السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] ابوعبدالله محمد بن احمد بن ادریس حلی عجلی (م 598 ق).
وی یکی از بزرگ ترین فقهای شیعه در اواخر قرن ششم است. او عالمی محقق، دانشمندی مدقق و در مسائل فقهی خود اهل نظر بود. پس از شیخ طوسی فقهای شیعه تا عصر ابن ادریس، فتاوی شیخ را با توجه به مقام علمی او دستورالعمل زندگی خویش قرار می دادند.
ابن ادریس اولین فقیهی است که فقه را از رکود چندین ساله نجات داد و در سایه تحقیق و ریاضت و کوشش های شخصی، گاهی بر مسائل فقهی و نظریات دیگران خرده می گرفت و خود با توجه با ادله فقهی به اظهارنظر در مسائل فقهی می پرداخت. ابن ادریس گاهی با شهامت، نظریات فقهی شیخ الطائفه را مورد اشکال قرار می داد و از قبول خبر واحد سرباز می زد. وی گفته است: «لا اُقلّد الاّ دلیل الواضح والبرهان اللائح».
این کتاب مشهورترین کتاب فقهی او است و یک دوره کامل فقه استدلالی با روش ابتکاری وی و سرشار از اندیشه های نو و مطالب تازه است؛ به خصوص او در پایان کتاب فصلی به نام «مستطرفات» دارد که معروف به «مستطرفات سرائر» می باشد و در آن نظریات و آرای ابتکاری جدید و مطالب منحصر به فردی را آورده است.
سرائر ابن ادریس هنوز یکی از مدارک مهم فقه استدلالی شیعه بشمار می آید و جمعی از فقها بر آن شرح و یا حاشیه نوشته اند.
این کتاب، به همت مؤسسه نشر اسلامی به سال 1411 ق، در قم چاپ و منتشر شده است.

[ویکی فقه] السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی تالیف محمد بن ادریس حلی (م ۵۹۸ ق) از مشهورترین تالیفات ابن ادریس و بهترین کتابهای فقهی نیمه استدلالی است.
این کتاب مهم ترین کتاب ابن ادریس است که ارزش واعتبار آن پس از قرن ها، هنوز به قوت خود باقی است سرائر افزون بر ارزش فقهی آن، ارزش حدیثی قابل توجهی دارد؛ زیرا آخرین باب آن (باب النوادر) شامل گزیده ای از کتاب های مَشیخه و رُوات است.ابن ادریس بین سال های ۵۸۷ ـ ۵۸۸ هـ . ق مشغول تألیف این کتاب بوده است.
استناد فقها به کتاب
در مقدمه ناشر با استناد به ریاض العلماء تاریخ تالیف آن را ۵۸۷ ق با توجه به پایان کتاب الصلح ذکر نموده است.در الذریعة با استناد به پایان کتاب الصلح و کتاب المیراث تاریخ اتمام آن را ۵۸۸ ذکر نموده است.و در پایان کتاب موجود تاریخ پایان (سنة تسع و ثمانین و خمسمائة) یعنی ۵۸۹ ق به نقل از نسخه خطی ذکر شده است.
نسخه ها
در اعیان الشیعه به نسخه خطی قدیمی در تبریز اشاره شده که برای مؤلف خوانده شده و وی آن را تایید نموده است.در مقدمه ای بر فقه شیعه صفحه ۸۶ به نسخه های متعدد خطی قدیمی که مربوط به سالهای ۶۰۳، ۶۳۹، ۶۴۸ و غیر آن است اشاره شده است.در چاپ کتاب موجود از ۶ نسخه خطی استفاده کرده اند که عبارتند از:- نسخه کتابخانه آستان قدس رضوی مربوط به سال ۶۰۳ ق به خط علی بن جعفر بن عبدالله بن حبشی که با نسخه مؤلف مقابله شد و با رمز (ق) مشخص شده است.۲- نسخه کتابخانه مجلس شورای اسلامی مربوط به سال ۶۳۹ ق، نسخه اصل در جزء اول از کتاب می باشد و با رمز (ج) مشخص شده است.۳- نسخه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران مربوط به سال ۹۵۸ ق، نسخه اصل از اول کتاب تا باب احکام سهو و شک در نماز که با رمز (ج) مشخص شده است.۴- نسخه کتابخانه حجة الاسلام سید محمد علی طبسی ، مربوط به ۱۰۱۵ ق به خط ابراهیم بن محمد قطیفی که با رمز (ط) مشخص شده است.۵- نسخه مربوط به سال ۱۲۴۳ از کتابخانه حجة الاسلام سید مهدی لاجوردی ، به خط سید ابو القاسم بن حسین رضوی که با رمز (ل) مشخص شده است.۶- نسخه چاپی سال ۱۲۷۰ ق که با کلمه (المطبوع) مشخص شده است.گروه تحقیق در یک سوم اول کتاب نسخه مجلس شورای اسلامی اصل واقع شده و در دو سوم بقیه کتاب نسخه آستان قدس رضوی که با رمز (ق) مشخص شده، اصل واقع شده است.
عمل نکردن به خبر واحد
...

پیشنهاد کاربران

بپرس