ابزار تفسیر

[ویکی فقه] مراد از ابزارها در این بحث، دانش ها و فنونی اند که برای بهره گیری از منابع و به کارگیری قواعد تفسیر ضروری اند، زیرا مفسر در شرح و بیان مقصود خداوند با الفاظ و عبارات قرآن سر و کار دارد و کالبد شکافی و شرح و تبیین آن ها بدون بهره گیری از ابزار لازم میسر نمی گردد.
راغب اصفهانی در مقدمه جامع التفاسیر
الراغب (م ۴۲۵ ق)، مقدمة جامع التفاسیر، ج۱، ص۹۳-۹۷، به کوشش احمد حسن، کویت، دارالدعوة، ۱۴۰۵ ق.
پیشینیان در باب محدوده ابزارهای تفسیر، دیدگاه واحدی نداشته اند؛ برخی شمارگان خاصی برای آن بیان نکرده؛ ولی بعضی دیگر به بیان محدوده این دانش ها پرداخته اند و دامنه آن ها را به ۱۵ و برخی به ۲۴ علم محدود کرده اند.
محمد بن سلیمان الکافیجی، التیسیر فی قواعد علم التفسیر، ج۱، ص۱۴۴، دمشق، دارالقلم، ۱۴۱۰ ق.
مهم ترین دانش های موسوم به ابزار تفسیر از این قرارند: علوم ادبی و بلاغی شامل لغت ، صرف ، نحو ، معانی ، بیان و بدیع،
الزرکشی (م ۷۹۴ ق)، البرهان فی علوم القرآن، ج۲، ص۱۷۲-۱۷۳، به کوشش محمد ابوالفضل، قاهرة، احیاء الکتب العربیة، ۱۳۷۶ ق.
...