اصول الفقه

فرهنگ فارسی

( اسم ) علمی است که بیاری آن طریقه استنباط احکام فرعی از ادله اجمالی دریافته می شود ٠ موضوع آن ادله کلی شرعی است از آن حیث که کیفیت استنباط احکام شرعی از آنهامعلوم میگردد و مبادی آن از کلام و تفسیر و حدیث و بعضی از علوم عقلی ماخوذ است ٠

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] أصول الفقه (حسین حلی). « اصول الفقه »، به زبان عربی ، اثر آیة الله شیخ حسین حلی ، شرح و تعلیقه بر کتاب « اجود التقریرات » مرحوم نایینی است که توسط مرحوم خویی تقریر شده است.
مطالب کتاب، در ۱۲ جلد به شکل زیر تنظیم شده است:جلد اول، از «مرتبه علم اصول » تا آخر بحث « تعبدی و توصلی » است؛جلد دوم، از « واجب مطلق و مشروط » تا بحث «تعلق اوامر به طبایع یا افراد» است؛جلد سوم، از «مقدمه واجب» تا آخر بحث «ترتب (از مباحث اوامر)» است؛جلد چهارم، از ابتدای بحث « نواهی » تا بخشی از مبحث « مفهوم شرط » است؛جلد پنجم، از «تعدد شرط و اتحاد جزاء» تا آخر بحث «حمل مطلق بر مقید در مستحبات » است؛جلد ششم، از آغاز مبحث « قطع » تا بحث « حجیت مطلق ظن » است؛جلد هفتم، از آغاز «دلیل انسداد » تا بحث «خروج برخی از اطراف علم اجمالی از محل ابتلا به جهت نبودن قدرت شرعی بر آن» است؛جلد هشتم، از بحث «سخن در مورد ملاقی اطراف علم اجمالی» تا آخر مسئله «آیا کسی که از روی جهالت به حکم و موضوع مرتکب حرام شود، مستحق عقوبت است؟» می باشد؛جلد نهم، از آغاز مبحث « استصحاب » تا «استصحاب احکام عقلی » است؛جلد دهم، از « تنبیه ششم ( استصحاب تعلیقی )» تا آخر «تنبیه چهاردهم (مراد از شک در موضوع اصول و امارات )» است؛جلد یازدهم، از «خاتمة الاستصحاب» تا « حکم متمم و متمم از جهت جریان اصول» است؛جلد دوازدهم، از آغاز مبحث « تعادل و تراجیح » تا پایان بحث «اقسام شهرت و شهرتی که برای ترجیح ، صلاحیت دارد» است

[ویکی فقه] أصول الفقه (محمدرضا مظفر). اصول الفقه ؛ تالیف شیخ محمدرضا مظفر است. این کتاب با این که متن بسیار ساده و روان دارد، حاوی نکات بسیار دقیق است.
اثر حاضر که به قول خود مرحوم مظفر حلقه مفقوده ای بین معالم الاصول و کفای الاصول است و کاملا با اسلوک کتب درسی نوشته شده است. هم از تنظیم و تبویب بدیع برخوردار است و هم نکات دقیق و ظریفی دارد که در کتب قدیم کمتر یافت می شود. کتاب با تمام مزایایی که دارد، فاقد مباحث برائت و اشتغال و تخییر است. این کتاب بارها در ایران ، عراق و لبنان به چاپ رسیده و ترجمه فارسی آن نیز موجود می باشد.

[ویکی فقه] أصول الفقه (محمدعلی اراکی). کتاب « اصول الفقه »، به زبان عربی ، اثر آیة الله العظمی اراکی است.
کتاب، از دقت و استواری فراوانی بهره مند است. مؤلف، در تمام کتاب کوشیده تا از بحث هایی که صرفا قیل و قال بوده و هیچ نتیجه عملی بر آنها مترتب نیست، پرهیز نماید. تمام سه جلد این کتاب در زمان حیات مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری نوشته شده است و اکثر مطالبی که از استاد خود نقل می کند از مجلس درس استاد است و لذا گاهی به تفاوت مجلس درس استاد با نوشته های وی اشاره می کند و گاهی می فرماید: قبلا نظر مبارک در مسئله چنین بوده و اکنون تغییر عقیده داده است و از این جهت کتاب ارزش فراوانی یافته است.

[ویکی فقه] اصول الفقه (ابهام زدایی). اصول الفقه ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • اصول فقه (علم)، یکی از شاخه های علوم اسلامی • أصول الفقه (حسین حلی)، به زبان عربی، اثر آیة الله شیخ حسین حلی، شرح و تعلیقه بر کتاب «اجود التقریرات» مرحوم نایینی• أصول الفقه (محمدرضا مظفر)، تالیف شیخ محمدرضا مظفر• أصول الفقه (محمدعلی اراکی)، به زبان عربی، اثر آیةالله العظمی اراکی• أصول الفقه المقارن فیما لا نصّ فیه ، اثر آیةالله سبحانی، به زبان عربی• العدة فی اصول الفقه، تالیف شیخ الطائفه، ابو جعفر، محمد بن حسن طوسی (۳۸۵- ۴۶۰ هجری)• الکافی فی اصول الفقه، تألیف آیةالله سیدمحمدسعید طباطبایی حکیم، در دو جلد، به زبان عربی • اصول فقه شیعه (فاضل لنکرانی)، تقریرات درس خارج اصول مرحوم آیة الله العظمی، فاضل لنکرانی، به قلم محمود ملکی اصفهانی و سعید ملکی اصفهانی• اصول فقه مقارن (رضوانی)، اثر علی اصغر رضوانی
...

[ویکی نور] اصول الفقه (اراکی). اصول الفقه، به زبان عربی، اثر آیت الله اراکی است.
کتاب، از دقت و استواری فراوانی بهره مند است. مؤلف، در تمام کتاب کوشیده تا از بحث هایی که صرفاً قیل و قال بوده و هیچ نتیجه عملی بر آنها مترتب نیست، پرهیز نماید. تمام سه جلد این کتاب در زمان حیات مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری نوشته شده است و اکثر مطالبی که از استاد خود نقل می کند از مجلس درس استاد است و لذا گاهی به تفاوت مجلس درس استاد با نوشته های وی اشاره می کند و گاهی می فرماید: قبلاً نظر مبارک در مسئله چنین بوده و اکنون تغییر عقیده داده است و از این جهت کتاب ارزش فراوانی یافته است.
کتاب، در سه جلد تنظیم شده است. مؤلف، بسیار کم به نقل اقوال پرداخته و از این جهت، کاملاً تحت تأثیر مرحوم حاج شیخ عبدالکریم بوده است.
جلد اول کتاب، شامل یک مقدمه و شش مقصد می باشد. مقدمه کتاب از بحث وضع شروع شده و با بحث مشتق پایان می یابد. به نظر مولف، مفهوم مشتق مفهوم واحدِ بسیطی است و دلیل آن تبادر قطعی است، چون وقتی به خود مراجعه می کنیم بالوجدان درمی یابیم مفهومی را که مثلاً از لفظ ضارب و قائم انتزاع می کنیم، مفهوم واحدی است که در آن مفهوم، ذات، وصف و اتصاف مندمج است، نه اینکه سه مفهوم جداگانه به نحو تفصیل باشد، همان طوری که مفهوم انسان، مفهوم واحدی است که در آن، مفاهیم حیوان و ناطق اندراج دارند. مؤلف بعد از دفع وهم در باره مشتق، شروع به مقاصد کتاب می کند که به آنها اشاره می شود:
مقصد اول، در اوامر است: مختار مؤلف آن است که مفاد صیغه امر به انصراف اطلاقی، همان اراده مطلقه است که مسمی به وجوب است.

[ویکی نور] اصول الفقه (تحقیق زارعی سبزواری). اصول الفقه، اثر عربی مرحوم محمد رضا مظفر، در عین سادگی و روانی، حاوی نکات بسیار دقیق و از جهت تنظیم و تبویب مطالب، حائز اهمیت است. این کتاب، تا کنون بارها چاپ شده است، امّا طبع کنونی آن را مؤسسه بوستان کتاب، با تحقیق آقای عباس علی زارعی و ویرایش جدید عهده دار شده است.
کتاب، مشتمل بر مقدّمه محقق محترم، مدخل، مقدّمه و چهار مقصد(مقصد اول و دوم و سوم، به ترتیب دارای هفت، دو و نه باب و مقصد چهارم، فاقد باب بندی) است.
مقدّمه محقق محترم که حدود نه صفحه از کتاب را تشکیل می دهد، مشتمل است بر:
علم اصول و تطوّر تاریخی آن؛
زندگی نامه شیخ محمد رضا مظفر؛

[ویکی فقه] اصول الفقه (حسین حلی). « اصول الفقه »، به زبان عربی ، اثر آیة الله شیخ حسین حلی ، شرح و تعلیقه بر کتاب « اجود التقریرات » مرحوم نایینی است که توسط مرحوم خویی تقریر شده است.
مطالب کتاب، در ۱۲ جلد به شکل زیر تنظیم شده است:جلد اول، از «مرتبه علم اصول » تا آخر بحث « تعبدی و توصلی » است؛جلد دوم، از « واجب مطلق و مشروط » تا بحث «تعلق اوامر به طبایع یا افراد» است؛جلد سوم، از «مقدمه واجب» تا آخر بحث «ترتب (از مباحث اوامر)» است؛جلد چهارم، از ابتدای بحث « نواهی » تا بخشی از مبحث « مفهوم شرط » است؛جلد پنجم، از «تعدد شرط و اتحاد جزاء» تا آخر بحث «حمل مطلق بر مقید در مستحبات » است؛جلد ششم، از آغاز مبحث « قطع » تا بحث « حجیت مطلق ظن » است؛جلد هفتم، از آغاز «دلیل انسداد » تا بحث «خروج برخی از اطراف علم اجمالی از محل ابتلا به جهت نبودن قدرت شرعی بر آن» است؛جلد هشتم، از بحث «سخن در مورد ملاقی اطراف علم اجمالی» تا آخر مسئله «آیا کسی که از روی جهالت به حکم و موضوع مرتکب حرام شود، مستحق عقوبت است؟» می باشد؛جلد نهم، از آغاز مبحث « استصحاب » تا «استصحاب احکام عقلی » است؛جلد دهم، از « تنبیه ششم ( استصحاب تعلیقی )» تا آخر «تنبیه چهاردهم (مراد از شک در موضوع اصول و امارات )» است؛جلد یازدهم، از «خاتمة الاستصحاب» تا « حکم متمم و متمم از جهت جریان اصول» است؛جلد دوازدهم، از آغاز مبحث « تعادل و تراجیح » تا پایان بحث «اقسام شهرت و شهرتی که برای ترجیح ، صلاحیت دارد» است
گزارش محتوا
کلیات مطالب مطرح شده، در مجلدات دوازده گانه کتاب، به ترتیب عبارت است از:۱. مباحث مقدماتی (نظیر مرتبه علم اصول ، مبادی تصدیقیه ، موضوع هر علم و...) ، مباحث مربوط به وضع ، مباحث مربوط به معنای حرفی، استعمال لفظ در نوع یا صنف یا مثلش، سخن در باب حقیقت شرعیه ، سخن در باب صحیح و اعم ، اشتراک و ترادف ، استعمال لفظ در بیشتر از یک معنی، مبحث مشتق ، مبحث اوامر و مبحث تعبدی و توصلی.
أصول الفقه ، حسین حلی، ج۱، ص۵.
۱. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۱، ص۵.۲. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۲، ص۳.۳. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۳، ص۳.۴. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۴، ص۳.۵. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۵، ص۳.۶. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۶، ص۳.۷. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۷، ص۳.۸. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۸، ص۳.۹. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۹، ص۳.۱۰. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۱۰، ص۱.۱۱. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۱۱، ص۳.۱۲. ↑ أصول الفقه ، حسین حلی، ج۱۲، ص۳.
منبع
...

[ویکی نور] اصول الفقه (حلی). اصول الفقه، به زبان عربی، اثر آیة الله شیخ حسین حلّی، شرح و تعلیقه بر کتاب اجود التقریرات مرحوم نایینی است که توسط مرحوم خویی تقریر شده است.
مطالب کتاب، در 12 جلد به شکل زیر تنظیم شده است:
جلد اول، از«مرتبه علم اصول» تا آخر بحث«تعبدی و توصلی» است؛
جلد دوم، از«واجب مطلق و مشروط» تا بحث«تعلق اوامر به طبایع یا افراد» است؛
جلد سوم، از«مقدمه واجب» تا آخر بحث«ترتب(از مباحث اوامر)» است؛

[ویکی نور] اصول الفقه (طبع اسماعیلیان). اصول الفقه، تالیف شیخ محمّدرضا مظفر است.
اثر حاضر که به قول خود مرحوم مظفر حلقه مفقوده ای بین معالم الاصول و کفایة الاصول است و کاملاً با اسلوک کتب درسی نوشته شده است. این کتاب با این که متن بسیار ساده و روان دارد، حاوی نکات بسیار دقیق است. هم از تنظیم و تبویب بدیع برخوردار است و هم نکات دقیق و ظریفی دارد که در کتب قدیم کمتر یافت می شود. کتاب با تمام مزایایی که دارد، فاقد مباحث برائت و اشتغال و تخییر است. این کتاب بارها در ایران، عراق و لبنان به چاپ رسیده و ترجمه فارسی آن نیز موجود می باشد.
مولّف کتاب را با اسلوب کتب درسی نوشته است. وی مباحث علم اصول را به چهار بخش تقسیم کرده که عبارتند از: مباحث الفاظ، ملازمات عقلیه، مباحث حجّت، اصول عملیه.
کتاب در دو جلد تدوین شده است که شامل یک مدخل و مقدّمه و چهار مقصد می باشد و اینک به بیان مقدمه و مدخل پرداخته سپس مقاصد کتاب را مورد بررسی قرار می دهیم:
جلد اوّل از تعریف علم تا دلالت نهی بر فساد است:

[ویکی نور] اصول الفقه (طبع جامعه مدرسین). اصول الفقه، به زبان عربی، تألیف محمد رضا مظفر، از مهم ترین کتاب هایی است که در حوزه های علمیه تشیع به عنوان دومین متن درسی علم اصول معین شده است.
مرحوم مظفر در این کتاب، ساختار کلی مباحث علم اصول را تغییر داده و به جای تقسیم مباحث به دو بخش(جزء)، آنها را به چهار بخش تقسیم کرده است. در گذشته، مؤلفان کتاب های اصول، مباحث را به دو بخش مباحث الفاظ و مباحث عقلی تقسیم می کردند.
کتاب، در دو جلد تنظیم شده و مشتمل بر چند مبحث مقدماتی و چهار مقصد است و هر مقصد، شامل ابواب متعدد و هر باب، حاوی چند مبحث می باشد.
«اصول الفقه»، حاصل تفکر و بینش مکتب اصولی میرزای نایینی است که با قلم بسیار رسا و روان و ساده آیة الله مظفر تألیف شده است. این کتاب، با اینکه متنی بسیار ساده و روان دارد، حاوی نکاتی بسیار دقیق است. این کتاب، هم از تنظیم و تبویب بدیع برخوردار است و هم نکات دقیق و ظریفی دارد که در کتب قدیم کمتر یافت می شود؛ به قول خود مرحوم مظفر، حلقه مفقوده ای است بین«معالم الاصول» و«کفایة الاصول».
مرحوم مظفر، این کتاب را برای دانشکده ای که خود تأسیس کرده بود، تألیف کرد. به هر حال، «اصول الفقه»، چون نگینی در میان کتب درسی حوزه است. با تمام این مزایا این کتاب از دو جهت کاستی دارد:

[ویکی فقه] اصول الفقه (محمدرضا مظفر). اصول الفقه ؛ تالیف شیخ محمدرضا مظفر است. این کتاب با این که متن بسیار ساده و روان دارد، حاوی نکات بسیار دقیق است.
اثر حاضر که به قول خود مرحوم مظفر حلقه مفقوده ای بین معالم الاصول و کفای الاصول است و کاملا با اسلوک کتب درسی نوشته شده است. هم از تنظیم و تبویب بدیع برخوردار است و هم نکات دقیق و ظریفی دارد که در کتب قدیم کمتر یافت می شود. کتاب با تمام مزایایی که دارد، فاقد مباحث برائت و اشتغال و تخییر است. این کتاب بارها در ایران ، عراق و لبنان به چاپ رسیده و ترجمه فارسی آن نیز موجود می باشد.
ساختار
مولف کتاب را با اسلوب کتب درسی نوشته است. وی مباحث علم اصول را به چهار بخش تقسیم کرده که عبارتند از: مباحث الفاظ، ملازمات عقلیه ، مباحث حجت ، اصول عملیه .
گزارش محتوا
کتاب در دو جلد تدوین شده است که شامل یک مدخل و مقدمه و چهار مقصد می باشد و اینک به بیان مقدمه و مدخل پرداخته سپس مقاصد کتاب را مورد بررسی قرار می دهیم:جلد اول از تعریف علم تا دلالت نهی بر فساد است:مدخل- تعریف علم اصول : علمی است که در آن از قواعدی بحث می شود که نتیجه آن قواعد در راه های استنباط حکم شرعی مورد استفاده قرار می گیرد.
أصول الفقه ، محمد رضا مظفر، ج۱، ص۵.
...

[ویکی فقه] اصول الفقه (محمدعلی اراکی). کتاب « اصول الفقه »، به زبان عربی ، اثر آیة الله العظمی اراکی است.
کتاب، از دقت و استواری فراوانی بهره مند است. مؤلف، در تمام کتاب کوشیده تا از بحث هایی که صرفا قیل و قال بوده و هیچ نتیجه عملی بر آنها مترتب نیست، پرهیز نماید. تمام سه جلد این کتاب در زمان حیات مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری نوشته شده است و اکثر مطالبی که از استاد خود نقل می کند از مجلس درس استاد است و لذا گاهی به تفاوت مجلس درس استاد با نوشته های وی اشاره می کند و گاهی می فرماید: قبلا نظر مبارک در مسئله چنین بوده و اکنون تغییر عقیده داده است و از این جهت کتاب ارزش فراوانی یافته است.
ساختار
کتاب، در سه جلد تنظیم شده است. مؤلف، بسیار کم به نقل اقوال پرداخته و از این جهت، کاملا تحت تاثیر مرحوم حاج شیخ عبد الکریم بوده است.
گزارش محتوا
جلد اول کتاب، شامل یک مقدمه و شش مقصد می باشد. مقدمه کتاب از بحث وضع شروع شده و با بحث مشتق پایان می یابد.
أصول الفقه ، محمدعلی اراکی، ج۱، ص۵-۶۱.
...

[ویکی فقه] اصول الفقه (مظفر). کتاب «اصول الفقه»، به زبان عربی ، تالیف محمد رضا مظفر ، از مهم ترین کتاب هایی است که در حوزه های علمیه تشیع به عنوان دومین متن درسی علم اصول معین شده است.
مرحوم مظفر در این کتاب، ساختار کلی مباحث علم اصول را تغییر داده و به جای تقسیم مباحث به دو بخش (جزء)، آنها را به چهار بخش تقسیم کرده است. در گذشته، مؤلفان کتاب های اصول، مباحث را به دو بخش مباحث الفاظ و مباحث عقلی تقسیم می کردند. کتاب، در دو جلد تنظیم شده و مشتمل بر چند مبحث مقدماتی و چهار مقصد است و هر مقصد، شامل ابواب متعدد و هر باب، حاوی چند مبحث می باشد.
گزارش محتوا
«اصول الفقه»، حاصل تفکر و بینش مکتب اصولی میرزای نایینی است که با قلم بسیار رسا و روان و ساده آیة الله مظفر تالیف شده است. این کتاب، با اینکه متنی بسیار ساده و روان دارد، حاوی نکاتی بسیار دقیق است. این کتاب، هم از تنظیم و تبویب بدیع برخوردار است و هم نکات دقیق و ظریفی دارد که در کتب قدیم کمتر یافت می شود؛ به قول خود مرحوم مظفر، حلقه مفقوده ای است بین « معالم الاصول » و « کفایة الاصول ». مرحوم مظفر، این کتاب را برای دانشکده ای که خود تاسیس کرده بود، تالیف کرد. به هر حال، «اصول الفقه»، چون نگینی در میان کتب درسی حوزه است.
← کاستیها
مباحث جلد اول، عبارتند از: مدخل، مقدمه، مقصد اول، مقصد دوم. در مدخل کتاب، مباحثی مانند تعریف و موضوع و فایده علم اصول آمده و بعد از آن، در مقدمه، چهارده مبحث مطرح کرده و به مسائلی مانند: حقیقت وضع، اقسام وضع، استعمال حقیقی و مجازی،علامات حقیقت و مجاز ، صحیح و اعم، حقیقت شرعیه و چند مسئله دیگر پرداخته است. مقصد اول، مشتمل بر مباحث الفاظ است که در هفت باب تنظیم شده: مشتق،اوامر ،نواهی ، مفاهیم، عام و خاص، مطلق و مقید،مجمل و مبین . مقصد دوم، به ملازمات عقلیه اختصاص دارد که ضمن بحث از اقسام دلیل عقلی و علت نام گذاری این مبحث به این نام، این مبحث را به دو باب تقسیم می کند: مستقلات عقلیه. غیر مستقلات عقلیه. در باب اول،حسن و قبح عقلی و ملازمه عقلی بین حکم عقل و شرع بیان شده است. در باب دوم، به اجزاء، مقدمه واجب،مسئله ضد ،اجتماع امر و نهی و مسئله دلالت نهی بر فساد اشاره می کند و بدین ترتیب جلد اول به پایان می رسد.
جلد دوم
...

[ویکی اهل البیت] اصول الفقه (کتاب). کتاب «اصول الفقه» تالیف محمدرضا مظفر، یک دوره کامل اصول فقه شیعه با بیانی روان به زبان عربی است که در حوزه های علمیه شیعه به عنوان دومین متن درسی علم اصول معین شده است.
ملا مظفر، در پنجم شعبان سال 1322 ق در خانواده علم و فضیلت، در دارالعلم نجف در جوار مولای متقیان حضرت امام علی علیه السلام چشم به جهان گشود. بعد از دوران کودکی با سرپرستی و تربیت برادرش به تحصیل مقدمات علوم پرداخت.
او مقدمات و سطح را نزد استادانی چون: شیخ محمدطه حویزی و برادران خود، شیخ عبدالنبی و شیخ محمدحسن به پایان برد. بعد از این مرحله وارد حوزه درس خارج آقا ضیاءالدین عراقی و علامه نائینی شد و همچنین از درس اصول و فلسفه شیخ محمدحسین اصفهانی (صاحب نهایة الدرایه) استفاده تمام و کامل برد.
مظفر در کنار علوم متداول حوزه آن زمان نجف به علوم ریاضی، هیئت جدید و عروض نیز پرداخت. در سال 1335 ق او و عده ای از طلاب جوان از وزارت کشور عراق درخواست اجازه تأسیس جمعیت دینی در نجف را نمودند که موافقت شد و آنان به این جمعیت سر و سامانی دادند. وی در سال 1355 ق مدرسه عالی علوم دینی یا دانشکده اجتهاد را تأسیس کرد که در این دانشکده چهار علم: فقه استدلالی، تفسیر، علم اصول و فلسفه تدریس می شد. سرانجام در سال 1392 ق در هفتاد سالگی درگذشت. از تالیفات اوست: اصول فقه، المنطق، فلسفه، عقائد الشیعه، السقیفة عندنا.
مرحوم مظفر در این کتاب، ساختار کلی مباحث علم اصول را تغییر داده و به جای تقسیم مباحث به دو بخش (جزء)، آنها را به چهار بخش تقسیم کرده است. درگذشته، مؤلفان کتاب های اصول، مباحث را به دو بخش مباحث الفاظ و مباحث عقلی تقسیم می کردند. کتاب در دو جلد تنظیم شده و مشتمل بر چند مبحث مقدماتی و چهار مقصد است و هر مقصد، شامل ابواب متعدد و هر باب، حاوی چند مبحث می باشد.
«اصول الفقه»، حاصل تفکر و بینش مکتب اصولی میرزای نایینی است که با قلم بسیار رسا و روان و ساده آیت الله مظفر تألیف شده است. این کتاب با این که متنی بسیار ساده و روان دارد، حاوی نکاتی بسیار دقیق است. این کتاب هم از تنظیم و تبویب بدیع برخوردار است و هم نکات دقیق و ظریفی دارد که در کتب قدیم کمتر یافت می شود؛ به قول خود مرحوم مظفر، حلقه مفقوده ای است بین «معالم الاصول» و «کفایة الاصول».
مرحوم مظفر، این کتاب را برای دانشکده ای که خود تأسیس کرده بود، تألیف کرد. به هر حال «اصول الفقه»، چون نگینی در میان کتب درسی حوزه است. با تمام این مزایا این کتاب از دو جهت کاستی دارد:
مباحث جلد اول، عبارتند از: مدخل، مقدمه، مقصد اول، مقصد دوم. در مدخل کتاب، مباحثی مانند تعریف و موضوع و فایده علم اصول آمده و بعد از آن در مقدمه، چهارده مبحث مطرح کرده و به مسائلی مانند: حقیقت وضع، اقسام وضع، استعمال حقیقی و مجازی، علامات حقیقت و مجاز، صحیح و اعم، حقیقت شرعیه و چند مسئله دیگر پرداخته است.

دانشنامه آزاد فارسی

کتابی به عربی، در علم اصول فقه امامیه، تألیف محمدرضا مظفر. کتابی درسی در حوزه های علمیۀ امامیه است که در ۲ مجلد با نثری روان برای طلاب مبتدی تدوین شده است تا پس از معالم الاصول آنان را برای درک مطالب دشوار کفایة الاصول آماده کند. به نظریه های اصولیان معاصر نیز در این اثر توجه شده است. اصول الفقه به چاپ رسیده است (نجف، ۱۳۷۸ق).

پیشنهاد کاربران

بپرس