ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه و تابعین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه و تابعین» اثر جناب استاد نجم الدین طبسی، معرفی کوتاه و پژوهشی مختصر در باره مشروعیت و مستندات ازدواج موقت و دفاع از آن است.
این پژوهش در سه فصل به گزارش از آرا و اقوال تعدادی از صحابه و تابعان که از شخصیت های بزرگ اسلامی محسوب می شوند، پرداخته تا اعتبار و منزلت این موضوع و استحکام عقاید شیعه را ثابت نماید.
هدف نویسنده مستند سازی ازدواج موقت و گردآوری نصوص و اخبار مربوطه از میان آثار و منابع اهل سنت است تا به این طریق حقانیت و اعتبار اندیشه ها و مبانی فقهی شیعه را مبرهن سازد.
نویسنده، به جای پژوهش در همه ابعاد ازدواج موقت، به اثبات مشروعیت آن از طریق شناسایی نام ها و اقوال تعدادی از صحابه و تابعین پرداخته و کتب دیگر را بی نیاز از پرداختن به دیگر مباحث ازدواج موقت دانسته به این جهت به تفحص در منابع حدیثی، تراجم، کتب رجالی، منابع تفسیری و فقهی اهل سنت پرداخته و ضمن گردآوری آرای کسانی که به ازدواج موقت اعتقاد داشته و آن را مشروع و مطابق شریعت اسلامی می دانسته اند، اشکالات و مناقشات فقهی و جدلی اهل سنت را پاسخ داده است.
در فصل اول فهرست 19 تن از صحابیان بزرگ و نصوص و گزارش هایی در باره مشروعیت ازدواج موقت از نظر آنها معرفی گردیده است.

[ویکی فقه] ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه و تابعین (کتاب). کتاب « ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه و تابعین» اثر جناب استاد نجم الدین طبسی ، معرفی کوتاه و پژوهشی مختصر در باره مشروعیت و مستندات ازدواج موقت و دفاع از آن است. این پژوهش در سه فصل به گزارش از آرا و اقوال تعدادی از صحابه و تابعان که از شخصیت های بزرگ اسلامی محسوب می شوند، پرداخته تا اعتبار و منزلت این موضوع و استحکام عقاید شیعه را ثابت نماید.
هدف نویسنده مستند سازی ازدواج موقت و گردآوری نصوص و اخبار مربوطه از میان آثار و منابع اهل سنت است تا به این طریق حقانیت و اعتبار اندیشه ها و مبانی فقهی شیعه را مبرهن سازد.
ساختار
نویسنده، به جای پژوهش در همه ابعاد ازدواج موقت، به اثبات مشروعیت آن از طریق شناسایی نام ها و اقوال تعدادی از صحابه و تابعین پرداخته و کتب دیگر را بی نیاز از پرداختن به دیگر مباحث ازدواج موقت دانسته به این جهت به تفحص در منابع حدیثی، تراجم، کتب رجالی، منابع تفسیری و فقهی اهل سنت پرداخته و ضمن گردآوری آرای کسانی که به ازدواج موقت اعتقاد داشته و آن را مشروع و مطابق شریعت اسلامی می دانسته اند، اشکالات و مناقشات فقهی و جدلی اهل سنت را پاسخ داده است.
معرفی محتوا
در فصل اول فهرست ۱۹ تن از صحابیان بزرگ و نصوص و گزارش هایی در باره مشروعیت ازدواج موقت از نظر آنها معرفی گردیده است. این شخصیت ها در متون اهل سنت، گواهی های مستقیمی داده اند مبنی بر مشروعیت و عدم نسخ ازدواج موقت. مسئله این است که برخی اهل سنت ادعا کرده اند که ازدواج موقت در ابتدا در آیه ۲۴ سوره نسا ، مشروع بوده اما بعد از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نسخ شده است. نویسنده، اقوال و سیره افرادی مانند عمران بن حصین، ابو سعید خدری ، جابر بن عبد الله انصاری ، ابن مسعود، سلمه بن اکوع، علی بن ابی طالب علیه السلام ، عمرو بن حریث، معاویة بن ابی سفیان، سلمة بن امیة، ربیعة بن امیة، عمرو بن حوشب، ابی بن کعب، اسماء بنت ابی بکر، ام عبد الله بنت ابی خیثمة، عبد الله بن عباس، سمیر، انس بن مالک و ابن عمر را شناسایی کرده و گزارش های آنها را تحلیل و بررسی و تشریح کرده است. آنچه از این اقوال وگزارش ها پیداست یکی تأکید بر دلالت آیه ۲۴ سوره نساء بر متعه و ازدواج موقت و دیگری تأکید بر عدم نسخ این آیه می باشد. همین پژوهش در باره شخصیت ها و فقیهان تابعی در فصل ۲ انجام شده و افرادی مانند احمد بن حنبل، سعید بن جبیر ، طاووس یمانی، مجاهد بن جبر، حکم بن عتیبه، ابن ابی ملیکه، تابعان مکه و یمن، ضمن تفسیر آیه متعه، فتوا به مشروعیت متعه داده اند. در فصل سوم ۸ نکته تحقیقی راجع به متعه و صیغه موقت ارائه شده است. در نکته اول به اشکال برخی از نویسندگان اهل سنت که ادعای نسخ آیه متعه کرده اند، پاسخ داده شده و نصوص و اخباری که در فصل اول و دوم نقل شده به عنوان شاهد متقن عدم نسخ طرح گردیده است. در نکته بعدی ثابت شده که ممانعت عمر از نکاح موقت یک دستور حکومتی بوده و ارتباطی به شرع و احکام شرعی نداشته است.نویسنده، پنج دلیل و شاهد بر این مطل ب از متون اهل سنت آورده است. در نکته بعدی بر حکومتی بودن دستور عمر تأکید شده و از عبارات خود او به روشنی مشخص گردیده که عمر، ادعای نسخ نکرده است. در نکته بعدی اقوال و تصریحات تعدادی از فقهای اهل سنت مانند قرطبی، ماوردی، ابن حزم، و هاشمی بغدادی بر جواز متعه و اعتراف تعدادی دیگر مبنی بر عدم اجماع در تحریم متعه نقل شده است. نویسنده، در نکته بعدی با بررسی احادیث تحریم متعه مانند حدیث ترمزی، حدیث سعید بن جبیر، حدیث الزهری، حدیث سبره، حدیث ایساس و حدیث ابی هریره، عدم وثاقت این روایات و مشکل و اضطراب سندی و دلالی آنها را مشخص ساخته است. در آخرین مطلب، کتاب شناسی مختصری از فهرست نام و نویسنده ۴۴ کتاب از علمای قدیم و جدید در باره احکام ، مسایل، مشروعیت و جواز ازدواج موقت آمده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس