اثاری شعبان بن محمد

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] آثاری شعبان بن محمد. آثاری، زین الدین (یا شرف الدین) شعبان بن محمد، شاعر و ادیب شافعی است. وی در 765ق1364/م، در قاهره زاده شد و اجداد او از موصل و ظاهراً غیر مسلمان بودند. جدش داوود نخستین کس از خاندان او بود که به اسلام گروید. وی که گویی از این سابقه ناخرسند بود، پس از اقامت در مکه، خویشتن را آثاری (منسوب به آثار نبوت در آن شهر) خواند. بااین حال، وی بدخوی، هجاگوی و هرزه سرا بود. در آغاز به منشی گری پرداخت، سپس نقیب الحکم قاهره گردید و در 800ق1398/م، به سبب درگیری های مالی از کار معزول شد و باز بر سر کار آمد، اما چون به زشت کاری های فراوان متهم شد، ناچار به حجاز گریخت (807ق1404/م) و از آنجا به یمن رفت و برای بزرگان آنجا مدیحه و سپس هجویه سرود و به هند تبعید شد. مردم هند هم پس از چند سال، از زخم زبان او دلگیر شدند و به یمن راندندش. از آنجا نیز پس از چندی اخراج شد و ناچار مجاور مکه گردید و 10 سال در آنجا اقامت گزید. در 820ق1417/م در شام و سال بعد در قاهره بود. چند بار دیگر به شام سفر کرد تا عاقبت در 838ق1425/م، در قاهره درگذشت .
وی جهان دوست و به شعر خود مغرور بود. به فقر تظاهر می کرد، اما هنگام مرگ 5000 دینار از او باقی ماند. شعرش (مدح، هجا، مُجون، شعر تعلیمی و مذهبی) متوسط، بلکه فروپایه است. خود مدعی است که بیش از 30 کتاب تألیف کرده است. از این میان حدود 10 کتاب به صورت خطی در کتابخانه های جهان موجود است که 5 نسخه از آنها ارجوزه هایی تعلیمی (به خصوص در نحو و عروض) است. علاوه بر این، سخاوی کتاب های زیر را نیز در ضمن آثار او آورده است:
لامیة فی النحو، یکی از منظومه های تعلیمی وی است.
برگرفته از: آذرنوش، آذرتاش، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی و همکاران (چاپ دوم)، تهران، 1377.

پیشنهاد کاربران

بپرس