ازید

[ویکی الکتاب] معنی أَزِیدَ: که زیاد کنم
ریشه کلمه:
زید (۶۲ بار)

آزید. آزید ( Azide ) نام آنیونی با فرمول N3− است که باز مزدوج هیدرازوئیک اسید می باشد. N3− آنیونی خطی است که با کربن دی اکسید و دی نیتروژن مونوکسید ایزوالکترونیک است. ساختارهای گوناگونی برای آزید دیده شده است که مهم ترین آن ها N−=N+=N− می باشد. همچنین آزید می تواند در شیمی آلی یک گروه عاملی به شکل RN3 بسازد. [ ۱] شناخته شده ترین کاربرد آزید به عنوان گاز پُرکننده در کیسه های هوای خودرو است.
سالانه نزدیک به ۲۵۰ تُن ترکیب های دارندهٔ آزید تولید می شود که مهم ترین آن ها سدیم آزید است. [ ۲]
آزید سدیم یک مادهٔ محرک برای کیسه های هوا در خودرو است. این ماده در اثر گرما بی درنگ شکسته می شود و گاز نیتروژن تولید می کند این نیتروژن کیسهٔ هوا را به سرعت باد می کند. [ ۲]
2 NaN3 → 2 Na + 3 N2
نمک فلزهای سنگین مانند آزید سرب ( II ) و Pb ( N3 ) 2 چاشنی های حساس به شوک اند که هنگام دریافت یک محرک به نیتروژن و سرب شکسته می شود:[ ۳]
Pb ( N3 ) 2 → Pb + 3 N2
نمک های نقره و باریم هم کاربردی همانند دارند. آزیدهای آلی به عنوان محرک راکت کاربرد دارند برای نمونه می توان از: دی ام ای زد نام بُرد.
به دلیل خطرهای مربوط به کاربرد آزیدها با این که این ماده در کارهای پژوهشی کاربرد دارد اما تنها برخی از آن ها به صورت تجاری داد و ستد می شوند. آزیدهایی که وزن مولکولی کمی دارند خطرناک اعلام شده اند. آزیدها در ساخت آمین کاربرد دارد همچنین داروی ضد ویروس زیدوودین ( AZT ) دارای یک گروه آزید است. شرکت آزید در واکنش استاودینگر و Azide - alkyne Huisgen cycloaddition بسیار شناخته شده است.
در فراوری آزیدها از واکنش هیدرازین با نمک نیترات استفاده می شود.