انفلوانزای اسپانیایی

آنفلوانزای اسپانیایی. دنیاگیری ۱۹۱۸ آنفلوانزا یا آنفلوانزای اسپانیایی ( به انگلیسی: Spanish flu ) دنیاگیری آنفلوانزای مرگبار غیرمنتظره ای بود که در اثر ویروس آنفلوانزای A زیرگروه H1N1 ایجاد شد. [ ۲]
مابین بهار ۱۹۱۸ تا تابستان ۱۹۱۹، این بیماری ۵۰۰ میلیون نفر ( یک سوم مردم جهان در آن هنگام ) در سراسر جهان را دچار کرد[ ۱] و به گفته پژوهشگران، بین ۱۷ تا ۵۰ میلیون انسان جان خود را از دست دادند که بیشتر از شمار قربانیان مستقیم جنگ جهانی اول است. البته در برخی تخمین ها تا ۱۰۰ میلیون نفر هم گفته شده است. پژوهش ها نشان می دهند که این همه گیری ممکن است از مرگ سیاه هم قربانیان بیشتری در جهان داشته باشد. [ ۳] بیشتر آنفلوانزاها به شکل نامتناسبی کودکان و سالمندان را دچار می کنند ولی نرخ مرگ و میر در آنفلوانزای اسپانیایی به شکل غیرمنتظره ای در جوانان بیشتر بود. [ ۴]
فرضیه های بسیاری دربارهٔ خاستگاه این بیماری وجود دارد. برخی می گویند آغاز این همه گیری در ایالات متحده آمریکا، [ ۵] امپراتوری بریتانیا[ ۶] یا چین[ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۷] [ ۱۰] [ ۱۱] بوده است. این باور نیز هست که سانسور در زمان جنگ جهانی اول باعث شد این بیماری در جمهوری سوم فرانسه، امپراتوری بریتانیا و امپراتوری آلمان گزارش نشود اما چون در امپراتوری اسپانیا ( که در جنگ بی طرف بود ) گزارش شد، به نظر آمد که این بیماری در آنجا همه گیرتر است؛ بنابراین پسوند «اسپانیایی» گرفت. [ ۱۲]
با اینکه در آن زمان میکروب به عنوان عامل بیماری های عفونی کشف شده بود اما نزدیک به یک دهه پس از آن، ویروس آنفلوانزای A زیرگروه H1N1 به عنوان عامل این بیماری شناسایی شد. [ ۲]
ایران یکی از بالاترین آمارهای مرگ بر اثر آنفلوانزای اسپانیایی را داشت. بر اساس یک تخمین، بین ۹۰۲٬۴۰۰ تا ۴٬۴۳۱٬۰۰۰ یا ۸٪ تا ۲۲٪ از کل جمعیت ایران بر اثر این بیماری کشته شدند. [ ۱۳] به نوشته امیراصلان افخمی بر خلاف دیگر جاهای زمین که بیشتر قربانیان شهرنشین بودند، در ایران این بیماری در روستاها بیشتر قربانی گرفت. شرایط اجتماعی ( مهمترین دلیل ) ، قحطی، اعتیاد به تریاک، مالاریا، خشک سالی، احتکار، فساد و ناکارآمدی دولت، توسعه نیافتگی، و کم خونی از دلایل گسترش آنفلوانزای اسپانیایی در ایران بودند. [ ۱۲]
نیروهای روس، بریتانیا و عثمانی در چهار گام، آنفلوانزای اسپانیایی را وارد ایران کردند:[ ۱۲] [ ۱۴]