الملاحم و الفتن

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] الملاحم و الفتن یا فتنه و آشوب های آخرالزمان در علائم ظهور حضرت قائم معصوم دوازدهم(ع)، ترجمه فارسی کتاب «الملاحم و الفتن»، سید بن طاووس است که توسط محمدجواد نجفی انجام گرفته است.
سید بن طاووس، در این کتاب پیرامون وجود حضرت بقیةاللَّه(عج) گفتگو می کند و مطالب را از کتب معتبر اهل سنّت انتخاب کرده و بدین جهت این کتاب از برای شیعه ستاره درخشانی است.
مترجم، برای ترجمه کتاب از سه نسخه استفاده کرده است:
چون منظور مترجم این بوده که موضوعات لازمه این کتاب نفیس را ترجمه نماید، لذا به جهت اختصار از ذکر راوی های اخبار آن خودداری نموده است.
پاورقی و شرحی که در متن این کتاب در بین پرانتز مشاهده می شود از مترجم است.
مترجم، عین عبارت و جمله هایی را که غلط بودند و قابل تصحیح نبودند یا معنای مناسبی در لغت عربی نداشتند، در پاورقی درج کرده است ....

[ویکی فقه] الملاحم و الفتن (کتاب). الملاحم و الفتن یا التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن اثر ابوالقاسم علی بن موسی بن طاووس، مشهور به سید بن طاووس است.
کتاب های ملاحم و فتن دسته ای از منابع حدیثی است که به اوضاع آخرالزمان و ظهور امام عصر می پردازد. البته این مبحث در میان شیعه غالبا با عنوان ملاحم و در میان اهل سنت بیشتر با عنوان فتن تعبیر شده و هر دو فرقه کتاب های خود را به همین نامها خوانده اند. سید بن طاووس (م ۶۶۴) عالم شیعی با استفاده از کتاب های فتن اهل سنت کتاب «التشریف بالمنن» معروف به «الملاحم و الفتن» را جمع آوری کرده است.موضوع این کتاب بر خلاف چیزی که درباره آن معروف شده می باشد. مطالب کتاب اساسا ربطی به بحث مهدویت ندارند، و بسیاری از احادیثی که به بحث مهدویت ارتباط دارند یا ندارند، از پیامبر و امامان صادر نشده اند و از این رو، ارزش چندانی نمی توان، برای آن ها قایل شد.
ساختار کتاب
ابن طاووس این کتاب را در چهار بخش ترتیب داده است که سه بخش نخست آن نقل قول ها و ذکر روایاتی از سه کتاب در مورد ملاحم و فتن و مهدویت و آخرالزمان شناسی و بخش چهارم نیز به مثابه کشکولی است که در آن از کتب مختلف (عمدتا شیعی)، مطالبی را در حوزه های گوناگون، از جمله درباره ملاحم و فتن و آخرالزمان شناسی، آورده است. ابن طاووس این کتاب را به ترتیب «باب» طبقه بندی کرده است و از هر منبعی ابوابی را، هر چند بدون هیچ دسته بندی خاصی، نقل می کند؛ به این معنا که ابتدا به ذکر مطالبی از کتاب الفتن ابن حماد می پردازد و در قالب چند باب مطالبی را از این منبع نقل می کند. سپس به سراغ منبع دوم و سوم رفته و در ابواب جدید- که با شماره های جدیدی آغاز می شوند- مطالب هر کدام را نقل می کند. هر چند بخش چهارم کتاب- که در موضوعات مختلف و از منابع مختلف است- نه در قالب باب، بلکه در قالب فصل های مختصر و بدون شماره، آمده است.
بخش های کتاب
این کتاب از سه بخش تشکیل شده که بخش اول آن گزیده فتن ابن حماد (م ۲۲۸)، بخش دوم آن از کتاب فتن ابوصالح سلیلی (نوشته به سال ۳۰۷) و بخش سوم آن از کتاب فتن زکریا بزاز (نوشته به سال ۳۹۱) است. بخش چهارم کتاب که ملحقات آن به شمار می رود از کتب مختلف شیعه و اهل سنت نقل شده است. ارزش کتاب سید به جهت بخش دوم و سوم آن است چون ملاحم سلیلی و زکریا در دسترس نیست. اما کتاب الفتن ابن حماد که ابن طاووس بیشتر مطالب خود را از او نقل می کند؛ امروزه موجود است. روایات ابن حماد همانند دیگر اخبار ملاحم و فتن اختصاص به مهدی ندارد بلکه از رویدادهای آینده جهان اسلام تا قیامت و بخشی به مهدی و نشانه های ظهور او اختصاص دارد. بنابراین بخش قابل توجهی از کتاب التشریف به پیش گویی های صحابه و همچنین احادیثی از رسول خدا درباره حوادث آینده اسلام و مسلمانان، سفیانی، مهدی و نشانه های او، دجال، نزول عیسی علیه السّلام و برخی از نشانه های قیامت اختصاص دارد که سید بن طاووس بدون نقد و بررسی این اخبار، آنها را در کتاب خود آورده است. سه نفر محدثی که ابن طاووس از آنان نقل می کند، از اهل سنت هستند و طبعا توثیق و جایگاهی میان شیعیان امامیه ندارند. اما سید ابن طاووس توثیقاتی را که رجالیون عامه درباره ابن حماد گفته اند، نقل کرده و سخنی از تضعیف او نگفته است. طبیعی است که انتخاب و بیان توثیقات از سوی سید به دلیل آن است که وی از کتاب الفتن نقل می کند نه آنکه تاییدی از یک عالم شیعی نسبت به ابن حماد باشد.
گزار ش محتوا
...

[ویکی اهل البیت] مولف این کتاب سید رضی الدین علی بن موسی ( 589-664 ق)، معروف به سید بن طاووس از بزرگترین علمای ربانی شیعه در قرن هفتم است. از او آثار بسیاری بر جای مانده است که موضوع غالب آنها ادعیه و زیارات است. کتاب مقتل سید الشهداء او با نام لهوف نیز معروف است.
مطابق با آن چه شیخ آقا بزرگ تهرانی در الذریعه با توجه به بخشی از متن کتاب آورده نام اصلی کتاب "التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن" است ولی امروزه این اثر به عنوان ملاحم و فتن مشهور گشته است.
کلمه ملاحم، جمع «مَلحَمه» است و از دو ریشه گرفته می شود، گرچه بازگشت هر دو ریشه به یک اصل است: یکی چسبندگی و دیگری گوشت. اگر از ریشه اول گرفته شود، به معنای سختی نبرد است که در آن جنگ جویان به همدیگر گلاویز می شوند و اگر از ریشه دوم گرفته شود به معنای قتل گاه است، کنایه از این که گوشت بدن انسان ها در آن می ریزد. در هر صورت مراد از ملحمه در روایات، حوادث و جنگ های خونینی است که در آینده رخ می دهد.
کتاب ملاحم و فتن سید بن طاووس به عنوان یکی از کتاب های برجای مانده با این عنوان روایاتی از پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السلام را دربر دارد که حوادث پس از خود و فتنه های فراگیر {آخرالزمان} را پیش بینی می نمایند. این کتاب را می توان گواهی بر صدق نبوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز دانست چرا که در آن از وقایعی خبر داده شده است که عینا در متن واقع رخ داده اند.
سید بن طاووس در نگارش کتاب خود سه منبع پیش از خود را مورد استفاده قرار داده و به نام هر یک از آن ها بابی در کتاب خود قرار داده است این سه منبع عبارتند از:
308 حدیث از کتاب نعیم بن حماد 115 حدیث از فتن سلیلی و 93 حدیث از فتن زکریا بن یحیی بزاز گزینش شده است.
غالب روایات این کتاب از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و پس از آن حضرت از امیرالمومنین علیه السلام نقل گردیده است. روایات نقل شده از دیگر ائمه (به ترتیب زیادی روایات نقل شده) چنین است:
اولین چاپ این کتاب مطابق با آن چه شیخ آقا بزرگ تهرانی گفته در نجف و از روی نسخه به خط مولف که در کتابخانه ای در شوشتر موجود بوده صورت گرفته است. نسخه دیگری از کتاب که توسط منشورات الرضی، قم چندین بار تجدید چاپ شده از روی نسخه محقق شیخ محمد سماوی تهیه شده و با نسخه آقا بزرگ تهرانی که از روی نسخه اصلی مؤلف استنساخ شده است، مقابله گردیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس