اسم موضوع

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اسم موضوع یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای اسم جامد و غیر مشتق است.
اسم یا موضوع (جامد) است یا مشتق؛ موضوع، مانند: ضَرْبْ و مشتق، مانند: ضارب و مضروب. فعل در بیشتر لغات مشتق است، چنان که در لغت عرب از اسمی مشتق است که آن را مصدر خوانند. اسم موضوع بر معنا (حدث) بدون زمان دلالت می کند، ولی بر موضوع (ذات) یعنی بر چیزی که این معنا به آن نسبت داده می شود؛ دلالت نمی کند.
مدلول اسم مشتق
اسم مشتق، مانند: ماشی بر سه چیز دلالت دارد: ۱. معنا یا (حدث)، مانند: مشی و راه رفتن؛ ۲. موضوع (ذات) غیر معین، مانند: حیوان یا انسان؛ ۳. نسبت بین آن دو مانند: نسبت مشی به آن موضوع.
موضوع در منطق
موضوع در منطق چند کاربرد دارد: ۱. موضوع در مقابل محمول که یکی از اجزای اصلی قضیه است.۲. محلّ بی نیاز از حالّ، یعنی محلی که قائم به خود و مقوّم حال باشد؛ مثل جسم که محل رنگ و شکل است.۳. موضوع علم یعنی آنچه در علم در باره اعراض ذاتی آن بحث می شود.۴. هر آنچه که برای معنایی وضع شده است؛ مثل وضع لفظ برای معنا و وضع تابلوی راهنمایی برای معنا.۵. اسم جامد که در مقابل اسم مشتق است.

پیشنهاد کاربران

بپرس