ابوذر بوزجانی

لغت نامه دهخدا

ابوذر بوزجانی. [ اَ ذَ رِ زَ ] ( اِخ ) یکی از اعاظم مشایخ متقدمین. شرح حال او در نفحات الانس جامی آمده است و این قطعه از اوست :
تو بعلم ازل مرا دیدی
دیدی آنگه بعیب بخْریدی
تو بعلم آن و من بعیب همان
رد مکن آنچه خود پسندیدی.
و از اشعار عربی اوست :
یعرفنا من کان من جنسنا
وسائر الناس لنا منکر.
گویند وقتی سبکتکین بدیدار او شد و وصیت خواست شیخ گفت : با دشمن مدارا کن و با دوست به رأفت باش ، عیب کس بر زبان میار، از سیاست خائن درمگذر، خرد را بر بزرگ مگمار و همواره خالق خود را حاضرو ناظر دان. ظاهراً مرگ او در اواخر مائه چهارم هجری بوده است. رجوع به نامه دانشوران ج 2 ص 387 شود.

فرهنگ فارسی

یکی از اعاظم مشایخ متقدمین

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بوزجانی، ابوذر، زاهد کَرّامی و شاعر پارسی گوی قرن چهارم از مردم بوزْجان بود.
از زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست جز این که در بوزجان می زیسته و ظاهراً در زمان حیات شهرتی داشته است، چنانکه از نقاط مختلف به دیدارش می شتافتند. گفته اند سبکتکین (متوفی ۳۸۷)، پادشاه غزنوی، که خود از کرّامیه بوده است همراه فرزند خردسالش محمود به دیدار بوزجانی رفت و او سبکتکین را نصیحت های درشت کرد، اما محمود را نواخت. درباره احوال او آورده اند که چند شبانه روز در نیشابور در سرای دوستی بر پای ایستاده بود بی آنکه چیزی بخورد، نماز بخواند یا حتی دمی بنشیند. ژنده پیل این حال او را غلبه تحیّر خوانده است به نقل از خواجه عبدالله انصاری که از فردی به نام صیاد گورگیر مطالبی درباره بوزجانی شنیده بود، گفته اند که او «خداوند کرامات ظاهر» بوده است. برخی احوال و کرامات منسوب به او ضمن حکایاتی که درباره او نقل کرده اند، آمده است. وی در حدود ۳۷۰ وفات یافت و در صحن مسجد جامع بوزجان به خاک سپرده شد قبر وی در طول قرون زیارتگاه مردم ناحیه بوده است از سروده های عربی او یک بیت محتوم و چند بیت دیگر که احتمالاً از اوست در منابع موجود است. از سروده های فارسی او نیز چند قطعه باقی مانده است، از جمله: تو عیب بنده به علم ازل همی دیدی/ پسند کردی و با عیب ما تو بخریدی // کنون همانم معیوب و تو به علم همان/ به عیب رد مکن آن را که خود پسندیدی که عیناً ترجمه سخنی است از یحیی بن معاذ، عارف و واعظ قرن سوم. اشعار فارسی او از نخستین اشعار عرفانی به زبان فارسی است.

دانشنامه آزاد فارسی

ابوذر بوزجانی ( ـ۳۸۲ق)
شاعر و عارف ایرانی. از مشایخ بلندآوازۀ خراسان بود. در شعر فارسی و عربی مهارت داشت. از قدیمی ترین صوفیان شاعر است. شیخ احمد جام، معروف به ژنده پیل، که به ابوذر ارادت فراوان می ورزید، سیزده بیت از سروده های او را در آثار خود نقل کرده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس