اقتصاد ایران در جنگ جهانی دوم

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] در دوره جنگ جهانی دوم، ایران با مشکلات فزاینده اقتصادی، از سرگرفته شدن مباحث و فعالیت های سیاسی و آغاز دوباره فشارهای سیاسی خارجی روبه رو بود. ایران همانند جنگ جهانی اول مشکلات عظیم اقتصادی را تجربه کرد و در زندگی روزمره مردم جابجایی و تغییراتی پدید آمد. اشغال ایران به وسیله ارتش های بیگانه سبب کمبود ارزاق عمومی و صعود سرسام آور بهای کالاهای مصرفی شد که با شدت بیشتری سراسر ایران را در بر می گرفت.
با شروع جنگ جهانی دوم در ۱۱شهریور ۱۳۱۸ش. محمود جم نخست وزیر ایران با صدور اطلاعیه ای رسما تصمیم دولت ایران را مبنی بر این که در این جنگ بی طرف است را اعلام کرد، اما با حمله آلمان به شوروی، تمام محاسبات بی طرفی ایران را برهم زد، زیرا جنگ به مرزهای ایران نزدیک می شد و سرزمین ایران را به صورت حلقه ارتباطی مهمی میان شوروی و انگلیس درآورد. دولت انگلیس و فرانسه به علت پیشرفت های آلمان و به خطر افتادن منافع غرب در خاورمیانه تصمیم گرفتند به حمایت شوروی بشتابند و انگلیس و شوروی وارد خاک ایران شدند.
جنگ جهانی دوم و اوضاع ایران
در دوره جنگ جهانی دوم، ایران با مشکلات فزاینده اقتصادی، از سرگرفته شدن مباحث و فعالیت های سیاسی و آغاز دوباره فشارهای سیاسی خارجی روبه رو بود. ایران همانند جنگ جهانی اول مشکلات عظیم اقتصادی را تجربه کرد و در زندگی روزمره مردم جابجایی و تغییراتی پدید آمد. از نظر سیاسی، شاه جوان محمدرضا شاه، تنها یکی از چند بازیگر عمده سیاسی بود و مجموعه ای از روزنامه ها، حزب های سیاسی و سازمان تازه تاسیس، اتحادیه های کارگری، بازیگران دیگر صحنه سیاسی را تشکیل می دادند. اینها همه در جَوی صورت می گرفت که ایران در اشغال متفقین بود. نیروهای شوروی در شمال و نیروهای انگلیسی در جنوب و مشاوران آمریکایی در خدمت دولت و ارتش ایران، در تهران بودند و ایران به صورت خط تدارکاتی شوروی در آمده بود. این تحولات در اوضاع داخلی و بین الملی ایران در طی جنگ جهانی دوم زمینه را برای جنبش های بعدی ۱۳۲۴ - ۱۳۲۵ و ۱۳۳۰ - ۱۳۳۲ش. آماده ساخت.
جنگ جهانی دوم و مشکلات ایران
اشغال ایران به وسیله ارتش های بیگانه سبب کمبود ارزاق عمومی و صعود سرسام آور بهای کالاهای مصرفی شد که با شدت بیشتری سراسر ایران را در بر می گرفت. همه ۱۵میلیون جمعیت کشور در جنگ جهانی دوم با مشکلات عظیمی روبه رو بودند. ایران صحنه مداخله نیروهای متفقین و خط تدارکاتی آذوقه و مهمات به شوری شد. متفقین قول داده بودند، برای مردم ایران تا حد امکان مشکلی به وجود نیاورند، اما بخش های کلیدی اقتصادی، کشاورزی، صنعت و خدمات بازرگانی خارجی، بودجه دولت و سطح زندگی، بر اثر اشغال شدیدا آسیب دید. بخش های معدودی مثل پرورش اسب و گوسفند رشد نسبی داشتند، زیرا فشار حکومت رضاشاهی، از ایلات و اسکان اجباری آنها برداشته شد و همین امر موجب شد، جمعیت ایلات و عشایر بیشتر شود و از یک میلیون در سال ۱۳۱۰ به ۲ میلیون در سال ۱۳۲۰ افزایش یابد. کاهش تولید محصولات غذایی از یک سو و تقاضای ارتشهای اشغالگر خارجی از سوی دیگر برای مواد غذایی، به قحطی شدیدی در اکثر مناطق ایران خاصه آذربایجان و سواحل دریای خزر منتهی گردید.
صنایع ایران
...

پیشنهاد کاربران

بپرس