ایه قنطار

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آیه قنطار. آیه قنطار به آیه ۲۰ سوره نساء
اجبار زن برای بازگرداندن مهریه
۱. ↑ نساء/سوره۴، آیه۲۰.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۲۰۱.
...

[ویکی شیعه] آیه قنطار. آیه قِنطار آیه ۲۰ سوره نساء است که متهم کردن زنان به اعمال منافی عفت، برای توجیه طلاق و عدم پرداخت مهریه و یا بازپس گیری آن را به شدت نهی کرده و مورد نکوهش قرار می دهد. این رسم از رسوم غلط زمان جاهلیت بود که به دوران اسلامی نیز راه یافته بود. در زمان جاهلیت، اگر مردی تصمیم به جدایی از همسر خود می گرفت، او را مورد آزار و اذیت قرار می داد و به اعمال منافی عفت متهم می کرد تا مهریه او را پرداخت نکند و یا در صورت پرداخت، از همسر خود پس بگیرد. از این آیه پیام های گوناگونی همچون حمایت اسلام از حقوق زنان، جواز مهریه زیاد و حق مالکیت زن، برداشت شده است.
آیه ۲۰ سوره نساء، آیه قنطار خوانده می شود. به باور ناصر مکارم شیرازی، از مفسران معاصر، این آیه علاوه بر دفاع از حقوق زنان، یکی از رسوم زشت و غلط دوران جاهلیت را به شدت نهی کرده و مورد نکوهش قرار داده است.
پیش از اسلام رسم بر این بود که هرگاه مردی قصد داشت همسر خود را طلاق دهد، او را مورد اذیت و آزار قرار می داد و اتهام اعمال منافی عفت به او وارد می ساخت تا زن وادار شود مهریه خویش را ببخشد یا بازگرداند؛ سپس وی را طلاق می داد و با همان مهر، همسر دیگری برمی گزید. نزول این آیه، در مذمت و جلوگیری از این رفتار نازل شده است.

[ویکی اهل البیت] آیه قنطار. به آیه 20 سوره نساء/4 «آیه قنطار» گفته اند. قنطار به معنای دارایی فراوان است. این آیه یکی از رسوم جاهلیت را تخطئه می کند؛ زیرا در جاهلیت رسم بر این بود که هرگاه شوهری از همسرش کدورتی داشت و می خواست او را طلاق دهد، بر او سخت می گرفت و او را به اعمال منافی عفت متهم می کرد تا زن حاضر شود مهر خویش را که پیش تر دریافت کرده بود، بازگرداند و شوهر همین مال را مهر همسر دوم خود قرار می داد.
آیه، این کار را به شدت نکوهیده است و می فرماید: اگر خواستید همسری دیگر به جای همسر خود ستانید و به یکی از آنان مال فراوان داده اید، چیزی از آن را پس نگیرید. آیا می خواهید آن را به بهتان و گناهی آشکار بگیرید؟:
«وَ إِنْ أَرَدتُّمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَّکَانَ زَوْجٍ وَآتَیْتُمْ إِحْدَاهُنَّ قِنطَارًا فَلاَ تَأْخُذُواْ مِنْهُ شَیْئًا أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَاناً وَ إِثْماً مُّبِیناً»
در آیه بعد که بیست و یکمین آیه همین سوره است و آیه افضاء نام گرفته، می فرماید: چگونه آن مال را می گیرید و حقوق همسرانتان را پای مال می کنید؛ در حالی که شما و همسرانتان مدت ها در خلوت و تنهایی با یکدیگر نزدیکی کرده و مباشرت داشته اید و آنان هنگام عقد از شما پیمانی محکم گرفته اند:
«وَ کَیْفَ تَأْخُذُونَهُ وَقَدْ أَفْضَی بَعْضُکُمْ إِلَی بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنکُم مِّیثَاقًا غَلِیظًا»

پیشنهاد کاربران

بپرس