اجزاء، یا یک کلی به جزئیات
...

[ویکی فقه] تقسیم (بلاغت). تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آن ها است.
یکی از اسلوب های بلاغی و بدیعی قرآن "تقسیم" است. صنعت "تقسیم" آن است که ابتدا چند چیز و پس از آن چند چیز دیگر بیاورند که مربوط به همان الفاظ اول باشد و معلوم کنند که هر کدام از امور بعد مربوط به کدام یک از امور اول است. صنعت تقسیم مانند لف و نشر به دو قسم مرتب و مشوش تقسیم می شود.برخی "تقسیم" را این گونه تعریف کرده اند که چیزی را به اجزایی تقسیم و پس از آن، حکم هر جزئی را ذکر کنند؛
← مثال اول
در صنعت تقسیم، ابتدا دو یا چند چیز را ذکر می کنند و سپس به ترتیب و به طور مشخص، متعلق و وابسته هر کدام از آنها را در سخن می آورند.
← نمونه اول
تقسیم همیشه به صورت "یکی... دوم... سوم..." یا "یکی این طور، دومی آن طور" به کار می رود. صنعت تقسیم شباهت زیادی با لف و نشر دارد، با این تفاوت که در لف ونشر، معین نمی شود که کدام یک از امور نشر مربوط به کدام یک از امور لف است، و رابطه ی میان اجزا و وابسته ها را خواننده خود باید دریابد؛ اما در تقسیم این رابطه مشخص شده است. به سخن دیگر ارتباط میان اجزای نشر را در لف و نشر از قرینه می فهمیم و در تقسیم از تصریح. به طور مثال بیت زیر حالت لف و نشر دارد نه تقسیم:نباشد چون جبین و زلف و رخسار و لبت هرگز ••• مه روشن، شب تیره، گل سوری، می احمر در بیت بالا شاعر نگفته است که کدام چیز شبیه کدام است و این خواننده است که باید بین موارد ذکر شده را دریابد. مثلا بفهمد که جبین معشوق مثل ماه روشن است یا زلف او مثل شب تیره است و... پس باید گفت صنعت تقسیم آن است که در ابتدا چند چیز و بعد از آن چند چیز دیگر بیاورند که مربوط به همان الفاظ اول باشد و معلوم کند که هر کدام از امور بعد مربوط به کدام یک از امور اول است.
اقسام تقسیم
...

[ویکی فقه] تقسیم (منطق). تقسیم ، یکی از اصطلاحات علم منطق و به معنای تجزیه یک کل به اجزاء، یا یک کلی به جزئیات است.
تجزیه یک کل به اجزاء، یا یک کلی به جزئیات را در اصطلاح تقسیم می گویند اما معمولا همین قسم اخیر در منطق مراد است و آن این است که یک کلی را بر حسب مصادیق مختلف آن قسمت می کنند. این گونه تقسیم موجب تفکیک و از هم جدا شدن مصادیق یک مفهوم می شود. مانند تقسیم جوهر به جوهر ممتدّ در جهات سه گانه، و جوهر بدون امتداد و سپس تقسیم جوهر ممتدّ به جسم نامی و جسم غیر نامی و تقسیم جسم نامی به حیوان و غیر حیوان و هکذا.«اما تقسیم تکثیر است از بالا به زیر، چون تقسیم جنس به انواع، و نوع به اصناف، و صنف به اشخاص، و تقسیم ذاتی به جنس و نوع و فصل، و عرضی به خاصه و عرض عام».
شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق)، ص۱۸۰.
قسمت منطقی، که یکی از اقسام قسمت و نافع ترین آنها در اکتساب تعریف است، به معنای تقسیم یک کلی به جزئیات آن است، و مجموع اقسام آن که از حاصل ضرب هر یک از کلیات خمس با دیگری و صنف و شخص به دست می آید، ۳۵ قسم است.
انواع قسمت منطقی
قسمت منطقی، در تقسیم اوّلی، بر دو قسم است: ۱. قسمت کلی به فصول ذاتی، مانند: تقسیم حیوان به انسان و فرس و... که کاربرد این نوع بیش از دیگر اقسام است؛۲. قسمت کلی به غیر فصول ذاتی، مانند: تقسیم حیوان به عرب و عجم.
دیدگاه خواجه طوسی
...

تَقسیم یا بَخش یکی از چهار عمل اصلی در ریاضی است که وارونهٔ عمل ضرب است.
به این دو واژه مشابه توجه کنید و اشتباه نگیرید، بخشیدن و بخشودن، بخشیدن به معنی تقسیم کردن ( بخشش ) است ولی بخشودن یعنی عفو کردن ( بخشایش ) .
همچنین، عمل تقسیم ( بخش ) میتواند به دو روش تفسیر شود: کمی و کیفی
به طور ویژه، اگر «c» ضرب در «b» برابر «a» را اینگونه بنویسیم:
اگر b برابر صفر نباشد، پس «a» بخش بر ( تقسیم بر ) «b» برابر «c»، اینگونه نوشته می شود:
برای نمونه:
هنگامی که:
در گزارهٔ بالا٬ «a» را «مقسوم»٬ «b» را «مقسوم علیه» و «c» را «خارج قسمت» می گویند.
تقسیم بر صفر ( یا بخش بر صفر ) درصورتی که «b» صفر باشد تعریف نشده است.
اگر در عمل تقسیم، باقی مانده برابر صفر شود می گوییم صورت ( مقسوم ) بر مخرج ( مقسوم علیه ) بخش پذیر است مانند مثال بالا.

تقسیم (ریاضیات). تقسیم (ریاضیات)(division)
یکی از چهار عمل اصلی حساب۱، و عکس عمل ضرب۲. منظور از تقسیم عددی با نام مقسوم۳ بر عددی با نام مقسومٌ علیه۴ یافتن عددی است با نام خارج قسمت۵، به قسمی که حاصل ضرب آن در مقسومٌ علیه برابر مقسوم باشد. در حوزۀ اعداد گویا۶، تقسیم به این معنی همواره امکان پذیر است، مگر آن که مقسومٌ علیه صفر باشد، ولی در حوزۀ اعداد صحیح۷، تقسیم همیشه ممکن نیست. مثلاً ۱۰ بر ۳ تقسیم پذیر نیست، هرچند تقسیم با باقی مانده همیشه ممکن است. در این تقسیم، علاوه بر خارج قسمت عددی با نام باقی مانده۸ نیز حاصل می شود که اگر با حاصل ضرب خارج قسمت در مقسوم علیه جمع شود، مقسوم به دست می آید. ( ← قابل قسمت)
arithmetic
multiplication dividend divisor quotient rational numbers whole numbers remainder

تقسیم (موسیقی). تَقسیم (موسیقی)
(یا: تکسیم ترکی ؛ تاکسیم ۱ یونانی) در موسیقی عربی ، ترکی ، و یونانی نوعی بداهه نوازی در یک یا چند مُد ملودیک ۲، با سبک ریتمیِ آزاد. اجراکننده هنگام بداهه نوازی هر پاساژ می داند که کدام یک از درجه های مُد ملودیک مزبور از لحاظ ساختاری اهمیت دارد و در آن مُد با چه ترتیب خاصی به کار رفته است.
taximmelodic mode