[ویکی نور] الاعتقادات (ط مؤسسه امام هادی). کتاب الاعتقادات، اثر محدث و متکلم فقیه، شیخ صدوق، کتابی است پیرامون علم کلام و اعتقادات شیعه دوازده امامی که به زبان عربی و در قرن چهارم هجری نوشته شده است.
از آنجا که نسخه دیگری از این کتاب، در نرم افزار موجود می باشد، در این نوشتار به گزارش نسخه ای پرداخته شده که توسط مؤسسه امام هادی(ع) تحقیق و تصحیح شده است.
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز شده که حجم قابل توجهی از مطالب را به خود اختصاص داده است.در این مقدمه، ابتدا زندگی نامه شیخ صدوق ذکر و ضمن اشاره به دوران ولادت و عصر زندگی ایشان، به مسائل زیر پرداخته شده است: بعضی از مشایخ و اساتیدی که شیخ صدوق از ایشان روایت کرده است؛ فرمایشات امام عصر(عج) در مورد ایشان؛ قدرت، توانایی و تسلط ایشان بر علم کلام، استدلال و مناظره؛ محاسن و ویژگی های علم کلام نزد شیخ صدوق؛ روش و شیوه ایشان در مناظره؛ کلام اعلام و بزرگان درباره آرای شیخ صدوق و شیخ مفید؛ اهمیت کتاب حاضر؛ روش تحقیق در این اثر و نسخه های موجود از آن.
از آنجا که نسخ خطی فراوانی از این کتاب موجود است، لذا صحیح ترین و بهترین آن ها برای امر تصحیح و مقابله، انتخاب شده است.
در صورت وجود اختلاف در بعضی از موارد در نسخ خطی کتاب، آن متنی برگزیده شده که مطابق با نصوص احادیث و روایات و یا عبارات شیخ صدوق در سایر آثار ایشان می باشد.
از آنجا که این کتاب، از جمله مصادر «بحار الأنوار» محسوب شده و علامه مجلسی آن را در کتاب خود آورده است، در امر تصحیح، این کتاب با «بحار الأنوار»، به صورت حرف به حرف مقابله گردیده و به موارد اختلافی، اشاره شده است.
از آنجا که نسخه دیگری از این کتاب، در نرم افزار موجود می باشد، در این نوشتار به گزارش نسخه ای پرداخته شده که توسط مؤسسه امام هادی(ع) تحقیق و تصحیح شده است.
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز شده که حجم قابل توجهی از مطالب را به خود اختصاص داده است.در این مقدمه، ابتدا زندگی نامه شیخ صدوق ذکر و ضمن اشاره به دوران ولادت و عصر زندگی ایشان، به مسائل زیر پرداخته شده است: بعضی از مشایخ و اساتیدی که شیخ صدوق از ایشان روایت کرده است؛ فرمایشات امام عصر(عج) در مورد ایشان؛ قدرت، توانایی و تسلط ایشان بر علم کلام، استدلال و مناظره؛ محاسن و ویژگی های علم کلام نزد شیخ صدوق؛ روش و شیوه ایشان در مناظره؛ کلام اعلام و بزرگان درباره آرای شیخ صدوق و شیخ مفید؛ اهمیت کتاب حاضر؛ روش تحقیق در این اثر و نسخه های موجود از آن.
از آنجا که نسخ خطی فراوانی از این کتاب موجود است، لذا صحیح ترین و بهترین آن ها برای امر تصحیح و مقابله، انتخاب شده است.
در صورت وجود اختلاف در بعضی از موارد در نسخ خطی کتاب، آن متنی برگزیده شده که مطابق با نصوص احادیث و روایات و یا عبارات شیخ صدوق در سایر آثار ایشان می باشد.
از آنجا که این کتاب، از جمله مصادر «بحار الأنوار» محسوب شده و علامه مجلسی آن را در کتاب خود آورده است، در امر تصحیح، این کتاب با «بحار الأنوار»، به صورت حرف به حرف مقابله گردیده و به موارد اختلافی، اشاره شده است.
wikinoor: الاعتقادات_(ط._مؤسسه_امام_هادی)
[ویکی نور] الاعتقادات (ط کنگره شیخ مفید). الاعتقادات کتابی است کلامی که مرحوم شیخ صدوق در آن با استناد به روایات و احادیث وارده از معصومان علیهم السلام به اثبات عقائد شیعی می پردازد. شیخ این کتاب را به هنگام مسافرت به نیشابور بنا به درخواست عالمان آن دیار که از وی خواستند به صورت اجمال و مختصر عقائد شیعیان را برای آنان بیان کند املاء نمود.
از آن جا که شیخ صدوق اساسا یک محدث است، چه در فقه و چه در عقاید، خود را محدود به معارف قرآن و روایات می بیند. این التزام تا بدان حد است که حتی در کتابهای فقهی و اعتقادی اش از الفاظ و تعابیر احادیث سود می جوید و تا حد ممکن از آوردن آرای خویش پرهیز می کند. کتاب المقنع در فقه و کتاب الاعتقادات (عقاید امامیه) نمایانگر تفکر و بیانگر سبک و شیوه اوست. در واقع باید کلام ابن بابویه (صدوق) را متون احادیث دانست که با کمترین تصرف ممکن در قالب یک نظام کلامی ریخته شده و تدوین گشته است.
البته نباید پنداشت که شیخ صدوق صرفا به نقل و ضبط روایات پرداخته است، بلکه او با احاطه بر روایات و با استفاده از معیارهای تشخیص و ترجیح احادیث به سنجش و گزینش روایات می پردازد و آنچه را که طبق موازین می بیند به عنوان عقیده یا فتوای خویش بیان می دارد. متاسفانه تا سخن از محدث به میان می آید، بعضی بسرعت تفکر اهل حدیث را در نظر می آورند. شیخ صدوق به هیچ روی با این تفکر آشتی ندارد. او بحث و استدلال در رد منکران را نه تنها جایز، بلکه واجب می شمارد. مناظراتی که از وی نقل شده، کاملا بر این مطلب گواه است.
شیخ صدوق معرفت خداوند و توحید را امری «فطری» می داند که همه خلق را بر آن سرشته اند. حتی انسان با تهذیب نفس و پیروی از فطرت خویش می تواند به رؤیت قلبی خداوند نایل شود. اما با این همه عقل را در شناخت خداوند و صفات او بکلی ناتوان نمی بیند. بخش عمده ای از کتابهای او به نقل احتجاجات ائمه(ع) با مخالفین و بیان استدلالات ایشان اختصاص دارد. البته شیخ صدوق به محدودیت عقل در این میدان باور داشت و از این رو برخلاف متکلمان، جز در موارد ضرورت، آن هم در محدوده متون و معارف کتاب و سنت، مناظره و مجادله را روا نمی شمرد. عجیب نیست که در میان صدها کتابی که از وی بازمانده حتی یک اثر کلامی نیز نمی توان یافت. به طور کلی از نظر صدوق روش، قلمرو و موضوع عقل در معارف دینی دارای محدودیت بسیار است و معرفت دینی بیشتر بر مبنای فطرت و عقل فطری بنا می شود.
این کتاب پس از نگارش مورد توجه جدی متکلمان قرار گرفت. برخی از مطالبی که شیخ صدوق در کتاب خود به عنوان عقائد کلامی امامیه مطرح نموده به شدت بحث انگیز بوده است و مورد نقد برخی از عالمان دیگر از جمله شاگرد شیخ صدوق؛شیخ مفید قرار گرفته است.شیخ مفید که در اثبات عقائد کلامی به عقل استناد می جست در نقد و بررسی کتاب استاد خویش، کتاب تصحیح إعتقادات الإمامیة را نگاشت. با مقایسه این دو اثر آشکار می شودکه بین این دو اختلافات قابل ملاحظه ای در مسائل فرعی وجود دارد.
از آن جا که شیخ صدوق اساسا یک محدث است، چه در فقه و چه در عقاید، خود را محدود به معارف قرآن و روایات می بیند. این التزام تا بدان حد است که حتی در کتابهای فقهی و اعتقادی اش از الفاظ و تعابیر احادیث سود می جوید و تا حد ممکن از آوردن آرای خویش پرهیز می کند. کتاب المقنع در فقه و کتاب الاعتقادات (عقاید امامیه) نمایانگر تفکر و بیانگر سبک و شیوه اوست. در واقع باید کلام ابن بابویه (صدوق) را متون احادیث دانست که با کمترین تصرف ممکن در قالب یک نظام کلامی ریخته شده و تدوین گشته است.
البته نباید پنداشت که شیخ صدوق صرفا به نقل و ضبط روایات پرداخته است، بلکه او با احاطه بر روایات و با استفاده از معیارهای تشخیص و ترجیح احادیث به سنجش و گزینش روایات می پردازد و آنچه را که طبق موازین می بیند به عنوان عقیده یا فتوای خویش بیان می دارد. متاسفانه تا سخن از محدث به میان می آید، بعضی بسرعت تفکر اهل حدیث را در نظر می آورند. شیخ صدوق به هیچ روی با این تفکر آشتی ندارد. او بحث و استدلال در رد منکران را نه تنها جایز، بلکه واجب می شمارد. مناظراتی که از وی نقل شده، کاملا بر این مطلب گواه است.
شیخ صدوق معرفت خداوند و توحید را امری «فطری» می داند که همه خلق را بر آن سرشته اند. حتی انسان با تهذیب نفس و پیروی از فطرت خویش می تواند به رؤیت قلبی خداوند نایل شود. اما با این همه عقل را در شناخت خداوند و صفات او بکلی ناتوان نمی بیند. بخش عمده ای از کتابهای او به نقل احتجاجات ائمه(ع) با مخالفین و بیان استدلالات ایشان اختصاص دارد. البته شیخ صدوق به محدودیت عقل در این میدان باور داشت و از این رو برخلاف متکلمان، جز در موارد ضرورت، آن هم در محدوده متون و معارف کتاب و سنت، مناظره و مجادله را روا نمی شمرد. عجیب نیست که در میان صدها کتابی که از وی بازمانده حتی یک اثر کلامی نیز نمی توان یافت. به طور کلی از نظر صدوق روش، قلمرو و موضوع عقل در معارف دینی دارای محدودیت بسیار است و معرفت دینی بیشتر بر مبنای فطرت و عقل فطری بنا می شود.
این کتاب پس از نگارش مورد توجه جدی متکلمان قرار گرفت. برخی از مطالبی که شیخ صدوق در کتاب خود به عنوان عقائد کلامی امامیه مطرح نموده به شدت بحث انگیز بوده است و مورد نقد برخی از عالمان دیگر از جمله شاگرد شیخ صدوق؛شیخ مفید قرار گرفته است.شیخ مفید که در اثبات عقائد کلامی به عقل استناد می جست در نقد و بررسی کتاب استاد خویش، کتاب تصحیح إعتقادات الإمامیة را نگاشت. با مقایسه این دو اثر آشکار می شودکه بین این دو اختلافات قابل ملاحظه ای در مسائل فرعی وجود دارد.
wikinoor: الاعتقادات_(ط._کنگره_شیخ_مفید)
[ویکی نور] الاعتقادات (ط. مؤسسه امام هادی). کتاب الاعتقادات، اثر محدث و متکلم فقیه، شیخ صدوق، کتابی است پیرامون علم کلام و اعتقادات شیعه دوازده امامی که به زبان عربی و در قرن چهارم هجری نوشته شده است.
از آنجا که نسخه دیگری از این کتاب، در نرم افزار موجود می باشد، در این نوشتار به گزارش نسخه ای پرداخته شده که توسط مؤسسه امام هادی(ع) تحقیق و تصحیح شده است.
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز شده که حجم قابل توجهی از مطالب را به خود اختصاص داده است . در این مقدمه، ابتدا زندگی نامه شیخ صدوق ذکر و ضمن اشاره به دوران ولادت و عصر زندگی ایشان، به مسائل زیر پرداخته شده است: بعضی از مشایخ و اساتیدی که شیخ صدوق از ایشان روایت کرده است؛ فرمایشات امام عصر(عج) در مورد ایشان؛ قدرت، توانایی و تسلط ایشان بر علم کلام، استدلال و مناظره؛ محاسن و ویژگی های علم کلام نزد شیخ صدوق؛ روش و شیوه ایشان در مناظره؛ کلام اعلام و بزرگان در باره آرای شیخ صدوق و شیخ مفید؛ اهمیت کتاب حاضر؛ روش تحقیق در این اثر و نسخه های موجود از آن .
از آنجا که نسخ خطی فراوانی از این کتاب موجود است، لذا صحیح ترین و بهترین آن ها برای امر تصحیح و مقابله، انتخاب شده است.
در صورت وجود اختلاف در بعضی از موارد در نسخ خطی کتاب، آن متنی برگزیده شده که مطابق با نصوص احادیث و روایات و یا عبارات شیخ صدوق در سایر آثار ایشان می باشد .
از آنجا که این کتاب، از جمله مصادر «بحار الأنوار» محسوب شده و علامه مجلسی آن را در کتاب خود آورده است، در امر تصحیح، این کتاب با «بحار الأنوار»، به صورت حرف به حرف مقابله گردیده و به موارد اختلافی، اشاره شده است .
از آنجا که نسخه دیگری از این کتاب، در نرم افزار موجود می باشد، در این نوشتار به گزارش نسخه ای پرداخته شده که توسط مؤسسه امام هادی(ع) تحقیق و تصحیح شده است.
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز شده که حجم قابل توجهی از مطالب را به خود اختصاص داده است . در این مقدمه، ابتدا زندگی نامه شیخ صدوق ذکر و ضمن اشاره به دوران ولادت و عصر زندگی ایشان، به مسائل زیر پرداخته شده است: بعضی از مشایخ و اساتیدی که شیخ صدوق از ایشان روایت کرده است؛ فرمایشات امام عصر(عج) در مورد ایشان؛ قدرت، توانایی و تسلط ایشان بر علم کلام، استدلال و مناظره؛ محاسن و ویژگی های علم کلام نزد شیخ صدوق؛ روش و شیوه ایشان در مناظره؛ کلام اعلام و بزرگان در باره آرای شیخ صدوق و شیخ مفید؛ اهمیت کتاب حاضر؛ روش تحقیق در این اثر و نسخه های موجود از آن .
از آنجا که نسخ خطی فراوانی از این کتاب موجود است، لذا صحیح ترین و بهترین آن ها برای امر تصحیح و مقابله، انتخاب شده است.
در صورت وجود اختلاف در بعضی از موارد در نسخ خطی کتاب، آن متنی برگزیده شده که مطابق با نصوص احادیث و روایات و یا عبارات شیخ صدوق در سایر آثار ایشان می باشد .
از آنجا که این کتاب، از جمله مصادر «بحار الأنوار» محسوب شده و علامه مجلسی آن را در کتاب خود آورده است، در امر تصحیح، این کتاب با «بحار الأنوار»، به صورت حرف به حرف مقابله گردیده و به موارد اختلافی، اشاره شده است .
[ویکی نور] الاعتقادات (ط. کنگره شیخ مفید). الاعتقادات کتابی است کلامی که مرحوم شیخ صدوق در آن با استناد به روایات و احادیث وارده از معصومان علیهم السلام به اثبات عقائد شیعی می پردازد. شیخ این کتاب را به هنگام مسافرت به نیشابور بنا به درخواست عالمان آن دیار که از وی خواستند به صورت اجمال و مختصر عقائد شیعیان را برای آنان بیان کند املاء نمود.
از آن جا که شیخ صدوق اساسا یک محدث است، چه در فقه و چه در عقاید، خود را محدود به معارف قرآن و روایات می بیند. این التزام تا بدان حد است که حتی در کتابهای فقهی و اعتقادی اش از الفاظ و تعابیر احادیث سود می جوید و تا حد ممکن از آوردن آرای خویش پرهیز می کند. کتاب المقنع در فقه و کتاب الاعتقادات (عقاید امامیه) نمایانگر تفکر و بیانگر سبک و شیوه اوست. در واقع باید کلام ابن بابویه (صدوق) را متون احادیث دانست که با کمترین تصرف ممکن در قالب یک نظام کلامی ریخته شده و تدوین گشته است.
البته نباید پنداشت که صدوق صرفا به نقل و ضبط روایات پرداخته است، بلکه او با احاطه بر روایات و با استفاده از معیارهای تشخیص و ترجیح احادیث به سنجش و گزینش روایات می پردازد و آنچه را که طبق موازین می بیند به عنوان عقیده یا فتوای خویش بیان می دارد. متاسفانه تا سخن از محدث به میان می آید، بعضی بسرعت تفکر اهل حدیث را در نظر می آورند. شیخ صدوق به هیچ روی با این تفکر آشتی ندارد. او بحث و استدلال در رد منکران را نه تنها جایز، بلکه واجب می شمارد. مناظراتی که از وی نقل شده، کاملا بر این مطلب گواه است.
صدوق معرفت خداوند و توحید را امری «فطری» می داند که همه خلق را بر آن سرشته اند. حتی انسان با تهذیب نفس و پیروی از فطرت خویش می تواند به رؤیت قلبی خداوند نایل شود. اما با این همه عقل را در شناخت خداوند و صفات او بکلی ناتوان نمی بیند. بخش عمده ای از کتابهای او به نقل احتجاجات ائمه(ع) با مخالفین و بیان استدلالات ایشان اختصاص دارد. البته شیخ صدوق به محدودیت عقل در این میدان باور داشت و از این رو برخلاف متکلمان، جز در موارد ضرورت، آن هم در محدوده متون و معارف کتاب و سنت، مناظره و مجادله را روا نمی شمرد. عجیب نیست که در میان صدها کتابی که از وی بازمانده حتی یک اثر کلامی نیز نمی توان یافت. به طور کلی از نظر صدوق روش، قلمرو و موضوع عقل در معارف دینی دارای محدودیت بسیار است و معرفت دینی بیشتر بر مبنای فطرت و عقل فطری بنا می شود.
این کتاب پس از نگارش مورد توجه جدی متکلمان قرار گرفت .برخی از مطالبی که صدوق در کتاب خود به عنوان عقائد کلامی امامیه مطرح نموده به شدت بحث انگیز بوده است و مورد نقد برخی از عالمان دیگر از جمله شاگرد شیخ صدوق ؛شیخ مفید قرار گرفته است.شیخ مفید که در اثبات عقائد کلامی به عقل استناد می جست در نقد و بررسی کتاب استاد خویش،کتاب تصحیح اعتقادات الامامیه را نگاشت .با مقایسه این دو اثر آشکار می شودکه بین این دو اختلافات قابل ملاحظه ای در مسائل فرعی وجود دارد.
از آن جا که شیخ صدوق اساسا یک محدث است، چه در فقه و چه در عقاید، خود را محدود به معارف قرآن و روایات می بیند. این التزام تا بدان حد است که حتی در کتابهای فقهی و اعتقادی اش از الفاظ و تعابیر احادیث سود می جوید و تا حد ممکن از آوردن آرای خویش پرهیز می کند. کتاب المقنع در فقه و کتاب الاعتقادات (عقاید امامیه) نمایانگر تفکر و بیانگر سبک و شیوه اوست. در واقع باید کلام ابن بابویه (صدوق) را متون احادیث دانست که با کمترین تصرف ممکن در قالب یک نظام کلامی ریخته شده و تدوین گشته است.
البته نباید پنداشت که صدوق صرفا به نقل و ضبط روایات پرداخته است، بلکه او با احاطه بر روایات و با استفاده از معیارهای تشخیص و ترجیح احادیث به سنجش و گزینش روایات می پردازد و آنچه را که طبق موازین می بیند به عنوان عقیده یا فتوای خویش بیان می دارد. متاسفانه تا سخن از محدث به میان می آید، بعضی بسرعت تفکر اهل حدیث را در نظر می آورند. شیخ صدوق به هیچ روی با این تفکر آشتی ندارد. او بحث و استدلال در رد منکران را نه تنها جایز، بلکه واجب می شمارد. مناظراتی که از وی نقل شده، کاملا بر این مطلب گواه است.
صدوق معرفت خداوند و توحید را امری «فطری» می داند که همه خلق را بر آن سرشته اند. حتی انسان با تهذیب نفس و پیروی از فطرت خویش می تواند به رؤیت قلبی خداوند نایل شود. اما با این همه عقل را در شناخت خداوند و صفات او بکلی ناتوان نمی بیند. بخش عمده ای از کتابهای او به نقل احتجاجات ائمه(ع) با مخالفین و بیان استدلالات ایشان اختصاص دارد. البته شیخ صدوق به محدودیت عقل در این میدان باور داشت و از این رو برخلاف متکلمان، جز در موارد ضرورت، آن هم در محدوده متون و معارف کتاب و سنت، مناظره و مجادله را روا نمی شمرد. عجیب نیست که در میان صدها کتابی که از وی بازمانده حتی یک اثر کلامی نیز نمی توان یافت. به طور کلی از نظر صدوق روش، قلمرو و موضوع عقل در معارف دینی دارای محدودیت بسیار است و معرفت دینی بیشتر بر مبنای فطرت و عقل فطری بنا می شود.
این کتاب پس از نگارش مورد توجه جدی متکلمان قرار گرفت .برخی از مطالبی که صدوق در کتاب خود به عنوان عقائد کلامی امامیه مطرح نموده به شدت بحث انگیز بوده است و مورد نقد برخی از عالمان دیگر از جمله شاگرد شیخ صدوق ؛شیخ مفید قرار گرفته است.شیخ مفید که در اثبات عقائد کلامی به عقل استناد می جست در نقد و بررسی کتاب استاد خویش،کتاب تصحیح اعتقادات الامامیه را نگاشت .با مقایسه این دو اثر آشکار می شودکه بین این دو اختلافات قابل ملاحظه ای در مسائل فرعی وجود دارد.
[ویکی فقه] الاعتقادات (کتاب). الاعتقادات کتابی است کلامی که مرحوم شیخ صدوق در آن با استناد به روایات و احادیث وارده از معصومان علیهم السّلام به اثبات عقائد شیعی می پردازد.
شیخ این کتاب را به هنگام مسافرت به نیشابور بنا به درخواست عالمان آن دیار که از وی خواستند به صورت اجمال و مختصر عقائد شیعیان را برای آنان بیان کند املاء نمود.از آن جا که شیخ صدوق اساسا یک محدث است، چه در فقه و چه در عقاید، خود را محدود به معارف قرآن و روایات می بیند. این التزام تا بدان حد است که حتی در کتاب های فقهی و اعتقادی اش از الفاظ و تعابیر احادیث سود می جوید و تا حد ممکن از آوردن آرای خویش پرهیز می کند. کتاب المقنع در فقه و کتاب الاعتقادات (عقاید امامیه) نمایانگر تفکر و بیانگر سبک و شیوه اوست. در واقع باید کلام ابن بابویه (صدوق) را متون احادیث دانست که با کمترین تصرف ممکن در قالب یک نظام کلامی ریخته شده و تدوین گشته است.
مقابله شیخ با اهل حدیث
البته نباید پنداشت که صدوق صرفا به نقل و ضبط روایات پرداخته است، بلکه او با احاطه بر روایات و با استفاده از معیارهای تشخیص و ترجیح احادیث به سنجش و گزینش روایات می پردازد و آنچه را که طبق موازین می بیند به عنوان عقیده یا فتوای خویش بیان می دارد. متاسفانه تا سخن از محدث به میان می آید، بعضی بسرعت تفکر اهل حدیث را در نظر می آورند. شیخ صدوق به هیچ روی با این تفکر آشتی ندارد. او بحث و استدلال در رد منکران را نه تنها جایز، بلکه واجب می شمارد. مناظراتی که از وی نقل شده، کاملا بر این مطلب گواه است.
جایگاه عقل
صدوق معرفت خداوند و توحید را امری «فطری» می داند که همه خلق را بر آن سرشته اند. حتی انسان با تهذیب نفس و پیروی از فطرت خویش می تواند به رؤیت قلبی خداوند نایل شود. اما با این همه عقل را در شناخت خداوند و صفات او بکلی ناتوان نمی بیند. بخش عمده ای از کتاب های او به نقل احتجاجات ائمه علیه السّلام با مخالفین و بیان استدلالات ایشان اختصاص دارد. البته شیخ صدوق به محدودیت عقل در این میدان باور داشت و از این رو برخلاف متکلمان، جز در موارد ضرورت، آن هم در محدوده متون و معارف کتاب و سنت، مناظره و مجادله را روا نمی شمرد. عجیب نیست که در میان صدها کتابی که از وی بازمانده حتی یک اثر کلامی نیز نمی توان یافت. به طور کلی از نظر صدوق روش، قلمرو و موضوع عقل در معارف دینی دارای محدودیت بسیار است و معرفت دینی بیشتر بر مبنای فطرت و عقل فطری بنا می شود.
نقد استاد
...
شیخ این کتاب را به هنگام مسافرت به نیشابور بنا به درخواست عالمان آن دیار که از وی خواستند به صورت اجمال و مختصر عقائد شیعیان را برای آنان بیان کند املاء نمود.از آن جا که شیخ صدوق اساسا یک محدث است، چه در فقه و چه در عقاید، خود را محدود به معارف قرآن و روایات می بیند. این التزام تا بدان حد است که حتی در کتاب های فقهی و اعتقادی اش از الفاظ و تعابیر احادیث سود می جوید و تا حد ممکن از آوردن آرای خویش پرهیز می کند. کتاب المقنع در فقه و کتاب الاعتقادات (عقاید امامیه) نمایانگر تفکر و بیانگر سبک و شیوه اوست. در واقع باید کلام ابن بابویه (صدوق) را متون احادیث دانست که با کمترین تصرف ممکن در قالب یک نظام کلامی ریخته شده و تدوین گشته است.
مقابله شیخ با اهل حدیث
البته نباید پنداشت که صدوق صرفا به نقل و ضبط روایات پرداخته است، بلکه او با احاطه بر روایات و با استفاده از معیارهای تشخیص و ترجیح احادیث به سنجش و گزینش روایات می پردازد و آنچه را که طبق موازین می بیند به عنوان عقیده یا فتوای خویش بیان می دارد. متاسفانه تا سخن از محدث به میان می آید، بعضی بسرعت تفکر اهل حدیث را در نظر می آورند. شیخ صدوق به هیچ روی با این تفکر آشتی ندارد. او بحث و استدلال در رد منکران را نه تنها جایز، بلکه واجب می شمارد. مناظراتی که از وی نقل شده، کاملا بر این مطلب گواه است.
جایگاه عقل
صدوق معرفت خداوند و توحید را امری «فطری» می داند که همه خلق را بر آن سرشته اند. حتی انسان با تهذیب نفس و پیروی از فطرت خویش می تواند به رؤیت قلبی خداوند نایل شود. اما با این همه عقل را در شناخت خداوند و صفات او بکلی ناتوان نمی بیند. بخش عمده ای از کتاب های او به نقل احتجاجات ائمه علیه السّلام با مخالفین و بیان استدلالات ایشان اختصاص دارد. البته شیخ صدوق به محدودیت عقل در این میدان باور داشت و از این رو برخلاف متکلمان، جز در موارد ضرورت، آن هم در محدوده متون و معارف کتاب و سنت، مناظره و مجادله را روا نمی شمرد. عجیب نیست که در میان صدها کتابی که از وی بازمانده حتی یک اثر کلامی نیز نمی توان یافت. به طور کلی از نظر صدوق روش، قلمرو و موضوع عقل در معارف دینی دارای محدودیت بسیار است و معرفت دینی بیشتر بر مبنای فطرت و عقل فطری بنا می شود.
نقد استاد
...
wikifeqh: الاعتقادات_فی_دین_الامامیة
[ویکی شیعه] الاعتقادات (کتاب). ألاعتقادات فی دین الامامیة یا اعتقادات الامامیة مشهور به اعتقادات صدوق کتابی مختصر در علم کلام شیعه نوشته شیخ صدوق (متوفای ۳۸۱ ق). او در این کتاب با استناد به روایات معصومان (ع) به اثبات عقائد شیعه می پردازد. شیخ صدوق این کتاب را هنگام سفر به نیشابور و به درخواست عالمان نیشابوری نوشته است. این کتاب دارای شروح و ترجمه های فراوانی است.
محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق، (درگذشته ۳۸۱ق) از بزرگترین عالمان دینی شیعه در قرن چهارم هجری قمری است. سال تولد وی پس از ۳۰۵ق است و در ۳۸۱ق درگذشته است. وی بزرگ ترین محدّث و فقیه مکتب حدیثی قم است. از او حدود ۳۰۰ اثر مکتوب بر جای مانده که بسیاری از آنها مفقود شده است. کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه اثر اوست.
کتاب الاعتقادات مشتمل بر ۴۵ باب است که شیخ در هر باب با عنوان «باب الاعتقاد فی...» آن را آغاز کرده است. عناوین برخی از این ابواب بدین شرح است:
محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق، (درگذشته ۳۸۱ق) از بزرگترین عالمان دینی شیعه در قرن چهارم هجری قمری است. سال تولد وی پس از ۳۰۵ق است و در ۳۸۱ق درگذشته است. وی بزرگ ترین محدّث و فقیه مکتب حدیثی قم است. از او حدود ۳۰۰ اثر مکتوب بر جای مانده که بسیاری از آنها مفقود شده است. کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه اثر اوست.
کتاب الاعتقادات مشتمل بر ۴۵ باب است که شیخ در هر باب با عنوان «باب الاعتقاد فی...» آن را آغاز کرده است. عناوین برخی از این ابواب بدین شرح است:
wikishia: الاعتقادات_(کتاب)