ابوالفضل بلعمی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ابوالفضل بلعمی از خاندان بلعمی است که به وزارت رسیده و نام و یادش در کتاب های ادب و تاریخ فراوان آمده است.
محمد بن عبیدالله بن محمد مشهور به ابوالفضل بلعمی در سال ۲۲۹ هجری متولد شد. وی منسوب به شهر «بلعم» از شهرهای دیار روم می باشد. جد وی، رجاء بن معبد تمیمی هنگام حمله مسلمه بن عبدالملک به بلاد روم، به همراه وی به آن جا رفت و در همان جا ساکن شد و نسل او در آن منطقه تداوم یافت. هم چنین آورده اند که جد او «بهار» (بهار بن خالد بن مغیث) نام داشته است. بهار از شجاعان قبیله تمیم بوده که در سپاه قتیبة بن مسلم به مرو آمده و در منطقه ای به نام «بلعمان» ساکن شده است و به همین جهت به او بلعمی می گویند. در مقدمه تاریخ نامه طبری به نقل از سمعانی آمده است: «وی از مردم بخارا است و احفاد او تا امروز (یعنی روزگار سمعانی سال ۵۰۵) به بخارا بر جای مانده اند.»

[ویکی اهل البیت] کلمات کلیدی: تاریخ، سامانیان، خاندان بلعمی، ابوالفضل بلعمی
محمد بن عبیدالله بن محمد مشهور به ابوالفضل بلعمی در سال 229 هجری متولد شد. وی منسوب به شهر «بلعم» از شهرهای دیار روم می­باشد. جدّ وی، رجاء بن معبد تمیمی هنگام حمله مسلمه بن عبدالملک به بلاد روم، به همراه وی به آنجا رفت و در همان جا ساکن شد و نسل او در آن منطقه تداوم یافت.
همچنین آورده­اند که جد او «بهار» (بهار بن خالد بن مغیث) نام داشته است. بهار از شجاعان قبیله تمیم بوده که در سپاه قتیبة بن مسلم به مرو آمده و در منطقه­ای به نام «بلعمان» ساکن شده است و به همین جهت به او بلعمی می­گویند.
در مقدمه تاریخ نامه طبری به نقل از سمعانی آمده است: «وی از مردم بخارا است و احفاد او تا امروز (یعنی روزگار سمعانی سال 505) به بخارا بر جای مانده­اند».
خاندان بلعمی شاید پس از برمکیان، پرآوازه­ترین خاندان­های باشند که به وزارت رسیده­اند و نام و یادشان در کتاب­های ادب و تاریخ به فراوانی آمده است.
ابوالفضل بلعمی ابتدا به وزارت امیراسماعیل بن احمد از سلاطین سامانی رسید. وی در زمان امارت نصر بن احمد سامانی هم از حدود سال 309 تا 326 متجاوز از پانزده سال وزارت داشت. او در این مدت در گسترش عدالت و انصاف و تدبیر امور مملکت تلاش نمود. ابوالفضل بلعمی در دفع شورشی که بر ضد نصر بن احمد به راه افتاده بود، سهم بسزایی داشت. این شورش از طرف «مرداویج زیاری» صورت گرفته بود بلعمی با ارسال نامه­ای مرداویج را که از شهر ری به سوی گرگان لشکر کشیده بود او را از نبرد با امیر سامانی منصرف ساخت، «من صلاح نمی دانم تو با یک پادشاهی که صد هزار مرد نبرد از غلامان خود و بندگان پدر گرد او می گردند، نبرد کنی بهتر این است که تو گرگان را ترک کنی و برای حکومت ری با پرداخت مبلغی مالیات موافقت نمائی». مرداویج این پیشنهاد را پذیرفت و با امیر سامانی صلح کرد و برگشت.
در زمان نصر بن احمد سامانی قبل از بلعمی، ابوالفضل بن یعقوب نیشابوری و پس از بلعمی ابوعبدالله جیهانی به وزارت رسیدند.

دانشنامه آزاد فارسی

پیشنهاد کاربران

بپرس