ایینه شاهی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آیینه شاهی. آیینه شاهى ، کتابى فلسفى و اخلاقى به زبان فارسى نوشته محمد بن مرتضى ، معروف به ملامحسن فیض کاشانی (۱۰۰۸-۱۰۹۱ق / ۱۵۹۹-۱۶۸۰م ) است. دانشمند بزرگ شیعى ایرانى و معاصر با شاه عباس دوم صفوی (۱۰۵۲-۱۰۷۷ق /۱۶۴۲-۱۶۶۶م ).
این کتاب ، ترجمه گزیده ای از اثر دیگر همین مؤلف به نام ضیاء القلب است که به عربی نوشته شده است .
کتابخانه مرعشى ، آیین شاهی، ج۱، ص۱۰۲.
موضوع کتاب ، شناختن نفس ناطقه انسانى است و توضیح پنج حاکمى که بر آن تسلط دارند. یعنى : عقل ، طبع ، شرع ، عرف و عادت .
ابواب
فیض این کتاب را در ۱۰۶۶ق /۱۶۵۶م در یک مقدمه و ۱۲ فصل ، برای شاه عباس دوم نوشته است ، بدین شرح : شناختن عقل ، شناختن شرع ، شناختن طبع ، شناختن عادت ، شناختن عرف ، شناختن نفس ِ انسانى که فرمانبر این پنج است ، شناختن مراتب حکام پنجگانه ، حکمت ِ تسلطِ این حاکمان بر نفس آدمى . اگر این «پنج حاکم » با یکدیگر سازگار نباشند، کدام یک از آنها برتر و شریف تر است ؟ در صورت مشتبه شدن چگونه مى توان آنها را از یکدیگر تمیز داد؟برخى از نعمتهای الهى که در این تمییز و تشخیص ما را مدد مى رساند و چگونه مى توان از خدا یاری جست ؟
آقابزرگ ، الذریعة، ج۱، ص۵۳.
...

پیشنهاد کاربران

بپرس