اداب العربیه فی القرن التاسع عشر

[ویکی فقه] آداب العربیه فی القرن التاسع عشر. اَلآدابُ الْعَرَبِیَّهُ فِی الْقَرْنِ التّاسِع عَشَر، کتابی ادبی به زبان عربی تألیف لُویس شَیخو (۱۲۷۵ـ۱۳۴۶ق/۱۸۵۹ـ۱۹۲۷م)، از آباء یَسوعی لبنان می باشد.
وی که خود مؤسس مجلة المشرق بود، طی سال های ۱۳۲۵ـ ۱۳۲۸ق/۱۹۰۷ـ۱۹۱۰م به انتشار سلسله مقالاتی درباره نویسندگان و شاعران و اوضاع ادبی (سده ۱۳ق/۱۹م) در همان مجله پرداخت و سپس مجموعه آن مقالات را در دو جلد انتشار داد: جلد اول، شامل ۱۲۱۴ـ۱۲۸۷ق/۱۸۰۰ـ۱۸۷۰م، بیروت، المطبعه الکاثولیکیه، چ ۱، ۱۲۳۶ق/۱۹۰۸م، چ ۲، ۱۳۴۲ق/۱۹۲۴م، ۱۴۰ صفحه و یک مقدمه ۲ صفحه ای به زبان فرانسه؛ جلد دوم، شامل ۱۲۸۷ـ ۱۳۱۸ق/۱۸۷۰ـ۱۹۰۰م، بیروت، المطبعه الکاثولیکیه، چ ۱، ۱۳۲۸ق/۱۹۱۰م، چ ۲، ۱۳۴۵ق/۱۹۲۶م، ۱۹۲صفحه.شیخو از ۱۳۴۴ق/۱۹۲۵م کار بررسی در ادبیات معاصر عرب را از سرگرفت و در سال های بیست و سوم و بیست و چهارم مجله (۱۳۴۴ـ ۱۳۴۵ق/۱۹۲۵ـ۱۹۲۶م)، مقالاتی درباره تاریخ ادبیات عربی در ربع اول سده ۲۰م (ربع دوم سده ۱۴ق) نگاشت که مجموعه آن ها نیز زیر عنوان تاریخ الآداب العربیّه فی الرّبع الأوّل...، در ۲۰۸ صدر ۱۳۴۵ق/۱۹۲۶م در بیروت انتشار یافت.در این سال مجموعه هر ۳ کتاب یکجا تجلید و منتشر شد.هر یک از این مجلدات نیز شامل فهرست اعلام عربی (به تفکیک مسلمانان از نصرانیان )، اعلام خاورشناسان (به خط عربی و لاتینی) و نام های جغرافیایی است، اما در کتاب سوم به یک فهرست عام اکتفا شده است.
اهمیت
اهمیت کتاب شیخو در آن است که تا سال انتشار آن در المشرق، هیچ اثر مشابهی به زبان عربی تألیف نیافته بود و شرح احوال بزرگان شعر و ادب عرب ، در جُنگ ها و کتب تراجم و گاه مجلات و یا کتاب های مربوط به علوم دیگر پراکنده بود و هنوز مفهوم « تاریخ ادبیات » به صورت تاریخ های اروپاییِ سده ۱۳ق/۱۹م، در خاورزمین نضج نیافته بود.شاید تنها اثری که با مقدمات کتاب شیخو هم عصر و قابل قیاس است، سخنرانی کُرد علی در پاریس (۱۳۲۸ق/۱۹۱۰م) باشد که بعدها در غرائب الغرب او چاپ شد. (دمشق، ۱۳۲۸ق/۱۹۱۰م).در اروپا تاریخ های متعددی درباره ادبیات عرب تألیف شده بود مثلاً هامرپورگشتال، وین، ۱۲۷۲ق/۱۸۵۶م؛ هُوار، پاریس، ۱۳۲۰ق/۱۹۰۲م؛ ۱۳۱۹ق/۱۹۰۲م، بروکلمان «تاریخ ادبیات عرب»،
بروکلمان «تاریخ ادبیات عرب»،ج۲، ص۶۲۰.
...