استراتوسفر

پوشَن سپهر[ ۱] یا استراتوسفر ( به انگلیسی: Stratosphere ) لایه ای از هواسپهر است که تا پنجاه کیلومتری زمین ادامه دارد و دومین لایهٔ بزرگ اتمسفر است. این لایه بالای تروپوسفر ( وَردسپهر ) و پایین مزوسفر ( مِسوسپهر ) قرار دارد. افزایش تدریجی دما یکی از ویژگی های آن است. یکی دیگر از ویژگی های استراتوسفر میزان نسبتاً زیاد گاز اوزون ( O۳ ) به ویژه در اطراف لایهٔ استراتوپاز ( چینه مرز ) است که ضخامتی حدود ۱۶ تا ۳۰ کیلومتر دارد و لایهٔ اوزون نیز در این لایه تشکیل می شود. دما در بعضی نواحیِ این لایه به °۶۰ - سانتی گراد ( °۷۶ - فارنهایت یا ۲۱۳ کلوین ) می رسد.
این لایه در جلوگیری از اثرات مرگ بارِ تابش های شدید فرابنفش با وجود اوزون موجود در آن بسیار مؤثر است. از طرف دیگر گاز اوزون به همراه کربن دی اکسید در پراکندگی عمودی دما تأثیر به سزایی دارد. استراتوپاز ( پوشن ایست ) مرز میان این لایه و لایه بالاییِ آن یعنی مزوسفر، از ارتفاع حدود ۵۱ کیلومتری آغازیده و ناحیهٔ انتقالی میان استراتوسفر و مزوسفر را می سازد. [ ۲]
پسوند ن در پایان واژه پوشَن همان است که در پایان واژگان سوزن، هاون، نهنبن، انجمن، روزن، میهن، پرویزن، چمن[ ۳] و واژه نوساخته تاون[ ۴] نیز دیده می شود و پسوندی است که با آن اسم و بویژه اسم ابزار می سازند.