الخصال

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] شیخ صدوق، ابوجعفر، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (305-381 هجری)، از فقها و محدثین بزرگ شیعه در قرن چهارم هجری.
شیخ صدوق در این کتاب روایات فراوانی درباره مسائل اخلاقی و عقیدتی و دیگر موضوعات مورد نیاز جامعه بشری جمع آوری کرده است. این کتاب در نوع و سبک خود بی نظیر است و اولین کتابی است که به این سبک به نگارش درآمده است. مؤلف به شکلی زیبا و با توجه به اعداد یک تا هزار، روایات را دسته بندی نموده است.
شیخ صدوق درباره انگیزه نگارش این کتاب می گوید: «با تحقیق در تألیفات مشایخ و علمای بزرگ گذشته دریافتم که آنان در بخشهای مختلف علوم کتابهایی نگاشته اند؛ اما درباره رابطه میان اعداد و صفات پسندیده و ناپسند چیزی نگاشته نشده است.
با توجه به فایده فراوان این موضوع برای جوینده علم، بر آن شدم تا برای تقرب به درگاه الهی دست به نگارش چنین کتابی بزنم تا به پاداش الهی و خوشبختی و رحمت خداوند متعال نایل گردم و از درگاه ایزد منان خواهانم تا امیدم را ناامید نگرداند چرا که او بر هر کاری تواناست.
کتاب خصال با وجود حجم کم، دائرة المعارف بزرگی از معارف اسلامی و احکام حلال و حرام است و هیچ فقیه دانشمند و یا ادیب نام آوری از آن بی نیاز نیست همچنین این کتاب به مباحث تاریخی، تفسیر قرآن، نکات فلسفی و مسائل سیاسی نیز اشاره دارد.
کتاب خصال با مطالب مفید و مباحث گرانقدر خود از مجموعه های نفیس روایات اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به شمار می آید.
این کتاب نیز مانند دیگر کتاب های شیخ صدوق مورد توجه خاص علما و فقهای شیعه قرار گرفته و روایات آن در بسیاری از مجموعه های روایی شیعه مانند کتب اربعه و بحارالانوار آمده و نقل آنها زینت بخش کتب روایی علمای متأخر از شیخ صدوق شده است.

[ویکی نور] الخصال، اثر ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی، معروف به شیخ صدوق، با تصحیح و تعلیق علی اکبر غفاری، کتابی است حدیثی که در آن، نویسنده، احادیثی را که مشتمل بر «شماره ای» بوده اند، گردآوری کرده و به ترتیب اعداد در ابواب مختلف آورده است.
نام کامل کتاب، «الخصال المحمودة و المذمومة» می باشد.
کتاب، به زبان عربی و در قرن چهارم هجری، نوشته شده است.
هدف نویسنده از نگارش این اثر، بیان صفات نیک و بد بوده است.
این کتاب، اثری مهم است و از درجه اعتبار بالایی برخوردار می باشد. علامه مجلسی در تنظیم بحار الأنوار از این کتاب بهره برده و در جلد اول بحار در قسمت معرفی کتب مورد استفاده اش، نام «کتاب الخصال» را در ذیل کتاب های شیخ صدوق آورده است، همچنین در فصل دوم آن که به معرفی علائم اختصاری منابعش پرداخته، نام اختصاری «الخصال» را «ل» نهاده است. همچنین شیخ حر عاملی در نوشتن وسائل الشیعة از این کتاب استفاده کرده است.
دو مقدمه از مصحح و مؤلف، آغازگر مطالب می باشد. شیخ صدوق در این کتاب، احادیث را به ترتیب عددی تحت عناوین «باب الواحد»، «باب الاثنین»، «باب الثلاثة» و... تا عدد بیست به ترتیب آورده و پس از عدد بیست، روایاتی در اعداد مابین 20 و 30 ذکر کرده و سپس ابواب زیر را آورده: باب 30 و مافوق آن، باب 40 و مافوق آن، باب 50 و مافوق، باب 70 و80 و بیشتر، پس از آن، یک باب تحت عنوان از یک تا صد ذکر کرده و همه روایاتی را که دربردارنده عدد بیش از صد است، به ترتیب در این باب ذکر کرده است. آن گاه بابی درباره 400 و بابی بیش از هزار آورده است که آخرین روایت این باب مشتمل است بر عدد یک ملیون که در رابطه با خلقت یک میلیون آدم و یک میلیون عالم (از امام باقر (ع)) است.

[ویکی فقه] الخصال (ابهام زدایی). الخصال ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • الخصال (صدوق)، نوشته شیخ صدوق، ابو جعفر، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی، از فقها و محدثین بزرگ شیعه در قرن چهارم هجری• الخصال (ترجمه فهری )، یک از ترجمه های الخصال، ترجمه سید احمد فهری زنجانی به فارسی • الخصال (ترجمه کمره ای) ، یک از ترجمه های الخصال، ترجمه آیت الله محمدباقر کمره ای• الخصال (ترجمه مدرس گیلانی) ، یک از ترجمه های الخصال، ترجمه آیت الله مدرس گیلانی
...

[ویکی نور] الخصال (ترجمه جعفری). الخصال نوشته شیخ صدوق که بارها ترجمه و چاپ شده، اما انتشارات نسیم کوثر، تصمیم گرفته است تا کتاب «الخصال» ایشان را همراه با ترجمه ای جدید و با قلم روز، به ضمیمه توضیحات مختصری که فهم برخی از مشکلات احادیث را آسان تر کند، منتشر سازد و لذا این کتاب را با ترجمه فارسی، به صورت معنایی و روان و سلیس، به قلم حجت الاسلام یعقوب جعفری، ارائه کرده است.
مقدمه کتاب «الخصال / ترجمه جعفری».
مطالعه کتاب الخصال در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور

[ویکی فقه] الخصال (ترجمه فهری ). الخصال شیخ صدوق علیه السّلام به اهتمام سید احمد فهری زنجانی به فارسی ترجمه شده است. الخصال کتابی است که صفات نیک و بد را به حسب ترتیب شماره و هم چنین روایاتی را که متضمن عددی است به ترتیب جمع آوری نموده است.
ترجمه خوب به ترجمه ای اطلاق می شود که دو ویژگی اساسی داشته باشد. ۱) دقت در برگردان عبارت متن اصلی به زبانی که ترجمه بدان صورت می گیرد با رعایت دقیق امانت ۲) روان و سلیس بودن متن مقصد.ترجمه حاضر در این زمینه توفیق نسبتا خوبی داشته است. که این مطلب را با در مقایسه دو ترجمه از کتاب فوق با شاهد نشان میدهیم. عن ابی الحسن علیه السّلام قال: سرعة المشی تذهب بهاء المومن «از امام موسی بن جعفر علیه السّلام روایت شده که گفته: شتاب در رفتار وقار و سنگینی را از انسان مؤمن دور می کند»حدیث ۳۰ امام رضا علیه السّلام فرمود: «تندروی شکوه مؤمن را میبرد». حدیث ۲۴ : قال: قلت ما الذی یثبت الایمان فی العبد، قال الذی یثبته فیه الورع و الذی یخرجه منه الطمع» «از امام محمد باقر علیه السّلام پرسیدم چه ایمان را در دل ثابت می دارد؟ در پاسخ گفت: پرهیزگاری و آنچه آنرا از دل وی دور می کند آز است. ترجمه فهری زنجانی حدیث ۲۹: امام صادق علیه السّلام را گفتم: «آنچه ایمان را در دل بنده استوار می سازد چیست؟ فرمود: آنچه ایمان او را در او پابرجا می کند پرهیز از گناه است و آنچه آن را از دل او بیرون می کند طمع است.» حدیث ۱۶۹ ترجمه مدرس گیلانی- قال رسول الله: البول قائما من غیر علة من الجفاء و استنجا و بالیمین من الجفاء: «رسول خدا گفته: ایستاده بول کردن بی جهتی از درشتی ست و استنجاء با راست از درشتی ست.» حدیث ۷۲ ترجمه فهری زنجانی: رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم فرمود: «بدون جهت ایستاده ادرار کردن از اقسام ستم است و با دست راست محل مدفوع را شستن جفا است.» از ویژگیهای دیگر ترجمه ایشان انتخاب عناوین دقیق برای مطالب است، دیگر اینکه آوردن متن عربی و فارسی در یک صفحه که کار تطبیق متن فارسی و عربی را سهل نموده است و متن عربی فاقد اعراب گذاری است. ایشان از نسخه مورد اعتماد خویش و از ترجمه هایی و کتابهایی که مورد استفاده قرار داده مطلبی درج ننموده است. در مقدمه هم از گردآوری حدیث ، از علت جلوگیری از نگاشتن آن، شیعه و حدیث و کتاب مطالبی تذکر داده است و در ادامه شرح حال شیخ صدوق و اساتید او را آورده است.
نسخه شناسی
نسخه حاضر توسط انتشارات علمیه اسلامیه چاپ شده که فهرست مطالب در آخر کتاب درج گردیده است.

[ویکی نور] الخصال (ترجمه فهری زنجانی). الخصال شیخ صدوق به اهتمام سید احمد فهری زنجانی به فارسی ترجمه شده است.
الخصال کتابی است که صفات نیک و بد را به حسب ترتیب شماره و هم چنین روایاتی را که متضمن عددی است به ترتیب جمع آوری نموده است.
ترجمه خوب به ترجمه ای اطلاق می شود که دو ویژگی اساسی داشته باشد.1)دقّت در برگردان عبارت متن اصلی به زبانی که ترجمه بدان صورت می گیرد با رعایت دقیق امانت 2)روان و سلیس بودن متن مقصد.
ترجمه حاضر در این زمینه توفیق نسبتا خوبی داشته است.که این مطلب را با در مقایسه دو ترجمه از کتاب فوق با شاهد نشان میدهیم.عن ابی الحسن (ع)قال:سرعة المشی تذهب بهاء المومن (حدیث 25 گیلانی:ص 9) «از امام موسی بن جعفر (ع)روایت شده که گفته:شتاب در رفتار وقار و سنگینی را از انسان مؤمن دور می کند»
حدیث 30-فهری زنجانی ص 11:امام رضا (ع)فرمود: «تندروی شکوه مؤمن را میبرد».
حدیث 24 ص 9-مدرس گیلانی:قال:قلت ما الذی یثبت الایمان فی العبد،قال الذی یثبته فیه الورع و الذی یخرجه منه الطمع» «از امام محمد باقر (ع)پرسیدم چه ایمان را در دل ثابت می دارد؟در پاسخ گفت:پرهیزگاری و آنچه آنرا از دل وی دور می کند آز است.ترجمه فهری زنجانی حدیث 29 ص 11:امام صادق(ع)را گفتم: «آنچه ایمان را در دل بنده استوار می سازد چیست؟فرمود:آنچه ایمان او را در او پابرجا می کند پرهیز از گناه است و آنچه آن را از دل او بیرون می کند طمع است.» حدیث 169-ص 42 ترجمه مدرس گیلانی-قال رسول الله: البول قائما من غیر علّة من الجفاء و استنجا و بالیمین من الجفاء: «رسول خدا گفته:ایستاده بول کردن بی جهتی از درشتی ست و استنجاء با راست از درشتی ست.» حدیث 72-ص 63 ترجمه فهری زنجانی:رسول خدا (ص)فرمود: «بدون جهت ایستاده ادرار کردن از اقسام ستم است و با دست راست محل مدفوع را شستن جفا است.»از ویژگیهای دیگر ترجمه ایشان انتخاب عناوین دقیق برای مطالب است،دیگر اینکه آوردن متن عربی و فارسی در یک صفحه که کار تطبیق متن فارسی و عربی را سهل نموده است و متن عربی فاقد اعراب گذاری است.ایشان از نسخه مورد اعتماد خویش و از ترجمه هایی و کتابهایی که مورد استفاده قرار داده مطلبی درج ننموده است.در مقدّمه هم از گردآوری حدیث، از علّت جلوگیری از نگاشتن آن،شیعه و حدیث و کتاب مطالبی تذکر داده است و در ادامه شرح حال شیخ صدوق و اساتید او را آورده است.

[ویکی فقه] الخصال (ترجمه مدرس گیلانی). صفات الشیعة اثر مدرس گیلانی و ترجمه الخصال شیخ صدوق رحمة الله علیه می باشد. در این اثر شیخ روایات راجع به آداب، محاسن و فضائل پسندیده و خصال نکوهیده و ناپسند را از خاندان عصمت علیه السّلام جمع آوری نموده است.
مترجم قبل از شروع به ترجمه باید جوانب امر را مورد بررسی قرار داده و با انتخاب شیوه ترجمه زبان نگارشی را با توجه به موضوع برگزیند و سپس ترجمه را آغاز کند. دو سبک در رابطه با ترجمه وجود دارد: ترجمه معنایی و ترجمه ارتباطی. در ترجمه معنایی اغلب مفاهیم معنایی و ساختاری زبان مبداء به مقصد منتقل می شود و خواننده اغلب احساس می کند که متن ترجمه شده ای را مطالعه می کند. طرفداران ترجمه معنایی قائلند که اصالت متن باید حفظ گردد و اعتقادی به ترجمه روان و سلیس ندارند در ترجمه معنایی عبارات ناصحیح و یا غیر واقع همانگونه باقی می ماند و مترجم در صورت نیاز تبصره یا شرحها یا توضیحاتی اضافه می کند. ولی طرفداران ترجمه ارتباطی معتقدند که هدف ترجمه قرار دادن نویسنده در دنیای خواننده است در ترجمه ارتباطی هرگز از عبارات غیر آشنای زبان مبداء استفاده نمی کند. زبان در ترجمه ارتباطی روان و سلیس است.
← نوع ترجمه ی گیلانی
نسخه حاضر توسط انتشارات جاویدان در اردیبهشت ۱۳۶۲ چاپ و به بازار عرضه گردیده است. فهرستی از مطالب به طور کامل در ابتدای کتاب مهیا شده است.
منبع
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده های این صفحه : آثار شیخ صدوق | کتاب شناسی | کتب حدیثی شیعه

[ویکی فقه] الخصال (ترجمه کمره ای). یک از ترجمه های الخصال ، ترجمه آیت ا... محمد باقر کمره ای می باشد. خصال از کتب معتبره اخبار امامیه در باب مسائل اجتماعی، اخلاقی و دینی است.
هرکس بتواند متنی را بطور مستقیم بخواند و آنرا دریابد و در فضای متن قرار گیرد این بهترین حالت است اما این حالت برای افراد کمی اتفاق می افتد و برای افراد خاصی شدنی است در نتیجه ضرورت ترجمه احساس می شود.
اهمیت ترجمه
مترجم باید برای این کار، نخست متن را بفهمد و سپس برای خواننده توضیح دهد. مترجم می کوشد آنچه را که در متن اصلی وجود دارد برای خواننده ای به زبان دیگر مفهوم سازد. و این زمانی میسر است که میان افق فرهنگ متن اصلی و مترجم امروزی اختلاف فرهنگی زیادی نباشد تا مسئله ساز نشود و زمانی که میان افق فرهنگی مترجم با افق اصلی امتزاج حاصل شود می توان انتظار داشت متن ترجمه شده با متن اصلی یکسان است لذا اگر می بینیم غالب ترجمه های متون حدیثی درست و بی هیچ آرایه های کلامی منتقل شده اند به دلیل یگانگی افق های آنهاست و ترجمه آیة ا... کمره ای از این قبیل است با اینکه ترجمه ایشان متاثر از ترکیب زبان عربی و متن حدیث است یعنی فعلها معمولا در اول جمله می آید و حال آنکه در فارسی فعل باید در آخر جمله بیاید یا به عبارت دیگر ترجمه ها تقریبا به شیوه تحت اللفظی است جلد اول حدیث ۶۶ عن ابی عبدالله علیه السّلام قال: اصبر علی اعداء النعم فانک لن تکافی من عصی الله فیک بافضل من ان تطیع الله فیه «امام ششم فرمود: صبر کن بر دشمنان نعمت اللهی یعنی حسودان زیرا نمی توانی بکسی که خدا درباره تو معصیت می کند پاداشی بهتر از این بدهی که خدا مرا درباره او اطاعت کنی.» حدیث ۴۵ از همین جلد: الی امیرالمؤمنین قال: کونوا علی قبول العمل اشد عنایة منکم علی العمل الزهد فی الدنیا قصر الامل و شکر کل نعمه الودع عما حرم الله عزّوجلّ من اسخطبدنه ارضی ربه و من لم یسخط بدنه عصی ربه « امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمود: قبول شدن عمل را از خود عمل بیشتر اهمیت بدهید، در دنیا زهد کوتاه کردن آرزو است و شکر هر نعمتی کناره گیری از حرام های الهی است کسی که تن خود را تعب داد خدای خود را خشنود کرد و کسی که تن خود را تعب نداد معصیت خدا را نموده» و نمونه های دیگری که در کتاب خواهید دید و در مجموع روان و سلیس و خوشخوان نیست و این اشکال ترجمه تحت اللفظی می باشد: و به همین دلیل معمولا بعد از ترجمه کلمه شرح یا معنی یا توضیح آورده می شود تا با جملات دیگر معنا و مفهوم را برای خواننده روشن تر نمایند. اگر اینگونه توضیحات و شروح نباشد خواننده باید با کمی تامل و اندیشه متوجه معنا شود.
ساختار و محتوا
...

[ویکی فقه] الخصال (صدوق). الخصال نوشته شیخ صدوق ، ابو جعفر، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (۳۰۵- ۳۸۱ هجری)، از فقها و محدثین بزرگ شیعه در قرن چهارم هجری.
شیخ صدوق در این کتاب روایات فراوانی درباره مسائل اخلاقی و عقیدتی و دیگر موضوعات مورد نیاز جامعه بشری جمع آوری کرده است. این کتاب در نوع و سبک خود بی نظیر است و اولین کتابی است که به این سبک به نگارش در آمده است. مؤلف به شکلی زیبا و با توجه به اعداد یک تا هزار، روایات را دسته بندی نموده است.
انگیزه نگارش
شیخ صدوق درباره انگیزه نگارش این کتاب می گوید: «با تحقیق در تالیفات مشایخ و علمای بزرگ گذشته دریافتم که آنان در بخش های مختلف علوم کتاب هایی نگاشته اند؛ اما درباره رابطه میان اعداد و صفات پسندیده و ناپسند چیزی نگاشته نشده است. با توجه به فایده فراوان این موضوع برای جوینده علم ، بر آن شدم تا برای تقرب به درگاه الهی دست به نگارش چنین کتابی بزنم تا به پاداش الهی و خوشبختی و رحمت خداوند متعال نایل گردم و از درگاه ایزد منان خواهانم تا امیدم را ناامید نگرداند چرا که او بر هرکاری تواناست.»
ارزش
کتاب خصال با وجود حجم کم، دائرة المعارف بزرگی از معارف اسلامی و احکام حلال و حرام است و هیچ فقیه دانشمند و یا ادیب نام آوری از آن بی نیاز نیست. همچنین این کتاب، به مباحث تاریخی، تفسیر قرآن ، نکات فلسفی و مسائل سیاسی نیز اشاره دارد. کتاب خصال با مطالب مفید و مباحث گرانقدر خود از مجموعه های نفیس روایات اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم به شمار می آید.
اعتبار کتاب
...

[ویکی شیعه] الخصال (کتاب). الخِصال کتابی عربی نوشته محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق (درگذشت ۳۸۱ هجری) از فقها و محدثان شیعه در قرن چهارم هجری است. شیخ صدوق در این کتاب، روایاتی درباره مسائل اخلاقی و اعتقادی جمع آوری کرده و روایات را، به تناسب اعدادی که در آن احادیث به کار رفته، دسته بندی نموده است. الخصال اولین کتابی بوده که به این سبک نگاشته شده است.
محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق، از بزرگ ترین علمای قرن چهارم هجری قمری بوده است. سال تولد وی پس از ۳۰۵ق بوده است و در ۳۸۱ق درگذشت و در ری به خاک سپرده شد. وی بزرگ ترین محدّث و فقیه مکتب حدیثی قم بود. او حدود ۳۰۰ اثر علمی از خود بجا گذاشت که بسیاری از آنها مفقود شده است. کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه اثر اوست.
شیخ صدوق با تحقیق در تألیفات مشایخ و علمای بزرگ گذشته، دریافته که آنان در بخش های مختلف علوم، کتاب هایی نگاشته اند؛ اما درباره رابطه میان اعداد و صفات پسندیده و ناپسند چیزی نگاشته نشده است. او با توجه به فایده فراوان این موضوع برای جوینده علم، بر آن شد تا برای تقرب به درگاه الهی دست به نگارش چنین کتابی بزند تا به پاداش الهی و خوشبختی و رحمت خداوند متعال نایل گردد

پیشنهاد کاربران

بپرس