هم بنماند چنین هم بود از قدر صدر
درد ورا انحطاط رنج ورا انتها.
خاقانی.
- انحطاط بیماری ؛ تخفیف یافتن بیماری. انحطاط مرض : چون اثر نضج پدید آید بیماری اندر انحطاط افتاد یعنی نقصان گرفت و بیمار از خطر بیرون آمد. ( ذخیره خوارزمشاهی ). و رجوع به انحطاط جزئی و انحطاط کلی وانحطاط مرض درهمین ترکیبات شود.- انحطاط جزئی ؛ در اصطلاح طب ، زمان راحت و آن از ازمان صحت باشد. ( از بحر الجواهر ). عبارت از اوقات آسایش و راحتی بیماران در روزگاران تندرستی پس از دفع بیماری است. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ).
- انحطاط کلی ؛ در اصطلاح طب ، استیلاء قوه تن بر ماده بیماری. ( از بحر الجواهر ).
نزد پزشکان چیرگی نیروی بدن بر ماده بیماری باشد و گاه از انحطاط کلی انحطاط غیرحقیقی خواهند. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ).
- انحطاط مرض ؛ کم شدن اشتداد بیماری. || فرو افتادگی و بپایین آمدگی. ( ناظم الاطباء ). پستی. ( فرهنگ فارسی معین ): ما سزاواریم بدانچه منزلتی عالی جوییم و بدین خمول و انحطاط راضی نباشیم. ( کلیله و دمنه ).
- انحطاط فکر ؛ پستی اندیشه. ( فرهنگ فارسی معین ).
- سن انحطاط ؛ سن متکهلین و آن نزدیک سال شصت باشد. ( بحر الجواهر ).
|| نزد اهل هیئت مقابل ارتفاع باشد. ( کشاف اصطلاحات الفنون ). ابوریحان در التفهیم آرد: آفتاب یاستاره یا هرکدام نقطه مفروض که نهی و بروی و بر قطب افق دایره بزرگ به وهم بگذاری ، ارتفاع آن چیز قوسی بود که از این دایره میان او و میان افق افتد و همیشه عمودی بود بر افق ایستاده و تمام این ارتفاع ، آن قوس بود که از سمت الرأس که یکی قطب است از آن افق ،تا بدان چیز افتد. و اگر او زیر افق باشد و همان دایره بر وی اندیشی ، آن قوس که میان او و میان افق افتد این دایره ، انحطاطش خوانند و آنچ میان او و میان سمت الرجل بود که دیگر قطب افق است تمام انحطاط خوانند. ( از التفهیم چ همایی ص 181 ). و رجوع به حاشیه همین کتاب شود.
