التبیان فی اعراب القران

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] التبیان فی اعراب القرآن. التبیان همانطور که گذشت به چند نام دیگر شناخته شده است، از آن جمله اند:«إعراب القرآن»،«املاء ما منّ به الرحمن فی وجوه القراءات و اعراب القرآن»،«اعراب القرآن و القرائات» و«البیان فی اعراب القرآن». کتابی است در نحو قرآن و علم قرائت و اختلاف قرائت، از کتابهای مشابه، کاملتر و وسیعتر است. این کتاب به زبان عربی شامل اعراب کل قرآن در یک جلد می باشد.
ابو البقاء در مقدمه کتاب انگیزه خود را در تألیف و فراهم آوردن کتابی با حجم اندک و بار علمی فراوان یاد می کند، به همین جهت از ذکر اعراب ظواهر خودداری می کند و همچون اعراب الحدیث کمتر درگیر اختلاف آراء نحویان و بحث و استدلال در صحت و سقم آنها می گردد. مؤلف در این کتاب بر آراء سیبویه تأکید خاصی دارد و در موارد مختلف به ذکر نظریات کسانی چون ابو علی فارسی، ابن جنی، مبرد و خلیل می پردازد. ابو البقاء هنگام ذکر وجوه مختلف قرائات، علاوه بر قرائت مشهور، به شواذ نیز توجه دارد.
روش کلی وی به این ترتیب است که بعد از بیان صرف کلمات به اعراب آنها و فراز آیات با ذکر اقوال کوفیون و بصریون و افراد این دو ملک و بیان وجوه مختلف آن و سپس به قرائت می پردازد، که علاوه بر قرائت مشهور با تعبیر«جید» به قرائت شاذ نیز می پردازد، برخی مطالب را با شکل«فان قیل، قیل» مطرح می کند. در برخی موارد مباحثی را به شکل موضوع واحد تحت عنوان فصل در می آورد و بحث مفصلی راجع به آن بیان می دارد مانند«فصل فی هاء الضمیر» که به سبب تکرار زیاد در قرآن بحث مفصلی راجع به آن دارد. صفحه 13.
در بحث صرفی، سعی دارد الفاظ را به اصل آنها ارجاع داده، علل آن را بیان دارد. در برخی موارد، جهت تثبیت قاعده یا مسئله ای لغوی به استشهاد به شواهد شعری، روی می آورد.
تحقیق این اثر توسط«بیت الافکار الدولیة» انجام گرفته است. محقق پس از تنظیم متن کتاب به تصحیح آن پرداخته، نص کتاب را بر صفحات مصحف به ترتبیب تفسیر توزیع کرده است. آیات ابتدای هر بحث را بدلیل وجود مصحف در وسط صفحه، حذف نموده است.
این اثر بارها در لبنان، ایران، مصر و هند تجدید چاپ شده است که از جمله می توان به چاپهای تهران 1276 ق، 1860 م، قاهره 1961 به کوشش ابراهیم عطوه عوض و نیز قاهره 1377 ق به کوشش مصطفی سقا اشاره کرد. چاپ دوم برخی در سال 1389 ق و 1969 م انجام گرفته است.

[ویکی نور] التبیان فی اعراب القرآن. التبیان فی إعراب القرآن تألیف عبدالله بن حسین عکبری (متوفی 616ق)، کتابی است در نحو قرآن و علم اختلاف قرائت که از کتاب های مشابه، کامل تر و وسیع تر است. کتاب به نام های دیگر نیز شناخته شده که از آن جمله اند: «إعراب القرآن»، «إملاء ما منّ به الرحمن فی وجوه القرائات و إعراب القرآن»، «إعراب القرآن و القرائات» و «البیان فی إعراب القرآن». این کتاب به زبان عربی شامل اعراب کل قرآن در یک جلد می باشد.
ابوالبقاء در مقدمه کتاب انگیزه خود را تألیف و فراهم آوردن کتابی با حجم اندک و بار علمی فراوان می داند، به همین جهت از ذکر اعراب ظواهر خودداری می کند و همچون اعراب الحدیث کمتر درگیر اختلاف آراء نحویان و بحث و استدلال در صحت و سقم آنها می گردد.
مؤلف در این کتاب بر آراء سیبویه تأکید خاصی دارد و در موارد مختلف به ذکر نظریات کسانی چون ابوعلی فارسی، ابن جنی، مبرد و خلیل می پردازد. ابوالبقاء هنگام ذکر وجوه مختلف قرائات، علاوه بر قرائت مشهور، به شواذ نیز توجه دارد.
روش کلی وی به این ترتیب است که بعد از بیان صرف کلمات به اعراب آنها و فراز آیات با ذکر اقوال کوفیون و بصریون و افراد این دو گروه و بیان وجوه مختلف آن و سپس به قرائت می پردازد، که علاوه بر قرائت مشهور با تعبیر «جیّد» به قرائت شاذ نیز می پردازد. برخی مطالب را با شکل «فان قیل، قیل» مطرح می کند. در برخی موارد مباحثی را به شکل موضوع واحد تحت عنوان فصل در می آورد و بحث مفصلی راجع به آن بیان می دارد؛ مانند: «فصل فی هاء الضمیر» که به سبب تکرار زیاد در قرآن بحث مفصلی راجع به آن دارد. ...
در بحث صرفی، سعی دارد الفاظ را به اصل آنها ارجاع داده، علل آن را بیان دارد. در برخی موارد، جهت تثبیت قاعده یا مسئله ای لغوی به استشهاد به شواهد شعری، روی می آورد.
تحقیق این اثر توسط «بیت الأفکار الدولیّة» انجام گرفته است. محقق پس از تنظیم متن کتاب به تصحیح آن پرداخته، نص کتاب را بر صفحات مصحف به ترتیب تفسیر توزیع کرده است. آیات ابتدای هر بحث را به دلیل وجود مصحف در وسط صفحه، حذف نموده است.

[ویکی فقه] التبیان فی اعراب القرآن (کتاب). این کتاب تالیف ابوالبقاء ،عبدالله بن حسین عکبری است.
التبیان همانطور که گذشت به چند نام دیگر شناخته شده است، از آن جمله اند: «اعراب القرآن»، «املاء ما من به الرحمن فی وجوه القراءات و اعراب القرآن»، «اعراب القرآن و القرائات» و « البیان فی اعراب القرآن ». کتابی است در نحو قرآن و علم قرائت و اختلاف قرائت ، از کتابهای مشابه، کاملتر و وسیعتر است. این کتاب به زبان عربی شامل اعراب کل قرآن در یک جلد می باشد.
← انگیزه تالیف
۱. ↑ التبیان فی اعراب القران، العکبری، أبو البقاء، ج۱،ص ۲
نرم افزار جامع التفاسیر، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). رده های این صفحه : تفاسیر ادبی | تفاسیر اهل سنت | تفاسیر کلامی | کتاب شناسی

پیشنهاد کاربران

بپرس