ام جعفر زبیده

[ویکی فقه] ام جعفر زُبیده، همسر هارون الرشید و مادر امین، خدماتی فراوان در مکه انجام داد و آثاری ماندگار از خود بر جای نهاد.
چشمه ای از حنین به مکه کشید و در این راه اموالی بسیار هزینه کرد. این چشمه که به چشمه زبیدی اشتهار داشت، همواره جوشان بود و پس از وی خلفا به تعمیر و اصلاح آن می پرداختند. او چشمه ای دیگر از وادی نعمان به عرفات کشید که جز چاه زبیدی است. به سال ۱۹۰ق. که خود به حج آمده بود، برای رفع کم آبی در مکه دستور «تَه زنی» چاه زمزم را داد و طول چاه را نُه ذراع افزایش داد. ابن جبیر (م.۶۱۴ق.) در سفر خود، برکه ها و چاه ها و ابنیه ای را که زبیده دستور ساخت آن ها را داده یا به وی منسوب هستند، در راه بغداد تا عرفات در مکه دیده و از بهره وری از این آثار در روزگار خود سخن گفته است.