المقتضب من کتاب تحفه القادم

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «المقتضب من کتاب تحفة القادم» خلاصه کتاب ابن ابار(متوفی 658ق) مورخ و ادیب اندلسی است که توسط شخصی مشهور به «بلفیقی» انجام شده است. «تحفة القادم فی شعراء الاندلس» تنها اثر ادبی شناخته شده ابن ابار است که در آن شرح حال 104 تن از شاعران اندلس در قرن های 5 و6ق و گزیده ای از اشعار هر یک آمده است. کتاب تحفةالقادم از بین رفته و فقط مختصر آن در قالب کتاب حاضر برجای مانده است.
در ابتدای کتاب مقدمه ای به قلم محقق و پس از آن مقدمه اصل کتاب تحفةالقادم آمده است. در متن اثر نیز نام شعراء و چند بیت از اشعار آنها ذکر شده است.
ظاهراً تلخیص کننده نام کتاب خود را از عنوانی که ابن ابّار در دیباچه کتاب آورده( اقتضاب بارع الاشعار) اقتباس کرده است. گفته اند که ابن ابار این کتاب را به انگیزه معارضه با کتاب زادالمسافر ابوبحر صفوان بن ادریس یا در معارضه با کتاب شعراء القیروان تألیف ابن رشیق نوشته است.
ابراهیم ابیاری محقق کتاب در مقدمه اش مطالب مفید و خواندنی ارائه کرده است. او از ویژگی های کتاب تحفةالقادم را ذکر اسامی شعرایی می داند که شرح حال آنها در کتب پیش از او نیامده است و بدین ترتیب حدود 100 شاعر و شاعره را گردآوری کرده است. او در ادامه توضیح می دهد که ابن ابار نام کتابش و شیوه و اسلوب را از «زادالمسافر» صفوان ابنادریس(متوفی598ق) گرفته است. در بخش دیگری از این مقدمه به زندگی و آثار علمی ابن ابار پرداخته شده است.
شرح حال «بلفیقی» بخش آخر مقدمه محقق را تشکیل داده است. در رابطه با زندگینامه أبواسحاق ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بلفیقی اطلاعات چندانی در دست نیست. تاریخ ولادت و وفات او نامعلوم است؛ اما بدون شک از رجال قرن هشتم بوده است و برادرش ابوالبرکات در شوال سال 771 وفات یافته است و بعید به نظر می رسد که تاریخ وفات او از این تاریخ فاصله زیادی داشته باشد. به گونه ای که از قرن هشتم خارج شود.

پیشنهاد کاربران

بپرس