انحراف قضیه

[ویکی فقه] انحراف قضیه یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای بیان قضیه به غیر صورت طبیعی و وضع منطقی است.
هرگاه یک قضیه از استعمال طبیعی و وضع منطقی خود خارج و منحرف شود به طوری که نوع قضیه شناسایی نشود، انحراف یاد شده را «انحراف قضیه»، و قضیه را هم «قضیه منحرفه» می نامند.
انحراف در قضیه حملیه
انحراف در قضیه حملیه به این است که سور قضیه که باید مقترن به موضوع باشد در کنار محمول قرار گیرد؛ مانند اینکه قضیه «بعضُ الحیوان انسانٌ» به «الانسانُ بعضُ الحیوان» تبدیل شود.
انحراف در قضیه شرطیه
انحراف در قضیه شرطیه به این است که از ادوات اتصال و عناد، خالی باشد که در نتیجه به صورت حملیه ظهور می کند، ولی به حسب حقیقت و معنا، مصاحبت یا معاندت دو نسبت را افاده می کند؛ مثلاً هر گاه گفته شود: آب به طبع خود با اینکه هوا گرم باشد، منجمد نمی شود وضع منطقی آن در قالب قضیه شرطی متصل این است که «اگر آب منجمد باشد هوا گرم نیست» یا «هوا سرد است» و در قالب قضیه منفصله چنین است: «یا آب منجمد می شود یا هوا گرم است».
وجه تسمیه
...