اسب
اسب یا اسپ با نام علمیEquus ferus caballus، یکی از دو زیرگونههای
اسب وحشی (Equus ferus) است. این جانور
پستاندار و
فَردسُم است و به تیره
اسبیان تعلق دارد.
فرگشت اسب از ۴۵ تا ۵۵ میلیون سال پیش به این سو آغاز شده است، گذشتهٔ اسب های بزرگ و تک سم امروزی به جانورانی کوچک جثه و چندسم باز می گردد. نزدیک به ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد انسان تلاش کرد تا اسب را اهلی کند. گمان بر این است که تا سال ۳۰۰۰ پیش از میلاد اسب های اهلی در جاهای گوناگونی از زمین حضور داشتند. اسب های زیرگونهٔ caballus اهلی شده اند، اگرچه بسیاری از آن ها در طبیعت آزاد زندگی می کنند. البته اسب هایی وجود دارند که هرگز اهلی نشده اند؛ برای نمونه
اسب شوالسکی تنها زیرگونه ای است که واقعاً تاکنون وحشی باقی مانده است.
اندام های اسب به گونه ای است که به آن اجازه می دهد بی درنگ سرعتش را در برابر درندگان بالا برد. اسب توان بالایی در نگه داشتن تعادلش در هنگام دویدن دارد، همچنین می تواند بی درنگ خود را آمادهٔ نبرد یا فرار از دشمن کند. اسب ها می توانند به صورت ایستاده یا نشسته بخوابند. دوران بارداری اسب ماده (مادیان) نزدیک به یازده ماه است. نوزاد اسب که
کُرّه نام دارد اندکی پس از آنکه به دنیا آمد می تواند روی پاهایش بایستد و بدود. بیشتر اسب های اهلی در میانهٔ دو تا چهار سالگی زیر زین یا مهار (برای درشکه) تمرین می بینند. اسب در پنج سالگی کاملاً بالغ می شود و می تواند میان ۲۵ تا ۳۰ سال نیز عمر کند.
نژاد اسب بسته به خوی جانور، دارای سه دستهٔ مهم است: اسب های سرزنده یا «پُرحرارت» که می توانند در سرعت های بالا داشته باشند، اسب «خونسرد» مانند اسب های بارکشی و
اسبچه که برای کار سنگین و سرعت کم مناسبند، و «اسب های خون گرم» که از ترکیب دو نژاد دیگر بدست آمده اند که برای سواری های با هدف ویژه آموزش می بیند و در اروپا معمول هستند. امروزه بیش از ۳۰۰ گونه اسب در جهان وجود دارد که هرکدام برای هدف ویژه ای پرورش می یابند.
انسان و اسب در موردهای گوناگونی به صورت رقابتی یا غیر رقابتی با هم اندرکنش دارند؛ مانند کار به صورت اسب پلیس، کشاورزی، کارهای تفریحی و درمانی. از دیرباز اسب ها در میدان های جنگ کاربرد داشته اند و به همین دلیل فن ها و ابزارهای
سوارکاری و کنترل اسب بسیار گسترده اند. محصولات بسیاری از اسب بدست می آید که از آن جمله می توان به: گوشت، شیر، مو، استخوان، پوست و برداشت مواد دارویی از
ادرار مادیان باردار اشاره کرد. انسان ها برای اسب های اهلی، خوراک، آب، پناهگاه، مراقبت های پزشکی و نعل فراهم می کنند.
اسب ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
اسب پستانداری است که در زمینه های کشاورزی، ترابری و همچنین در جنگ ها از آن استفاده می شود.
اسب (فیلم ۱۳۵۵) نام فیلمی کوتاه از مسعود کیمیایی ساخته سال ۱۳۵۵.
اسب (فیلم ۱۳۸۴) نام فیلمی است از بابک محمدی ساخته سال ۱۳۸۴.
اسب (شطرنج) از مهره های شطرنج است.
اسب یکی از مهره های شطرنج است. هر یک از بازیکنان دو اسب دارد که بین رخ و فیل قرار می گیرند. بر اساس علائم اختصاری بازی شطرنج اسب بازیکن سفید در خانه های b1 و g1 و اسب های بازیکن سیاه در خانه های b8 و g8 قرار دارند.
اسب نام یک فیلم کوتاه ایرانی ساختهٔ مسعود کیمیایی که در سال ۱۳۵۵ ساخته شده است.
اسب فیلمی تلویزیونی به کارگردانی و نویسندگی بابک محمدی و تهیه کنندگی محمدصادق آذین ساخته سال ۱۳۸۴ است.
فیلم تلویزیونی «اسب» از محصولات «سیمافیلم» است.
«اسب» (انگلیسی: Horse (1941 film)) یک فیلم به کارگردانی آکیرا کوروساوا است که در سال ۳۴ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به هیدکو تاکامینه اشاره کرد.
اسب (انگلیسی: Horse) فیلمی به کارگردانی اندی وارهول است که در سال ۱۹۶۵ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به فلورانس فاستر جنکینس، ایدی سجویک، و اندی وارهول اشاره کرد.
اسب آباد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان اوجان غربی بخش مرکزی شهرستان بستان آباد واقع شده است.
اسب آبی یک جانور پستاندار گیاه خوار ساکن آفریقا می باشد. تنها دو گونه اسب آبی وجود دارد که در یک خانواده زیستی مستقل به نام Hippopotamidae قرار می گیرند. اسب آبی معمولی که پس از فیل و کرگدن سومین پستانداز بزرگ خشکی زی است و اسب آبی کوتوله که جمعیت کمی دارد و تنها در غرب آفریقا زندگی می کند. آن ها جانورانی نیمه آبزی هستند که در رودخانه ها و برکه ها زندگی می کنند. این جانوران در درازای روز با ماندن در آب رودخانه یا در گل و لای خود را خنک می کنند. این جانوران بزرگ ۲٬۶ تا ۳ متر درازا و ۱٬۶۶ متر بلندا دارند. وزن آنها در حدود ۲٬۲ تا ۲٬۸ تن است.
اسب های آبی از دید ظاهری به پستانداران سم دار مثل گراز شباهت دارند ولی نزدیکترین خویشاوند آن ها نهنگ ها و گرازهای دریایی هستند که ۵۵ میلیون سال پیش نیای مشترکی داشتند. نیای مشترک آن ها ۶۰ میلیون سال پیش از سم داران جفت سم جدا شده بود.
جفتگیری و زایمان هر دو در آب روی می دهد. اسب های آبی یک گستره ای از رودخانه را به خود اختصاص داده و مانع از ورود دیگران می شوند. آنها هنگام تاریک روشن هوا برای خوراک و چریدن از آب بیرون می آیند. اسب های آبی در رودخانه و در کنار هم استراحت می کنند و چریدن کاری است که آنها به تنهایی انجام می دهند و گروهی به بیرون آب نمی آیند و آنها در واقع حیوانات خشکی زی نیستند.
اسب آبی از بدن درشت و بشکه مانندش و دهان و دندان بزرگش و بدن بی مو و پاهای کنده دار و بزرگ و کوتاهش شناسایی می شود. از دید اندازه ٬اندازه کرگدن سفید است و تنها فیلها از نظر وزنی با آنها برابری می کنند. با آنکه چاق و سنگین هستند و همچنین پاهای کوتاهی نیز دارند ولی به آسانی می توانند از یک انسان پیشی بگیرند. اسبهای آبی می توانند با سرعت ۴۸ کیلومتر در ساعت در مدت زمان کوتاهی از یک دونده المپیکی پیشی بگیرند. اسب آبی آفریقایی از جانوران خطرناک و تهاجمی به حساب می آیند و در صورتی که انسان به ایشان نزدیک شود به انسان حمله می کنند و مرگ آورند. تخمین زده می شود که ۱۲۵ تا ۱۵۰ هزار اسب آبی در آفریقا زیست کنند و از این میان کشور زامبیا با جای دادن ۴۰ هزار راس از این جانور و تانزانیا با ۲۰ تا ۳۰ هزار دارای بزرگترین جمعیت این حیوان هستند.
اسب آبی بیشتر در حالتی که تنها چشم ها، گوش ها و سوراخ های بینی اش دیده می شود در آب دراز می کشد. یک گله اسب آبی پهنای یک رودخانه را اشغال می کند. آنها با دندان های عاج مانند و درازشان زخم های خطرناک و بدی را در بدن یکدیگر ایجاد می کنند.
معنی لغت:
واژه انگلیسی Hippopotamus به معنی اسب آبی، از دو واژه یونانی Hippos به معنی اسب و Potamus به معنی رودخانه ساخته شده است.
اسب آبی (به انگلیسی: Blue Horse) یک آلبوم موسیقی منتشر شده توسط گروه کانادایی The Be Good Tanyas است. این آلبوم در سال ۲۰۰۰ منتشر شده است.
اسب آبی یک پستاندار گیاه خوار ساکن آفریقا
اسب آبی (آلبوم) آلبوم موسیقی گروه کانادایی The Be Good Tanyas
اسب دریایی نوع ماهی از خانواده سوزن ماهیان
سیارک ۴۲۶ (به انگلیسی: 426 Hippo، نامگذاری:1897DH) چهارصد و بیست و ششمین سیارک کشف شده است که در ۲۵ اوت ۱۸۹۷ و در نیس کشف شد. این سیارک توسط آگوست کارلویز کشف شد . قدر مطلق سیارک برابر ۸٫۴۲ است.
اسب آبی مالت (نام علمی: Hippopotamus meltensis) نام یک گونه از تیره اسب آبیان است.
اسب آبی کوتوله (نام علمی: Choeropsis liberiensis) نام یک گونه از تیره اسب آبیان است.
اسب آبیان (نام علمی: Hippopotamidae) تیره ای از جفت سم سانان دوزیست هستند که امروزه تنها دو گونه از آن ها با نام اسب آبی معمولی (Hippopotamus amphibius) و اسب آبی کوتوله (Choeropsis liberiensis) در آفریقا زندگی می کنند.
نزدیک ترین گروه به اسب های آبی کنونی، آب بازسانان هستند. تیره اسب آبیان به همراه آب بازسانان در کلاد نهنگ اسب آبی سانان طبقه بندی شده اند.
آخال تِکِه نژادی از اسب است که در ترکمنستان پرورش می دهند و از نمادهای ملی این کشور شمرده می شود. این اسب ها ۱۴۷ تا ۱۶۳ cm ارتفاع دارند و رنگ براق متالیک آنها (به ویژه در رنگ های روشن تر) مشهور است. این اسب در رنگ های کهر، نیله (طوسی)، سمند، کرنگ، سیاه، و سفید وجود دارد. برخی منابع آخال تکه را از نژاد اسب ترکمن می دانند. آخال تکه به جز در سرزمین مادری، ترکمنستان، در روسیه و آلمان و بسیاری از کشورهای اروپایی پرورش داده میشود. از اسبهای آخال تکه برای تولید نژادهای جدید استفاده شده است. آخال تکه می تواند یک اسب ورزشی باشد و در رشته های درساژ، پرش، دو سرعت و استفامت رقابت کند.
اسب اژدها (نام علمی: Hippodraco) نام یک سرده از راسته پرنده کفلان است.
اسب استاک (به انگلیسی: stock horse)، گونه ای از اسب اطلاق می شود که برای کار در کنار احشام بخصوص گله گاو یا گوسفند مناسب است.پونی گله یا اسب گله اصطلاحات قدیمی هستند که امروزه هم به صورت محاوره (در فرهنگ آمریکا) اشاره به اسب چابک راهنمای گله دارد. مبدأ این اصطلاح به سال ۱۸۷۶ می رسد. کلمه اسبچه در این موضوع ربطی به اندازه آن ندارد. اگر چه اسبچه گله سنتی می تواند به کوچکی، وزن ۳۲۰ تا ۴۱۰ کیلوگرم و بلندی ۱۴دست (یکا) باشد.
اسب اسکات (نام علمی: Equus scotti) نام یک گونه از سرده ستوران است.
اسب با دم پرنده (انگلیسی: The Horse with the Flying Tail) یک فیلم در سبک مستند است که در سال ۱۹۶۰ منتشر شد.
ارابه طلایی چهار اسب از آثار باستانی دوره هخامنشیان است که در گنجینه آمودریا یافت شده است. این ارابه متعلق به ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال پیش از میلاد است. این اثر دارای ارابه ای چهاراسب است که دو نفر با لباس هخامنشی ها بر آن سوار هستند، این اثر هم اکنون در موزه بریتانیا نگهداری می شود.
مختصات: ۴۳°۰۴′۳۸″ شمالی ۷۹°۰۴′۳۲″ غربی / ۴۳.۰۷۷۳۰۵° شمالی ۷۹.۰۷۵۶۲° غربی / 43.077305; -79.07562
آبشار نعل اسبی که به آبشار کانادایی نیز معروف می باشد آبشاری در رودخانه نیاگارا می باشد. دو سوم آبشار در استان انتاریو در کشور کانادا و یک سوم آن در ایالت نیویورک در آمریکا واقع شده است.
انجمن سلطنتی اسب این انجمن در سال ۱۳۵۱ ه.خ با الگوگیری از صنعت اسب در انگلستان، باهدف حفظ و تکثیر نژادهای گوناگون اسب ایرانی و برگزاری مسابقات اسب دوانی، تأسیس شد. ریاست این انجمن تا سال ۱۳۵۷ بر عهدهٔ کامبیز آتابای بود. در سال ۱۳۵۸ این انجمن منحل و پیست های اسب دوانیِ آن در اختیار نهادهای مختلف قرار گرفت و اختیارات آن به ادارهٔ سوارکاری داده شد.
باستان اسب (نام علمی: Archaeohippus) نام یک سرده از شاخه طنابداران است.
بزرگ اسب (نام علمی: Megahippus) نام یک سرده از زیرخانواده نزدیک به ددان است.
پلیوسن اسب (نام علمی: Pliohippus) نام یک سرده از تیره اسبیان است.
پهن آرواره اسب (نام علمی: Eurygnathohippus) نام یک سرده از تیره اسبیان است.
پگاه اسب (نام علمی: Eohippus) نام یک سرده از تیره اسبیان است.
پیشاکوه اسب (نام علمی: Protorohippus) نام یک سرده از تیره اسبیان است.
پرش با اسب (به انگلیسی: Show jumping) یکی از ورزش ها و رشته های سوارکاری است که مشابه مسابقات درساژ و استقامت است. در این ورزش، اسب و سوار در مسیری معین از روی موانع مشخص عبور می کنند. این ورزش در مسابقات المپیک نیز برگزار می شود و مسابقات آن زیر نظر فدراسیون بین المللی سوارکاری انجام می شود.
مسابقات پرش با اسب در مقاطع و فرم های مختلفی برگزار می شود که می توان به مسابقات جایزه بزرگ، مسابقات سرعت، مسابقات قدرتی، مسابقات شش میله، مسابقات کلکته، مسابقات مادیان های تازه کار و مسابقات نژاد اشاره کرد.
تاخت اسب یا دیگر چهارپایان به دو شکل است: تاخت ملایم و تاخت چهارنعل. تاخت خود یکی از انواع حرکت اسب است.
تپه آخور اسب مربوط به دوره اشکانیان - دوره ساسانیان است و در شهرستان زهک، بخش جزینک، دهستان خمک، ۵ کیلومتری شمال شرقی روستای خمک واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ دی ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۳۵۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جعفری اسب (نام علمی: Smyrnium olusatrum) نام یک گونه از سرده آوندول است.
مختصات: ۳۶°۵۲′۴۶″ شمالی ۱۱۱°۳۰′۵۰″ غربی / ۳۶.۸۷۹۴۴° شمالی ۱۱۱.۵۱۳۸۹° غربی / 36.87944; -111.51389
خم نعل اسب (به انگلیسی: Horseshoe Bend) نام خمیدگی ای از رودخانهٔ کلرادو است که به نعل اسب شباهت دارد و در نزدیکی شهر پیج، آریزونا، ایالات متحده قرار دارد. مردم منطقه از این خمیدگی اغلب با نام «کینگ بند» یاد می کنند. این خمیدگی در ۸٫۵ کیلومتری سد گلن کانیون و دریاچهٔ پاول در منطقهٔ تفریحی ملی گلن کانیون و ۶ کیلومتری جنوب غربی شهر پیج قرار دارد. برای رسیدن به خمیدگی نعل اسب از جادهٔ ۸۹ ایالات متحده باید ۱٫۲ کیلومتر پیاده روی کرد و از بالای صخره های پرشیب بدان نگریست. بر اساس نقشه های زمینی گوگل، ارتفاع منطقه ۴٫۲۰۰ فوت بالای سطح دریاست و رودخانهٔ کلرادو در ارتفاع ۳٫۲۰۰ فوتی قرار دارد، لذا ارتفاع پرتگاه ۱٫۰۰۰ فوت است.
دره اسب، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان دیواندره در استان کردستان ایران است.
ریشه های اعصاب کمری و خاجی در زیر طناب نخاعی، دم اسب (به انگلیسی: Cauda equina) را تشکیل می هند. این ریشه ها نسبت به ریشه های دیگر اعصاب نخاعی، مسیر طولانی تری را طی می کنند.
مختصات: ۳۶°۴۲′۱۸″ شمالی ۴۸°۳۳′۱۴″ شرقی / ۳۶.۷۰۵۰۳° شمالی ۴۸.۵۵۳۸۴° شرقی / 36.70503; 48.55384
دواسب روستایی در ۴ کیلومتری شمال شهر زنجان است. بنابر گزارش مرکز آمار ایران بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ تعداد ۱۵۴ خانوار در آن سکونت دارند. جمعیت این روستا ۷۰۸ نفر است. شغل اصلی اهالی این روستا کشاورزی و دامپروری است.
در نزدیکی این روستا کوهی قرار دارد که افراد محلی به آن قیزلار قلعه سی به معنی قلعه دختران می گویند. در قله این کوه بقایای یک قلعه دیده می شود. ارتفاع این کوه از سطح دریا ۲۱۰۰ متر است. افراد محلی کشف آثار تاریخی و مسکوکات مختلف را از این قلعه به یاد دارند.
منطقه استقرار این روستا کوهستانی و آب و هوای آن سرد و خشک است.
محصولات عمده کشاورزی تولید شده در این روستا انگور و زردآلو است.
رنگ موهای بدن و یال و دم اسب ها به ژن شناسی آنها (در واقع الل های کروموزوم های آن ها) بستگی دارد. معمولاً این رنگ ها از بدو تولد تا مرگ باقی می مانند. با این وجود رنگ هایی نیز وجود دارند که با بالا رفتن سن یا بلوغ تغییر می کنند. لکه های سفیدی که گاه بر روی بدن بعضی اسب ها، پس از جراحت و... تشکیل می شود رنگ آن اسب محسوب نمی شوند. رنگ هایی که تغییر ناپذیرند به رنگ های ساده (یا اصلی)، رنگ های مرکب، رنگ های مرکب مخلوط و سایر رنگ ها دسته بندی می شوند.
سال اسب (انگلیسی: Year of the Horse) فیلمی مستند به کارگردانی جیم جارموش سال ۱۹۹۷ است که بر پایهٔ تور موسیقی نیل یانگ و گروه کریزی هورس ساخته شد. از هنرمندان حاضر در آن می توان به نیل یانگ، بیلی تالبوت و جیم جارموش اشاره کرد. راجر ایبرت این فیلم را بدترین فیلم سال ۱۹۹۷ نامید.
سال اسب نام آلبوم کنسرتی نیل یانگ و کریزی هورس نیز است که سال ۱۹۹۷ روانهٔ بازار شد. ترتیب ترانه های آلبوم با فیلم متفاوت است.
سحابی سر اسب (به انگلیسی: Horshead، و B33 در کاتالوگ سحابی های تاریک برنارد) یک سحابی تاریک در ابر مولکولی شکارچی است که نزدیک به شرقی ترین نقطهٔ صورت فلکی شکارچی (ستاره نطاق) قرا گرفته است و ۱۵۰۰ سال نوری تا زمین فاصله دارد. این جرم همچون دندانه ای تیره در میان سحابی نشری قرمز رنگ خودنمایی می کند. چهرهٔ تیره ای از سر اسب در سحابی آشکار است و که این جرم در حقیقت غباری کدر است که در جلوی سحابی نشری و پرنوری قرار گرفته. این جرم نیز همچون ابرهای جو زمین به صورت اتفاقی چنین شکلی را به خود گرفته است. بعد از چندین هزار سال، بخش داخلی سحابی به دلیل حرکت دگرگون می شود. انتشار سحابی به رنگ قرمز به علت آمیخته شدن الکترون با پروتونهای اتم هیدروژن است. همچنین در تصویر، سحابی بازتابی آبی رنگی مشاهده می شود که به گونه ای ممتاز نور آبی ستاره همدم را بازتاب می کند.