ال اقا

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آل آقا. آلِ آقا، خاندانی از عالمان دینی، شیعی امامی، مشهور به علم و ادب از سده ۱۲ تا ۱۴ق/۱۸ تا ۲۰م در ایران می باشد.
شهرت افراد این خاندان به «آل آقا» بدین جهت است که منتسب به « آقا محمدباقر وحید بهبهانی » (ح ۱۱۱۶-۱۲۰۵ق/۱۷۰۴-۱۷۹۱م) بوده
احمد بن محمد، مرآت الاحوال فی معرفة الرجال، نسخه کتابخانه مرکزی، دانشگاه تهران، شمـ ۲۱۷۴.
شخصیت های به نام این خاندان بدین قرارند:
← آقا محمدعلی بن آقا محمدباقر
(۱) آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، مشهد، دارالمرتضی، ۱۴۰۴ق.(۲) آیت الله مرعشی، فهرست خطی.(۳) اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، المآثروالآثار، به کوشش ایرج افشار، تهران، اساطیر، ۱۳۶۳ش.(۴) امین، محسن، اعیان الشیعه، به کوشش حسن الامین، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.(۵) بهبهانی، احمدبن محمد، مرآت الاحوال فی معرفة الرجال، نسخه کتابخانه مرکزی، دانشگاه تهران، شمـ ۲۱۷۴.(۶) دوانی، علی، وحید بهبهانی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۲ش.(۷) رازی، محمدشریف، گنجینه دانشمندان، تهران، اسلامیه، ۱۳۵۲ش.(۸) شروانی، زین العابدین، ریاض السیاحه، تهران، انتشارات سعدی، ۱۳۳۹ش.(۹) قمی، شیخ عباس، فوائدالرضویه، ۱۳۶۷ق.(۱۰) قمی، شیخ عباس، الکنی والالقاب، تهران، مکتبه الصدر، ۱۳۹۷ق.(۱۱) کشمیری، میرزا محمدعلی، نجوم السماء فی تراجم العلماء، قم، مکتبه بصیری، ۱۳۹۴ق.(۱۲) معصوم علیشاه، محمد معصوم، طرائق الحقایق، به کوشش محمدجعفر محجوب، تهران، سنایی، ۱۳۱۸ق.(۱۳) معلم حبیب آبادی، میرزامحمدعلی، مکارم الآثار، اصفهان، کمال، ۱۳۶۲ش.

[ویکی شیعه] آل آقا. آل آقا، خاندانی منتسب به آقا محمدباقر وحید بهبهانی از عالمان شیعی امامی از قرن دوازدهم تا چهاردهم قمری در ایران، که گاهی «بهبهانی» هم خوانده می شدند. از شخصیت های شاخص این خاندان می توان به آقاسید محمدعلی بهبهانی، سید احمد بهبهانی، آقامحمود بهبهانی و آقاعبدالله بهبهانی اشاره کرد.
شهرت افراد این خاندان به آل آقا بدین جهت است که منتسب بهآقا وحید بهبهانیبوده و از این رو، گاه بهبهانی خوانده شده اند. برخی از اینان که در کرمانشاه و نهاوند اقامت داشته اند به کرمانشاهی و نهاوندی شهرت یافته اند. برخی از افراد این خاندان نیز در تهران، قم، نجف و کربلا ساکن بوده اند.
شخصیت های بنام این خاندان بدین قرارند:

دانشنامه آزاد فارسی

آل آقا. خاندان معروفی از عالمان اهل دین و علم و ادب در ایران (از قرن ۱۲ تا ۱۴ق)، منتسب به آقا محمدباقر وحید بهبهانی. از آن جا که برخی از اعضای این خاندان در کرمانشاه و نهاوند سکونت داشته اند به کرمانشاهی و نهاوندی، و نیز به سبب انتسابشان گاه بهبهانی خوانده شده اند. از اعضای این خاندان برخی نیز مقیم تهران، قم، کربلا و نجف بوده اند. از شخصیت های برجستۀ این خاندان است: ۱. آقا محمدعلی کرمانشاهی فرزند ارشد وحید بهبهانی. ۲. آقا محمدجعفر (کربلا ۱۱۷۸ـ کرمانشاه ۱۲۵۴ق) فرزند آقا محمدعلی کرمانشاهی. تحصیلات مقدماتی و فقه و اصول را نزد پدرش و عالمانی چون میرزای قمی و سید علی طباطبایی آموخت. برای ادامۀ تحصیل به عتبات و قم سفر کرد و سرانجام در کرمانشاه اقامت گزید و پس از مرگ پدر عهده دار رسیدگی به امور دینی و شرعی مردم آن شهر شد. ازجمله آثار اوست: انیس الطلاب در ۳ جلد؛ انیس العوام در اصول و فروع دین به فارسی؛ تحفةالابرار به فارسی در ۳ جلد؛ حاشیة معالم الدین به عربی در ۲ جلد؛ رد طریقة النجاة در رد صوفیان به فارسی؛ المصابیح در فقه به عربی؛ الجواهرالبهیة فی ترجمةالاحکام الالهیة در فقه به فارسی. ۳. آقا احمد (کرمانشاه ۱۱۹۱ـ همان جا ۱۲۳۵ق) فرزند آقا محمدعلی. در عتبات و قم از محضر استادان و فقهای بزرگی چون میرزای قمی بهره برد. سپس به هندوستان رفت و پنج سال در آن جا اقامت گزید و با مظاهر تمدن جدید آشنا شد. وی افزون بر فقه و اصول، در ریاضی، فلسفه، عرفان و شعر نیز دستی داشت. برخی از آثار اوست: مرآت الاحوال فی معرفةالرجال (جهان نما) که خاطرات زندگانی اوست؛ تاریخ الائمة به فارسی؛ تحفةالمحبین به فارسی؛ تنبیه الغافلین؛ ربیع الازهار. ۴. آقا محمود (کرمانشاه ۱۱۹۹ـ تهران ۱۲۶۹ق) فرزند آقا محمدعلی. مقدمات علوم را نزد پدر و برادرانش، آقا محمدجعفر و آقا احمد، آموخت. سپس برای ادامۀ تحصیل به عتبات، اصفهان و قم سفر کرد و سرانجام در تهران ساکن شد. ازجمله آثار اوست: ارشادالسالک در حج؛ اصول الفقه به عربی؛ اصول دین در کلام به فارسی؛ انموذج الرجال به عربی؛ تحفةالسلاطین؛ تحفةالملوک؛ تحفةالناصریه در اخلاق؛ تنبیه الغافلین و ایقاظ الراقدین در عرفان به فارسی؛ الجنةالواقیه در اصول به عربی؛ دیوان اشعار. ۵. آقا عبدالله ( ـ کرمانشاه ۱۲۸۹ق) فرزند آقا محمدجعفر. در کرمانشاه عهده دار امور دینی و شرعی مردم بود. از آثار برجای ماندۀ اوست: انوارالحکمة به فارسی؛ تعارض الوکیل و الموکل فی مسئلة البیع به عربی؛ مسئله در تجدید غسل به فارسی؛ مسئلة فی الارث؛ و مسئلة فی الطلاق هر دو به عربی.

پیشنهاد کاربران

بپرس