اصحاب یمین

[ویکی فقه] از گروه هایی که در قرآن کریم به آن ها اشاره شده است، گروهی است که به اصحاب یمین معروف است.
«اصحاب» جمع صاحب و به معنی ملازم است و اصحاب یمین، یعنی سعادتمندان و اهل میمنت، و بر این معنی، همان سخن متعارف مردم عرب‏زبان است که یمین را به سعادت و شِمال را به شومی و بدیمنی تعبیر می کنند . اصحاب یمین، مومنان درستکار در دنیا و دریافت‏کنندگان نامه عمل با دست راست در قیامت اند .

تعبیرهای قرآن از اصحاب یمین
۱- اصحاب الیمین ؛
۲- اصحاب المیمنة ؛ کلمه «میمنة» از ماده «یمن» مقابل «شوم» است و معنایی برخلاف آن دارد، یعنی اصحاب و دارندگان یمن و سعادت و در مقابل آنان اصحاب المشئمة هستند که اصحاب و دارندگان شقاوت و شئامت‏اند .
۳- کسی که نامه اعمالش به دست راستش داده شود: «مَن أُوتی کِتابَهُ بیَمینِه»

ویژگی‏های اصحاب یمین در آخرت
۱- داده شدن نامه اعمال به دست راست:
«یَومَ نَدْعُوا کُلَّ اُناسٍ بإمامِهِمْ فَمَنْ اوتِیَ کِتابَهُ بِیَمینِهِ فَاُولئکَ یَقرَئونَ کِتابَهُمْ و لا یُظْلمُونَ فَتیلاً» «(به یاد آورید) روزی را که هر گروهی را با پیشوایشان می خوانیم، کسانی که نامه عملشان به دست راستشان داده شود، آن را (با شادی و سرور) می خوانند و بقدر رشته شکاف هسته خرمایی به آنان ستم نمی شود.»
۲- بازگشت شادمانه اصحاب یمین به سوی اهل خویش در قیامت پس از حسابرسی آسان:
«فَأمّا مَنْ اُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمینه•فَسوفَ یُحاسَبُ حِساباً یَسیراً•وَ یَنقَلِبُ إلی أهْله مسروراً» «پس کسی که نامه اعمالش به دست راستش داده شود، بزودی حساب آسانی برای او می شود و خوشحال به اهل و خانواده اش باز می گردد.»

پاداش اصحاب یمین:
...

[ویکی شیعه] اَصحاب یَمین یا اصحاب المَیْمَنَة، گروهی که در آخرت، نامه عملشان را با دست راست دریافت می کنند و جایگاهشان بهشت است. قرآن از آنان در برابر اصحاب شمال یاد کرده است. بنا بر آیات قرآن، ایمان به خدا، یقین به حساب رسی قیامت، اطعام یتیمان و نیازمندان و آزاد کردن بردگان از ویژگی های آنان است. در برخی روایات شیعه، یمین به امام علی و اصحاب یمین به پیروان او تفسیر شده است.
اصحاب یمین اصطلاحی قرآنی به معنای «یاران راست»، در مقابل اصحاب شِمال به معنی «یاران چپ» است. بر پایه سخن مفسران، اصحاب یمین کسانی هستند که در دنیا نیکوکارند و در آخرت نامه عملشان را با دست راست دریافت می کنند. در مقابل آنها، اصحاب شمال هستند که نامه اعمال را با دست چپ دریافت می کنند. این اصطلاح، شش مرتبه در قرآن ذکر شده و در بعضی از آیات نیز با تعبیر «اصحاب میمنه» از آن یاد شده است. مفسران معتقدند «میمنة» به معنی خیر و نیکبختی است و مراد از اصحاب میمنه (که در مقابل اصحاب مَشئَمه به کار می رود) همان اصحاب یمین است.
دلیل نامیدن آنان به اصحاب یمین، با اختلاف نظرها، برخی صفات این گروه است:

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
مؤمنان نیکوکار در دنیا و دریافت کنندگان نامه عمل با دست راست در قیامت.
واژه «اصحابِ یمین» 6 بار در قرآن بکار رفته و ترکیبی از اصحاب (جمع صاحب به معنای ملازم) و یمین به معانی هم پیمان، قوت و شدت دست راست و سمت راست (از ماده یُمن به معنای برکت) است.
در تعبیری دیگر که سه بار در قرآن بکار رفته «اصحاب میمنه» گفته شده است. «میمنه» را برخی مصدر میمی به معنای زیادی و استمرار در خیر و برکت و برخی دیگر، اسم مکان یعنی جایگاه خیر و برکت دانسته اند.
اصحاب یمین و میمنه در اصطلاح قرآنی به کسانی گفته می شود که در دنیا باایمان و عمل صالح زندگی کرده اند و روز قیامت نامه عملشان را با دست راست دریافت می دارند: «فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ × وَمَا أَدْرَاکَ مَا الْعَقَبَةُ × فَکُّ رَقَبَةٍ × أَوْ إِطْعَامٌ فِی یَوْمٍ ذِی مَسْغَبَةٍ × یَتِیمًا ذَا مَقْرَبَةٍ × أَوْ مِسْکِینًا ذَا مَتْرَبَةٍ × ثُمَّ کَانَ مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ × أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ». (سوره بلد/90، 11 ـ 18)
«فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتَابَهُ بِیَمِینِهِ» (سوره انشقاق/84، 7؛ سوره حاقه/69، 19؛ سوره اسراء/17، 71) قرآن، اصحاب یمین را یکی از سه گروه انسان ها در قیامت (سابقون، اصحاب یمین و اصحاب شمال) معرفی کرده است: «وَکُنتُمْ أَزْوَاجًا ثَلَاثَةً × فَأَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ... × وَأَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ... × وَالسَّابِقُونَ...». (سوره واقعه/56، 7 ـ 10) و در موارد دیگر، اصحاب یمین را در مقابل اصحاب شمال و اصحاب میمنه را در برابر اصحاب مشئمه قرار داده است. (سوره بلد/90، 18 ـ 19؛ سوره واقعه/56، 7 ـ 9، 27، 41)
وجوه دیگری نیز برای این نامگذاری ذکر شده است؛ مانند قوی تر بودن سمت راست بدن از سمت چپ آن یا شرافت و برتری سمت راست بر سمت چپ که بر اساس آن در عرف، بزرگان را در سمت راست جای می دهند.
خداوند در تقسیم بندی انسان ها به گروه های سه گانه (سابقون، اصحاب یمین و اصحاب شمال)، شمار اصحاب یمین را جمع فراوانی از امت های پیش از اسلام و جمع زیادی از امت اسلامی می داند: «ثُلَّةٌ مِّنَ الْأَوَّلِینَ × وَثُلَّةٌ مِّنَ الْآخِرِینَ». (سوره واقعه/56، 39 ـ 40)

[ویکی فقه] اصحاب یمین (قرآن). اصحاب یمین، مؤمنان درست کار در دنیا و دریافت کنندگان نامه عمل با دست راست در قیامت اند. در این مدخل از واژه های «اصحاب المیمنه»، «اصحاب الیمین» و جمله «من أوتی کتابه بیمینه» استفاده شده است.
← امت اسلام در زمره اصحاب یمین
← پیشینیان در زمره اصحاب یمین
← پرسش از جهنمیان در بهشت
...