ابوجعفر اسکافی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اِسْکافی ، ابوجعفر محمد بن عبدالله ، متکلم پر آوازه و تشیع گرای مکتب معتزله بغداد (د ۲۴۰ق /۸۵۴م ).
با اینکه نیاکانش اهل سمرقند بودند، او را ظاهراً به واسطه اقامت در اسکاف ، اسکافی خوانده اند. اسکاف نام ناحیه ای از نهروان بود که بین بغداد و واسط قرار داشت . سال تولد اسکافی همچون دیگر جزئیات زندگیش روشن نیست و دانسته های ما از سرگذشت وی به اشاره های جسته گریخته ای محدود می شود که در لابه لای روایت های منابع تاریخی و کلامی به چشم می خورد.
تحصیلات
ظاهراً در جوانی به علم کلام علاقه مند می شود و در حوزه درسی متکلمان به فراگیری این علم می پردازد. دیری نمی پاید که پدر و مادرش به سبب تنگی معیشت ، او را وادار می کنند که درس و بحث را کنار گذاشته ، به پیشه خیاطی بپردازد. اما جعفر بن حرب (د ۲۳۶ق / ۸۵۰م ) متکلم نامبردار مکتب بغداد که به استعداد او پی برده بود، محروم ماندن وی را از تحصیل برنتافت و با پرداخت مقداری پول به خانواده اش به طور ماهیانه ، شرایط ادامه تحصیل را برای اسکافی فراهم کرد. از جمله های ستایش آمیزی که ابن ندیم درباره اسکافی به کار برده ، چنین بر می آید که در دانش اندوزی و کسب کمالات پیشرفت حیرت انگیزی داشته است .
اعتبار یافتن در دوران معتصم
اسکافی از قرار معلوم در دوران خلافت معتصم عباسی (۲۱۸- ۲۲۷ق /۸۳۳ -۸۴۲م ) شهرت و اعتباری یافته بود، چرا که معتصم او را به دربار پذیرفته بود و احترام بسیاری برایش قائل بود، چندانکه وقتی اسکافی در مجلس معتصم سخن می گفت ، همه خود را موظف می دانستند که تا پایان سخنرانی خاموش بمانند. معتصم به پسر او ابوالقاسم جعفر نیز عنایت داشت و او را که در فن دبیری دستی داشت ، به ریاست یکی از دیوان های خویش گمارد. ابن ندیم کتابی را با عنوان المعیار و الموازنه به ابوالقاسم نسبت داده است . برخی روایت ها نشان می دهند که اسکافی تا واپسین سالهای عمرش همچنان این اعتبار را حفظ کرده بود.
مناظره با متکلمان
...

پیشنهاد کاربران

بپرس