[ویکی اهل البیت] امامزاه آمنه خاتون قزوین. یکی از زیارتگاههای شهر قزوین بقعه امامزاده آمنه خاتون یا امینه خاتون می باشد. اهالی از او به عنوان دختر امام جعفرصادق علیه السلام یاد می کنند ولی در برخی منابع او را دختر امام موسی کاظم علیه السلام معرفی کرده اند. مدرکی مکتوب از صاحب مدفن در بنا وجود ندارد.
این بنا متعلق به دوره صفویه در میان گورستان محله پنبه ریسه شهر قزوین واقع شده است. شکل ظاهری آن به «صورت مخروطی و قسمت پایین ساختمان از سنگهای صاف و روسازی آن از کاشیهای رنگارنگ می باشد... در ورودی آن رو به جنوب است و داخل حرم در یک قسمت صندوق کوچک است... در این مقبره چاه عمیقی است که گویا متجاوز از چهل متر گودی آن است سابقاً مردم برای حوائج خود عریضه به نام حضرت صاحب الزمان می نوشتند و به آن چاه می انداختند».
دکتر پرویز ورجاوند معماری این بنا را چنین توضیح داده است:
نقشه هسته اصلی حرم هشت ضلعی است و در بدنه هر ضلع طاقنمایی با قوس کلیلی (یک نوع قوس کم خیز ایرانی بدون تیزِی) اجرا شده است. پوشش بقعه به یاری کاربندیهای میان قوسها انجام گرفته و ستاره ای هشت پر را عرضه می کند. محرابی با تزئینات مقرنس در آن وجود دارد...
هیچ گونه تزئینی به جز یک پنجره مشبک گچی زیبا در درون بقعه اجرا نشده است. در نمای خارج، بقعه به صورت یک برج استوانه ای شکل که گنبدی بر فراز آن است دیده می شود. نمای شمالی بنا روشنگر آن است که بعد از ساختن هسته مرکزی یعنی برج استوانه ای شکل در دو جانب آن دو واحد دیگر بنا کرده اند.
بنای جانب راست یا شرقی رواق مستطیل شکل است که سقف آن به کمک قوسهای آجری پوشیده شده است و بخشی از بدنه استوانه ای بقعه در آن دیده می شود. رواق مزبور از افزوده های دوران قاجار است که از آن با ورودی کم ارتفاعی به بقعه راه می یابند اطراف آن را با قطعه سنگهایی نظیر نمای استوانه ای خود بقعه پوشش کرده اند.
در جانب غرب نیز در چند دهه پیش شبستان مستطیل شکلی ساخته اند که همچنان قسمتی از دیوار بدنه استوانه ای شکل بقعه در آن دیده می شود. در نمای بخش مرکزی در زیر گنبد در دو ردیف نخست با آجرهای لعابدار و در بالای آن به بلندی 80 سانتی متر با کاشی هفت رنگ و نگاره های گیاهی، بدنه یا گردنی گنبد تزئین شده است... در صحن چند قبر قدیمی هنوز برجای مانده است... که دو سنگ قبر با تاریخهای 1140 و 1183 هـ.ق شناسایی شده است.
این بنا متعلق به دوره صفویه در میان گورستان محله پنبه ریسه شهر قزوین واقع شده است. شکل ظاهری آن به «صورت مخروطی و قسمت پایین ساختمان از سنگهای صاف و روسازی آن از کاشیهای رنگارنگ می باشد... در ورودی آن رو به جنوب است و داخل حرم در یک قسمت صندوق کوچک است... در این مقبره چاه عمیقی است که گویا متجاوز از چهل متر گودی آن است سابقاً مردم برای حوائج خود عریضه به نام حضرت صاحب الزمان می نوشتند و به آن چاه می انداختند».
دکتر پرویز ورجاوند معماری این بنا را چنین توضیح داده است:
نقشه هسته اصلی حرم هشت ضلعی است و در بدنه هر ضلع طاقنمایی با قوس کلیلی (یک نوع قوس کم خیز ایرانی بدون تیزِی) اجرا شده است. پوشش بقعه به یاری کاربندیهای میان قوسها انجام گرفته و ستاره ای هشت پر را عرضه می کند. محرابی با تزئینات مقرنس در آن وجود دارد...
هیچ گونه تزئینی به جز یک پنجره مشبک گچی زیبا در درون بقعه اجرا نشده است. در نمای خارج، بقعه به صورت یک برج استوانه ای شکل که گنبدی بر فراز آن است دیده می شود. نمای شمالی بنا روشنگر آن است که بعد از ساختن هسته مرکزی یعنی برج استوانه ای شکل در دو جانب آن دو واحد دیگر بنا کرده اند.
بنای جانب راست یا شرقی رواق مستطیل شکل است که سقف آن به کمک قوسهای آجری پوشیده شده است و بخشی از بدنه استوانه ای بقعه در آن دیده می شود. رواق مزبور از افزوده های دوران قاجار است که از آن با ورودی کم ارتفاعی به بقعه راه می یابند اطراف آن را با قطعه سنگهایی نظیر نمای استوانه ای خود بقعه پوشش کرده اند.
در جانب غرب نیز در چند دهه پیش شبستان مستطیل شکلی ساخته اند که همچنان قسمتی از دیوار بدنه استوانه ای شکل بقعه در آن دیده می شود. در نمای بخش مرکزی در زیر گنبد در دو ردیف نخست با آجرهای لعابدار و در بالای آن به بلندی 80 سانتی متر با کاشی هفت رنگ و نگاره های گیاهی، بدنه یا گردنی گنبد تزئین شده است... در صحن چند قبر قدیمی هنوز برجای مانده است... که دو سنگ قبر با تاریخهای 1140 و 1183 هـ.ق شناسایی شده است.
wikiahlb: امامزاه_آمنه_خاتون_قزوین