سید

سید (نمایش نامه). سید ( به فرانسوی: Le Cid ) یک نمایش نامهٔ معروف فرانسوی قرن هفدهم است که توسط پییر کورنِی، تراژدی نویس مشهور نوشته شده است.
این تراژدی که به نظم نوشته شده است در سال ۱۶۳۶ منتشر شد و با استقبال و موفقیت فراوان همراه بود، ولی به دلیل عدم رعایت برخی قوانین تراژدی کلاسیک مورد انتقاد شدید تعدادی از درام نویسان قرار گرفت.
• دون رودریگ [ ۱] ، پسر دون دیِگ، دلداده و دلدار شیمِن. لقب سید، برگرفته از واژهٔ سَیِّد و به عربی به معنای سرور، پس از دلاوری های او در میدان جنگ و در پردهٔ چهارم توسط پادشاه به او داده می شود.
• شیمِن [ ۲] ، دختر دون گومِس، دلدار و دلدادهٔ رودریگ و دلدار دون سانْش.
• دون گومِس [ ۳] ، کنت گورماس و پدر شیمِن.
• دون دیِگ [ ۴] ، پدر رودریگ.
• دونا اوراک [ ۵] ، دختر پادشاه کاستی و دلدادهٔ رودریگ.
• دون فِرنان [ ۶] ، پادشاه کاستی.
• دون سانْش [ ۷] ، دلداهٔ شیمِن.
• اِلویر [ ۸] ، معلمهٔ شیمِن.
• لئونور [ ۹] ، معلمهٔ شاهزادهٔ کاستی.
• دون آریاس و دون آلونْس [ ۱۰] ، از نجیب زادگان کاستی.
دون دیِگ و کنت گورماس، هر دو از نجبا و دلاوران کاستی، تصمیم می گیرند که فرزندان خود را که به هم علاقه دارند به ازدواج یک دیگر درآورند. در همین زمان، پادشاه دون دیِگ را به عنوان آموزگار پسرش برمی گزیند. کنت گورماس نیز از روی حسادت و در حالی که معتقد است این مقام تنها درخور اوست، با دون دیِگ درگیر شده و سرانجام به او توهین کرده و به او سیلی می زند. دون دیِگ که به علت سالخوردگی، توانایی انتقام و نجات شرافت و آبروی خانوادگی خود را از دست داده است، شمشیرش را به رودریگ واگذار کرده و او را به دوئل با پدر شیمِن دعوت می کند. رودریگ، پس از یک درگیری درونی دردناک و انتخاب دشوار بین وفاداری به شرافت و عشقش، سرانجام نجات خون و عزتش را برمی گزیند و طی یک دوئل پدر شیمِن را می کشد. سپس، نزد شیمِن رفته و شمشیرش را به او داده و از او تقاضا می کند که انتقام پدرش را از او بگیرد، ولی شیمِن که هنوز در حالت شوک قرار دارد از او می خواهد که شمشیر آلوده به خون پدرش را از نگاهش دور نگاه دارد و اعلام می دارد که قادر به انجام چنین کاری نیست.
آنگاه، درحالی که این بار او باید بین عشق و عزت انتخاب کند، انتقام پدر را برمی گزیند و بدون مخفی کردن عشقش به قاتل پدرش، از پادشاه تقاضای قصاص می کند. در همین حال، پادشاه آگاه می شود که مسلمانان به اسپانیا حمله کرده اند، و تقاضای پدر رودریگ را برای دادن فرصتی به پسرش برای نشان دادن ارزش ها و این گونه استحاق بخشایش می پذیرد. دلاوری های رودریگ در میدان جنگ باعث جلب توجه همگان به او شده و پادشاه لقب سید را بر او می نهد. لازم به ذکر است که طی این ماجراها دختر پادشاه مخفیانه به رودریگ دل می بندد و او نیز دچار یک درگیری درونی میان عشق و عزتش به عنوان یک شاهزاده می شود ولی چون در هر حال ازدواج با رودریگ را امکان ناپذیر می بیند از عشقش ناامید می شود.