ابودهبل. [ اَ دَب َ ] ( اِخ ) جُمَحی. وهب بن زمعه. از مشاهیر شعرای عرب. او در خلافت معاویه و یزید شهرت یافت و معاویه و عبداﷲبن زبیر را مدیح گفت. و با عمره که زنی ادیبه و شاعره و خانه او در مکه انجمن شعرا و ادبا بود تعشق ورزید و عمره او را از مجمع خویش براند و ابودهبل را در فرقت عمره اشعاری جانگداز است. وقتی عاتکه دخترمعاویه بحج رفت ابودهبل او را بدید و عاشق وی شد. وبه شام رفت و بدانجا البته دیدار معشوقه میسر نشد وابودهبل در معاشقه با او بگفتن غزل و اشعار شورانگیز پرداخت و معاویه وی را از دمشق نفی کرد و او در مکه اقامت گزید لیکن چون عاتکه نیز بدو دلداده بود حسرتنامه ها میان آن دو ردّ و بدل میشد و یکی از آنها به دست یزید افتاد و درصدد قتل ابودهبل برآمد معاویه رضا نداد و در سفر حج به ابودهبل احسان وافر کرد و او در زمان خلافت یزید به سال 63 هَ. ق. وفات یافت. ابودهبل. [ اَ دَ ب َ ] ( اِخ ) دُبیری. شاعری است از عرب.
