ابومخنف لوط بن یحیی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] لوط بن یحیی ابومخنف ازدی از راویان و مورخان قرن دوم هجری است که کتب زیادی داشته و متأسفانه اکنون هیچ یک از آثار او در دست نیست. مقتل امام حسین علیه السلام نیز که از او مشهور است بازسازی شده اخبار او از کتب مورخانی چون طبری است.
ابومخنف لوط بن یحیی ازدی کوفی (م 157) از خانواده ای سرشناس در کوفه است. جدّ او مخنف بن سلیم در عصر رسول خدا اسلام آورد و در خلافت امیرالمؤمنین در کنار آن حضرت بود. تولد ابومخنف حدود سال 70 هجرت تخمین زده می شود که ظاهراً درست نباشد و او در زمان متأخری به دنیا آمده باشد.
به گفته نجاشی، وی بزرگ مورخان کوفه (عراق) بوده که به اخبارش اعتماد می شود. او از امام باقر(ع) هم روایت کرده است.
آثار فراوانی (نزدیک 50) در مغازی و فتوح و ردّه و تک نگاری هایی در مقتل و شرح حال افراد تدوین کرده مانند فتوح خراسان، قتل عثمان، کتاب الجمل، مقتل محمد بن ابی بکر، اخبار الحجاج، اخبار شبیب الخارجی. بنابراین تلاش ابومخنف در تدون اخبار تاریخی آنهم اخبار شیعیان بوده و درباره بنی امیه یا نهضت عباسیان، کاری از او دیده نمی شود.
مذهب ابومخنف را باید مانند دیگر کوفیان، تشیع عام دانست نه آنکه وی شیعه رسمی و معتقد به ائمه باشد. چون ارتباطی با ائمه نداشته و روایت او از ایشان با واسطه است. کسی از رجالیون اهل سنت هم او را به رفض متهم نکرده و ابن ابی الحدید تصریح می کند که ابومخنف، معتقد به امامت اختیاری (نه نص) بود و از شیعه حساب نمی شود.
ابومخنف در اخذ و نقل اخبار فردی دقیق بود و آثار (مرویات) او بعدها به طور گسترده در میان مورخان رواج یافته و از آن استفاده شده است هر چند هیچ یک از آثار او به دست ما نرسیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس