جاپلق عربی شده واژه گاپله، نام سرزمین باستانی و پهناوری است که در غرب مرکزی ایران ، محدوده شهرهای
شازند،
ملایر،بروجرد،ازنا و الیگودرز واقع شده است. قدیمی ترین کتیبه ای که نام گاپله در آن ذکر شده است، کتیبه ای است به خط آشوری و در آن گفته شده سپاهیان
آشور در یکی از جنگها (حدودا ۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح) ، قلعه ای را در منطقه گاپله تصرف کرده و تعدادی اسیر و دام گرفتند.
بخش جاپلقلهجه گاپله ایجابلقاجابلساجاپِلَق منطقه ای بسیار کهن است که قدمت آن به دوران پیش از اسلام بر می گردد. واژه جاپلق در اصل عربی شده کلمه گاپله و از لحاظ
باستان شناسی حائز اهمیت فراوان است. این منطقه در زمان های پیش از اسلام جزء منطقه
ماد و پس از تشکیل
هخامنشی جزء سرزمین
ری می گردد. از جمله معروف ترین و کهن ترین خاندان های ساکن این منطقه می توان به خاندان بیات اشاره کرد.
گرچه آثار و نشانه های فراوانی از قدمت این منطقه یافت شده است ولی در
لغت نامه دهخدا در توضیح کلمه جاپلق ، شهرت این منطقه را به دلیل جنگ بین ایرانیان و اعراب در سال ۱۱۲ قمری ذکر می کند که به فرماندهی قحتبه ابن شیب و عمر ابن هبیره در جاپلق روی داد و اعراب تا منطقه
نهاوند عقب رانده شدند. جنگ دیگری در سال ۱۲۳ قمری مصادف یا حیات
جعفر صادق در این منطقه روی داد که به قیام
بابک خرمدین مشهور بود. در کتاب گزیده
سیاست نامه خواجه نظام الملک طوسی،
جعفر شعار چاپ ۱۳۶۵ شرکت چاپ و نشر بنیاد تهران صفحه ۳۳۷ آمده: دیگر در سال ۲۱۲ قمری در ایام
مأمون خرمدینان قیام کردند از ناحیه سپاهان، گاپله ، ترمدین و کره و
باطنیان به ایشان پیوستند …
آرامگاه امامزاده زید و
قاسم و امام زاده داوودپیغمبر با ۱۰۰۰ سال قدمت در منطقه جاپلق
ازنا قرار دارد. بنای این
مقبره (زید و قاسم )مربوط به دوران
سلجوقی می باشد که
گنبدی مخروطی شکل با نمای آجری و دارای ارتفاع است. بنای امام زاده داوودپیغمبر نیز به دست مردم این روستا تخریب و در حال نوسازی می باشد.
بخش جاپلق یکی از بخش های شهرستان ازنا در استان لرستان ایران است. این بخش دارای دهستانهای زیر است:
دهستان جاپلق شرقی
دهستان جاپلق غربی
این بخش در مسیر راه آهن شمال به جنوب قرار گرفته و شهر اراک در فاصله ۷۵ کیلومتری شمال و شهر ازنا در فاصله این ۲۰ کیلومتری جنوب بخش قرار گرفته است.
بخش جاپلق در دامنه شمالی رشته کوههای زاگرس قرار داشته و آب و هوای آن در زمستان سرد و خشک و در تابستان معتدل است .
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت
بخش جاپلق در سال ۱۳۸۵ برابر با ۱۱۹۶۳ نفر بوده است که از این میان ۵۷۵۳ نفر مرد و بقیه زن بوده اند. این بخش ۲۹۸۵ خانوار دارد.