ارسنجان

اَرسَنجان ( به پارسی میانه: ارسنگان ) از شهرهای استان فارس و مرکز شهرستان ارسنجان است. [ ۱] بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر بوده است. [ ۲]
پیرامون ارسنجان را جنگلهای سرسبز بناب و کوه های سربلند با مناظر بدیع احاطه کرده است. از مناظر دیدنی ارسنجان می توان به جنگلهای سرسبز طبیعی بناب، فیجان، خلیل بگ، تنگ اشکن و چشمه سارها ارتفاعات دال نشین کوه های قلات، دریاچه طشک، غار ضحاک، چشمه شیرخون، پیر با صفا، مروارید سبز ( تک درخت روییده بر سنگ ) ، دریاچه ارسنجان و باغ های سرسبز شمال و غرب جنوب ارسنجان اشاره کرد. [ ۳] [ ۴] زبان اصلی مردم ارسنجان گویش فارسی دارند.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر ( ۵٬۲۸۴ خانوار ) بوده است. [ ۵]
اسم اولیه این شهرستان ارژنگان یا ارسنگان بوده، که از دو بخش ارسن به معنای خوش آب و هوا و گان به معنای جا و مکان تشکیل شده. بعد از یورش اعراب به ایران و تغییر زبان ایرانیان نام این شهر به ارسنجان تغییر یافته است.
شهر ارسنجان در کتب گذشته همچون فارسنامه ناصری، آثار العجم فرصت الدوله شیرازی، بستان السیاحه زین العابدین صوفی، دائرةالمعارف علامه دهخدا از آن نام برده اند، اما تاریخ صحیح و دقیقی که بتوان بر آن استناد جست و سال بنای این شهر را دانست در دست نیست. [ ۶]
شهرستان ارسنجان دارای چندین اثر باستانی، میراث فرهنگی و گردشگری مانند مسجد جامع، مدرسه سعیدیه، ایوان قدمگاه مربوط به دوره هخامنشی، قلاتخوار، جمال آباد، تل مهره ای ( کمال آباد ) ، قصر منوچهر، مربوط به دوره ساسانی، تل تیموریان و تل کاخ، سد دختر، چشمه گمبان و…[ ۷]
شاعرانی چون میرزا محمود خان آغاز، میرزا مصطفی خان انجام، ناصر الدین خان سالار، سکینه آغازی ارسنجانی و دکتر مهدی حمیدی شیرازی از شاعران کهن ارسنجان هستند.
زبان مردم شهر و شهرستان ارسنجان فارسی است. اکثریت فارس زبان هستند و عدهٔ کمی ترک زبان و عربی تکلم می کنند.
درختان این منطقه شامل درختان کهن بنه ( پسته کوهی ) ، الوک، ارژن بلوط، انجیر کوهی، گز، تنگز را شامل می شود و گیاهانی چون جاشیر، آویشن برگ پهن، آویشن برگ نازک، پرسیاوش، کنگر، قارچ کوهی ( هکل و دنبل ) ، بن سرخ، پیازوک، پونه، نعنای وحشی، گل یخ، زعفران و بسیاری از این قبیل می باشد.