ایه قصر

[ویکی شیعه] آیه قصر. آیه قَصْر صد و یکمین آیه سوره نساء است که بر اساس آن مسافر باید نماز را شکسته بخواند. در این آیه تنها اصل حکم، بیان شده و جزئیات حکم از جمله مسافتی که مسافر باید طی کند تا سفر شرعی تحقق یابد، از روایات به دست می آید.
بیان حکم در این آیه به شکلی است که نماز شکسته را جایز اعلام می کند و به مسافر این امکان را می بخشد که نمازش را شکسته یا کامل بخواند؛ اما مفسران شیعه با توجه به روایات٬ بر این باورند که شکسته ادا کردن نماز در سفر واجب است.
در این آیه، شکسته ادا کردن نماز در سفر، با قید ترس از دشمنان همراه شده؛ به همین دلیل عده ای معتقدند که موضوع این آیه، نماز خوف است؛ در مقابل به نظرِ دیگر مفسران، قیدِ ترس، به سفرهای صدر اسلام اشاره دارد که غالبا همراه با ترس از راهزنان و دشمنان بوده است. برخی از مفسران نیز موضوع آیه را سفری دانسته اند که همراه با ترس باشد و بر این اساس، معتقدند حکم دیگر سفرها در سنت بیان می شود.

[ویکی اهل البیت] آیه قصر. آیه 101 سوره نساء/4 که به تشریع نماز قصر هنگام سفر پرداخته، «آیه قصر» نام گرفته است. در این آیه، از سفر به «ضرب فی الارض» تعبیر شده؛ زیرا مسافر زمین را با پای خود می کوبد:
«وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِی الأَرْضِ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَن تَقْصُرُواْ مِنَ الصَّلاَةِ إِنْ خِفْتُمْ أَن یَفْتِنَکُمُ الَّذِینَ کَفَرُواْ إِنَّ الْکَافِرِینَ کَانُواْ لَکُمْ عَدُوًّا مُّبِینًا»

[ویکی فقه] آیه قصر (تفسیر منقول). در این مقاله نمونه ای از تفاسیر معتبر منقول از اهل بیت (علیهم السّلام) به عنوان آموزش کیفیت صحیح پرداختن به تفسیر قرآن کریم و روش استنباط معانی حکیمانه آن، آورده و به بررسی آن خواهیم پرداخت.مانند آیه ۱۰۱و ۱۰۲ سوره نساء «
این آیه، از جمله آیاتی است که پیرامون دلالت آن و اینکه آیا مقصود تنها بیان نماز خوف (که در حال جنگ انجام می شود) است یا شامل نماز مسافر هم می شود بحث فراوان شده است. مفسران با استناد به سیره عملی پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) و ائمه اطهار و دیگر مسلمانان از صدر اول اسلام تاکنون که با استناد به همین آیه -هر چند به ظاهر درباره تنها نماز خوف وارد شده است- نمازهایشان را -در سفر- به قصر می خوانده اند، دلالت آیه را تعمیم بخشیده اند.متن آیه چنین است: «و اذا ضربتم فی الارض فلیس علیکم جناح ان تقصروا من الصلاة ان خفتم ان یفتنکم الذین کفروا ان الکافرین کانوا لکم عدوا مبینا. و اذا کنت فیهم فاقمت لهم الصلاة فلتقم طائفة منهم معکم و لیاخذوا اسلحتهم فاذا سجدوا فلیکونوا من ورائکم، ولتات طائفة اخری لم یصلوا فلیصلوا معک و لیاخذوا حذرهم و اسلحتهم ود الذین کفروا لو تغفلون عن اسلحتکم و امتعتکم فیمیلون علیکم میلة واحدة..؛
نساء/سوره۴، آیه۱۰۱-۱۰۲.
آنچه از ظاهر عبارت به دست می آید این است که جمله شرط ان خفتم قید موضوع باشد؛ یعنی قصر در نماز به هنگام مسافرت مشروط به وجود خوف است؛ به همین جهت شرح نماز خوف در آیه بعد بلافاصله آمده است، و فتنه در آیه «ان یفتنکم» به معنای سختی، گرفتاری و آزمایش است؛ یعنی به خاطر بیم از اینکه به کشتار و غارت و اسارت گرفتار آیید.همان گونه که این معنا در آیه «علی خوف من فرعون و ملیهم ان یفتنهم؛
یونس/سوره۱۰، آیه۸۳.
۱. ↑ نساء/سوره۴، آیه۱۰۱-۱۰۲.
...