البیان شهید اول

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] کتاب البیان تالیف محمد بن جمال الدین مکی عاملی (معروف به شهید اول)، دائرة المعارفی در فقه شیعه به شمار می رود.
کتاب حاضر که بیشتر به سبک فقه فتوایی نوشته شده دائرة المعارفی از فتاوای فقهای بزرگ قبل از مؤلف است که غالباً بدون تصریح به نام آنان با الفاظی مثل قیل و نظائر آن مطرح شده اند.
از آن جایی که این کتاب در اواخر عمر شریف مؤلف نوشته شده و وی موفق به تکمیل مطالب آن نشده است فقط کتاب های طهارت، صلاة، زکات، خمس را به پایان رسانیده است و چند سطری نیز از کتاب صوم را به رشته تحریر درآورده است.
این کتاب که از نظر حجم کوچک می نماید، دارای محتوایی عمیق می باشد و مؤلف کتاب توانسته است بین دقت و عمق مطالب و متن روان جمع نموده و در همان حال با خودداری از ذکر تفضیلی اقوال و نظریات فقهاء، مباحث ضروری و مورد نیاز را مطرح نماید.
به همین دلیل یکی از منابع بحارالأنوار که از آن بسیار نقل شده، همین کتاب بوده و در موارد نادری نیز در وسائل الشیعة و مستدرکات الوسائل از آن نقل شده است.
شهید اول در مقدمه کتاب درباره آن می نویسد: أما بعد فإن الأدلّة العقلیّة والنقلیّة متطابقة علی شرف العلوم و من أهمها معرفة شرع الحیّ القیّوم و هذا «البیان» کامل بالمهم منه و المحتوم علی طریقة العترة.
ناشرین کتاب موجود با گردآوری فهارست متنوع و مهمی همچون آیات قرآن کریم، احادیث شریفه، اسماء معصومین علیهم السلام، اعلام، اماکن و بقاع، مصادر تحقیق، موضوعات و بخصوص فهرست اعلام و حواشی مختصری که به بیان زندگی نامه آنان پرداخته شده، بر ارزش این کتاب گرانقدر افزوده است.
کتاب البیان برخلاف الدروس و ذکری الشیعة بسیار مختصر و به صورت فقه رساله ای نوشته شده و در مواردی که اقوال فقها در آن مطرح شده به صورت مبهم و با لفظ قیل بیان شده که خواننده را در بدست آوردن مأخذ اقوال و نظریات دچار مشکل می کند.

[ویکی فقه] البیان شهید اول (کتاب). البیان مؤلف شمس الدین ابو عبدالله محمد بن محمد بن حامد بن مکی جزینی عاملی، معروف به شهید اول (م ۷۸۶ ق).
از آن جایی که چندین بار در کتاب الدروس که قسمت اول آن بین سال های ۷۸۰ تا ۷۸۴ تالیف شده است از البیان مطالبی نقل شده است و نام کتاب القواعد و الفوائد وی که در اواخر عمر شریفش نوشته شده است یکبار در صفحۀ ۴۸ ذکر شده است و از طرفی مؤلف موفق به تکمیل مطالب کتاب نشده است بنابراین به احتمال زیاد این کتاب در حدود سال های ۷۷۸ تا ۷۸۰ ق تالیف شده است.
تاریخ انتشار
اولین چاپ کتاب در سال ۱۳۱۹ ق بوده که چاپ پر غلطی بوده است و بعدها در سال ۱۳۲۲ ق این کتاب تجدید چاپ شده است که غلطهای این چاپ، از چاپ قبلی نیز بیشتر بوده است.کتاب موجود در سال ۱۴۱۲ ق به وسیلۀ مؤسسۀ بنیاد فرهنگی امام مهدی علیه السّلام در چاپخانۀ صدر در قم چاپ شده است. محقق و مصحح آن حجة الاسلام شیخ محمد حسون بوده و حجة الاسلام سید جواد شهرستانی نیز در تصحیح کتاب زحمات زیادی کشیده اند.
نسخه ها
...

پیشنهاد کاربران

بپرس