ایات متشابه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آیات متشابه. آیاتی با احتمالات متعدّد را متشابهات قرآن گویند.
"متشابه" از ریشه "تشابه" به معنای هم گونی و هم سانی میان دو چیز است.
دلیل بر وجود آیات متشابه
با توجه به آیه ۷ سوره آل عمران: "هو الذی انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هن ام الکتاب و اخر متشابهات..." وجود آیات متشابه در قرآن قطعی است.
معنای آیات متشابه
" آیات متشابه " در بر دارنده الفاظ و عباراتی هستند که دارای معانی متعدد باشند به گونه ای که از ترجمه و ظاهر آن ها مراد و مقصود به دست نیاید؛ برخلاف آیات محکم،که نیاز به تأویل ندارند.به عبارت دیگر، آیات متشابه آیاتی است که در بدو نظر پیچیده و مشتمل بر احتمالات متعدد است که ممکن است با مراجعه به آیات محکم تفسیر آن روشن شود.
منظور از آیات متشابه
...

[ویکی اهل البیت] آیات متشابه. آیاتی با احتمالات متعدّد را متشابهات قرآن گویند.
متشابه از ریشه تشابه به معنای همگونی و همسانی میان دو چیز است.
با توجه به آیه ۷ سوره آل عمران: «هو الذی انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هن ام الکتاب و اخر متشابهات...» وجود آیات متشابه در قرآن قطعی است.
"آیات متشابه" دربردارنده الفاظ و عباراتی هستند که دارای معانی متعدد باشند به گونه ای که از ترجمه و ظاهر آنها مراد و مقصود بدست نیاید؛ برخلاف آیات محکم که نیاز به تأویل ندارند.
به عبارت دیگر، آیات متشابه آیاتی است که در بدو نظر پیچیده و مشتمل بر احتمالات متعدد است که ممکن است با مراجعه به آیات محکم تفسیر آن روشن شود.
صبحی صالح می گوید: آیات متشابه دربرگیرنده آیات مجمل و مُؤوَّل و مشکل است؛ زیرا آیات مجمل به تفسیر، آیات مؤوّل به تأویل و آیات مشکل به رفع اشکال نیاز دارد.
به "جلال الدین سیوطی" آیات صفات الهی، یعنی آیاتی که دربردارنده برخی از ویژگی ها و صفات خداوند متعال همچون صفت مکر، وجه، ید، اراده، استوا، استهزا، حب، حیا، فوقیت و... است و نیز آیات فواتح سور که با حروف مقطعه آغاز شده اند را از متشابهات برشمرده است.

[ویکی فقه] آیات متشابه (علوم قرآنی). آیات متشابه، آیاتی با احتمالات متعدد را می گویند.
"متشابه" از ریشه " تشابه " به معنای همگونی و همسانی میان دو چیز است. با توجه به آیه ۷ سوره آل عمران : (هو الذی انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هن ام الکتاب واخر متشابهات…)
آل عمران/سوره۳، آیه۷.
صبحی صالح می گوید: آیات متشابه شامل آیات مجمل و مؤول است؛ زیرا آیات مجمل به تفسیر، آیات مؤول به تاویل، و آیات مشکل به رفع اشکال نیاز دارند.جلال الدین سیوطی آیات صفات الهی (آیات دربردارنده برخی ویژگی ها و صفات خداوند متعالی همچون مکر ، وجه ، ید ، اراده ، استوا ، استهزا ، حب ، حیا ، فوقیت و…) و نیز آیات فواتح سوره ها را که با حروف مقطعه آغاز شده اند، از متشابهات برشمرده است.برخی دیگر نیز آیات مربوط به معاد ، حقیقت روح و… را از متشابهات، و برخی نیز آیات منسوخ را از متشابهات شمرده اند.بسیاری از این آیات که ادعای تشابه در آن شده است از متشابهات شانی و عرضی اند که با مراجعه به آیات دیگر و محکمات آیات و احادیث ، از آن ها رفع تشابه می شود.
تعداد
درباره تعداد متشابهات در قرآن کریم ، میان دانشمندان اختلاف است. این اختلاف از نسبی بودن مفهوم تشابه سرچشمه می گیرد.جلال الدین سیوطی تعداد متشابهات قرآن را بالغ بر پانصد مورد و قاضی عبدالجبار تعداد آن ها را ۸۷۵ مورد دانسته است.تعداد متشابهات در کتاب التمهید فی علوم القرآن -پس از حذف مکررات- حدود دویست مورد شمرده شده است.
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۳، ص(۷۱-۱۳۴).
...

[ویکی فقه] آیات متشابه (علوم قرانی). آیات متشابه به آیاتی اطلاق می شود که با احتمالات متعدد در قرآن بکار رفته است.
متشابه از ریشه تشابه به معنای همگونی و همسانی میان دو چیز است. با توجه به آیه ۷ سوره آل عمران : ((هو الذی انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هن ام الکتاب واخر متشابهات) …)
آل عمران/سوره۳، آیه۷.
آیات متشابه آیاتی هستند که در بدو نظر، پیچیده و مشتمل بر احتمالات متعددند؛ و این احتمالات نیز از ترجمه و ظاهر آیات به دست نمی آید ولی می توان با مراجعه به آیات محکم ، تفسیر آن ها را روشن نمود؛ برخلاف آیات محکم که نیاز به تاویل ندارند.
طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۲-۴۴.
...

[ویکی فقه] آیات متشابه (قرآن). در سوره آل عمران به جود آیات متشابه در قرآن اشاره شده است.
در سوره آل عمران به وجود آیات متشابه در قرآن اشاره شده است.هو الذی انزل علیک الکتـب منه... و اخر متشـبهـت....او کسی است که این کتاب (آسمانی) را بر تو نازل کرد، که قسمتی از آن، آیات محکم (صریح و روشن) است که اساس این کتاب می باشد (و هر گونه پیچیدگی در آیات دیگر، با مراجعه به اینها، برطرف می گردد.) و قسمتی از آن، «متشابه» است (آیاتی که به خاطر بالا بودن سطح مطلب و جهات دیگر، در نگاه اول، احتمالات مختلفی در آن می رود ولی با توجه به آیات محکم، تفسیر آنها آشکار می گردد.) اما آنها که در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهاتند، تا فتنه انگیزی کنند (و مردم را گمراه سازند) و تفسیر (نادرستی) برای آن می طلبند در حالی که تفسیر آنها را، جز خدا و راسخان در علم ، نمی دانند. (آنها که به دنبال فهم و درک اسرار همه آیات قرآن در پرتو علم و دانش الهی) می گویند: «ما به همه آن ایمان آوردیم همه از طرف پروردگار ماست.» و جز صاحبان عقل ، متذکر نمی شوند (و این حقیقت را درک نمی کنند).
آل عمران/سوره۳، آیه۷.
۱. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۷.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۵۳۹، برگرفته از مقاله «آیات متشابه».
...

پیشنهاد کاربران

بپرس