ابومسلم خولانی

خَوْلانی، ابومسلم، عبداللّه بن ثُوَب، از مشاهیر تابعین شامی و از یاران معاویه می باشد.
نام پدرش را مِشْکَم، عبداللّه، ثواب، عُبَید، مُسلم و ایوب نیز نوشته اند.
← صحابه بودن پدر ابومسلم
نام خود وی را برخی عبدالرحمان یا یعقوب بن مسلم ذکر کرده اند. از این رو، کنیه اش از نامش مشهورتر بوده است. او از قبیله خولان یمن بود که اغلب ساکن شام بودند. با توجه به این مطلب، روایت دیگری که به نقل از خود ابومسلم خولانی، وی را عراقی و اهل بصره معرفی کرده است، قابل اعتماد نیست.
ابومسلم در زمان جاهلیت و اسلام آوردن او
ابومسلم خولانی زمان جاهلیت را درک کرده بود. گفته شده است که ابومسلم در زمان پیامبر اکرم، اسلام آورد اما آن حضرت را ندید و پس از رحلت پیامبر، در زمان حکومت ابوبکر (۱۱ـ۱۳) از یمن به مدینه رفت. پاره ای روایات، اسلام آوردن او را در زمان معاویه یا در سال غزوه حنین سال ۸؛ ذکر کرده اند. نه تنها راجع به نام، محل تولد و سکونت و زمان اسلام آوردن او، بلکه در اکثر مطالبی که درباره وی نقل شده، حتی محل دفنش تفاوت بسیاری وجود دارد.
سفر به شام
...

ابومسلم خولانی (؟ -۶۸۴م) از تابعین.
• «عالمان در روی زمین همچون ستارگان در آسمان اند، همان گونه که مردم از پرتوی ستارگان راهنمایی می شوند و اگر نورِ آنان پوشیده گردد، مردم سرگردان می گردند، به مانندِ این نیز، مردم از بودنِ عالمان راهیاب خواهند شد و در نبودِ آنان سرگردان و گمراه.» ابن جماعه، تذکرة السامع والمتکلم، ص۲۵