[ویکی فقه] اِخْتِلاف الْحَدیث، شاخه ای از علوم حدیث که در آن به مقایسه محتوایی احادیث پرداخته می شود و وجوه تعارض میان آن ها مورد بررسی قرار می گیرد.
در عصر صحابه ، اختلافاتی در نقل سنت پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) و احادیث آن حضرت روی داد که گفت و گوهایی را در تبیین علل این اختلاف و روش درست برخورد با آن ایجاب کرد. در عصر تابعین این موارد دامنه ای گسترده تر یافت، تا جایی که در سده اول قمری، بخش عمده ای از اختلافات فقهی میان مکاتب بومی حجاز و عراق ، به اختلاف میان روایات مورد استناد آنان بازمی گشت.
راهکارهای سده اول
در پایان همان سده، سخن از روش هایی برای برخورد با «احادیث مختلف» در میان بود.
← ابن سیرین
در بازگشت به پایان سده دوم قمری، باید گفت که برخی از قدمای معتزله چون ابراهیم نظّام نیز به سختی به اصحاب حدیث تاخته و بسیاری از روایات آنان را برساخته دانسته اند گویا هموست که در یکی از آثار خود مجموعه ای از روایات اصحاب حدیث را گرد آورده، و دو به دو به بیان تضاد بین آن ها پرداخته است. نظیر چنین گزینشی از احادیث متضاد در روایات اصحاب حدیث، در کتاب الایضاح فضل بن شاذان نیشابوری (د ۲۶۰ق) از متکلمان امامیه نیز دیده می شود.
روش امامیه
...
در عصر صحابه ، اختلافاتی در نقل سنت پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) و احادیث آن حضرت روی داد که گفت و گوهایی را در تبیین علل این اختلاف و روش درست برخورد با آن ایجاب کرد. در عصر تابعین این موارد دامنه ای گسترده تر یافت، تا جایی که در سده اول قمری، بخش عمده ای از اختلافات فقهی میان مکاتب بومی حجاز و عراق ، به اختلاف میان روایات مورد استناد آنان بازمی گشت.
راهکارهای سده اول
در پایان همان سده، سخن از روش هایی برای برخورد با «احادیث مختلف» در میان بود.
← ابن سیرین
در بازگشت به پایان سده دوم قمری، باید گفت که برخی از قدمای معتزله چون ابراهیم نظّام نیز به سختی به اصحاب حدیث تاخته و بسیاری از روایات آنان را برساخته دانسته اند گویا هموست که در یکی از آثار خود مجموعه ای از روایات اصحاب حدیث را گرد آورده، و دو به دو به بیان تضاد بین آن ها پرداخته است. نظیر چنین گزینشی از احادیث متضاد در روایات اصحاب حدیث، در کتاب الایضاح فضل بن شاذان نیشابوری (د ۲۶۰ق) از متکلمان امامیه نیز دیده می شود.
روش امامیه
...
wikifeqh: اختلاف_الحدیث
[ویکی شیعه] اختلاف الحدیث، شاخه ای از علوم حدیث که در آن به مقایسه محتوایی احادیث پرداخته می شود و وجوه تعارض میان آنها مورد بررسی قرار می گیرد.
در عصر صحابه ، اختلافاتی در نقل سنت پیامبر(ص ) و احادیث آن حضرت روی داد که گفتگو هایی را در تبیین علل این اختلاف و روش درست برخورد با آن ایجاب کرد. در عصر تابعین این موارد دامنه ای گسترده تر یافت ، تا جایی که در سده ۱ ق ، بخش عمده ای از اختلافات فقهی میان مکاتب بومی حجاز و عراق ، به اختلاف میان روایات مورد استناد آنان بازمی گشت .
در میان امامیه باید کهن ترین گفتار در باب اختلاف الحدیث را روایت بلند ابان بن ابی عیاش (د ۱۳۸ق ) به نقل از سُلَیم از امام علی (ع ) دانست که در آن ، وجود احادیث بر ساخته ، احادیث ناشی از وهم صحابی ، و نیز وجود ناسخ و منسوخ، عام و خاص و محکم و متشابه در احادیث نبوی عوامل تعارض میان احادیث دانسته شده اند. از زبان امامان باقر، صادق ، کاظم و رضا(ع ) در سده ۲ق نیز احادیث پرشماری در شیوه برخورد با احادیث مختلف و جمع یا ترجیح میان آنها نقل شده است .
ابن سیرین به صورت یک روش کلی ، درصورت امکان جمع بین دو حدیث با رعایت احتیاط، به حدیث احوط عمل می کرد و با این وجود، عمل به حدیث دیگر را نیز جایز می شمرد.
در میان امامیه باید کهن ترین گفتار در باب اختلاف الحدیث را روایت بلند ابان بن ابی عیاش (د ۱۳۸ق ) به نقل از سُلَیم از امام علی (ع ) دانست که در آن ، وجود احادیث بر ساخته ، احادیث ناشی از وهم صحابی ، و نیز وجود ناسخ و منسوخ، عام و خاص و محکم و متشابه در احادیث نبوی عوامل تعارض میان احادیث دانسته شده اند. از زبان امامان باقر، صادق ، کاظم و رضا(ع ) در سده ۲ق نیز احادیث پرشماری در شیوه برخورد با احادیث مختلف و جمع یا ترجیح میان آنها نقل شده است .
ابن سیرین به صورت یک روش کلی ، درصورت امکان جمع بین دو حدیث با رعایت احتیاط، به حدیث احوط عمل می کرد و با این وجود، عمل به حدیث دیگر را نیز جایز می شمرد.
wikishia: اختلاف_الحدیث
[ویکی شیعه] اختلاف الحدیث (ابهام زدایی). اختلاف الحدیث، می تواند به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
wikishia: اختلاف_الحدیث_(ابهام زدایی)