[ویکی فقه] انشعاب در تمام مذاهب و ادیان مخصوصاً ادیان آسمانی و حتی در شعب آن ها نیز، رخ داده است. شیعه، که به پیروان و معتقدانِ امامت بلافصل حضرت علی (علیه السّلام) اطلاق می شود، نیز در طول تاریخ از این انشعابات مستثنی نبوده است.
هر مذهبی یک سلسله مسائلی دارد که اصول اولیۀ آن مذهب را شکل می دهد و مسائل دیگری نیز در این مذاهب وجود دارد که در درجه دوم واقعند. اختلاف اهل مذهب در چگونگی مسائل اصلی و نوع آن ها با حفظ اصل مشترک، انشعاب نامیده می شود.انشعاب در تمام مذاهب و ادیان مخصوصاً ادیان آسمانی و حتی در شعب آن ها نیز، رخ داده است. شیعه (که به پیروان و معتقدانِ امامت بلافصل حضرت علی (علیه السّلام) اطلاق می شود) نیز در طول تاریخ از این انشعابات مستثنی نبوده است. البته در زمان سه امام نخست (امام علی، حسن و حسین (علیهم السّلام)) به دلیل اعتقاد شیعیان به امامت مخصوص ایشان، هیچ انشعابی در مذهب شیعه به وجود نیامده ولی بعد از شهادت امام حسین (علیه السّلام) بین شیعیان بر سرِ تعیین امام اختلاف افتاد و از آن زمان تا غیبت حضرت مهدی (عجّل الله فرجه الشریف) فرقه های زیادی در مذهب شیعه پدیدار شدند. مورخان، فِرَق اصلی شیعه را به پنج گروه تقسیم کرده اند:
کیسانیه
کیسانیه گروهی بودند که بعد از شهادت امام حسین (علیه السّلام) به امامت محمد بن حنفیه معتقد شدند و گفتند که پس از حسن و حسین (علیهم السّلام) کسی نزدیک تر از محمدبن حنیفه به امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) نبود. بعد از درگذشت محمدبن حنفیه، پیروان او به فرقه هایی تقسیم شدند. مهم ترین این فرقه ها عبارتند از:ا) کربیّه: یاران ابوکرب ضریر بودند که اعتقاد داشتند محمدبن حنفیّه نمرده است بلکه غایب شده و دوباره خروج خواهد کرد.ب) هاشمیه: گروهی از کیسانیه که مرگ محمدبن حنفیه را پذیرفتند و ابوهاشم را جانشین او دانستند.ج) حریانیه: امامت را بعد از ابوهاشم حق برادرش حسن بن محمدبن حنفیه می دانستند.د) عباسیه: طرفداران امامت محمّدبن علی بن عبدالله بن عباس بعد از ابوهاشم بودند.
زیدیه
بعد از شهادت امام سجاد (علیه السّلام) گروهی از شیعیان به امامت زیدبن علی معتقد شدند گروه زیدیه نیز به فرقه هایی تقسیم می شوند:ا) جارودیه: پیروان ابوالجارود زیادبن متدر که در سال ۱۵۰ ق به وجود آمدند.ب) بتریه (صالحیه): پیروان حسن بن صالح بن حی که در سال ۱۶۸ق به وجود آمدند.ج) جریریه (سلیمانیه): پیروان سلیمان بن جریر هستند که در سال ۱۶۸ق به وجود آمدند.
اسماعیلیه
...
هر مذهبی یک سلسله مسائلی دارد که اصول اولیۀ آن مذهب را شکل می دهد و مسائل دیگری نیز در این مذاهب وجود دارد که در درجه دوم واقعند. اختلاف اهل مذهب در چگونگی مسائل اصلی و نوع آن ها با حفظ اصل مشترک، انشعاب نامیده می شود.انشعاب در تمام مذاهب و ادیان مخصوصاً ادیان آسمانی و حتی در شعب آن ها نیز، رخ داده است. شیعه (که به پیروان و معتقدانِ امامت بلافصل حضرت علی (علیه السّلام) اطلاق می شود) نیز در طول تاریخ از این انشعابات مستثنی نبوده است. البته در زمان سه امام نخست (امام علی، حسن و حسین (علیهم السّلام)) به دلیل اعتقاد شیعیان به امامت مخصوص ایشان، هیچ انشعابی در مذهب شیعه به وجود نیامده ولی بعد از شهادت امام حسین (علیه السّلام) بین شیعیان بر سرِ تعیین امام اختلاف افتاد و از آن زمان تا غیبت حضرت مهدی (عجّل الله فرجه الشریف) فرقه های زیادی در مذهب شیعه پدیدار شدند. مورخان، فِرَق اصلی شیعه را به پنج گروه تقسیم کرده اند:
کیسانیه
کیسانیه گروهی بودند که بعد از شهادت امام حسین (علیه السّلام) به امامت محمد بن حنفیه معتقد شدند و گفتند که پس از حسن و حسین (علیهم السّلام) کسی نزدیک تر از محمدبن حنیفه به امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) نبود. بعد از درگذشت محمدبن حنفیه، پیروان او به فرقه هایی تقسیم شدند. مهم ترین این فرقه ها عبارتند از:ا) کربیّه: یاران ابوکرب ضریر بودند که اعتقاد داشتند محمدبن حنفیّه نمرده است بلکه غایب شده و دوباره خروج خواهد کرد.ب) هاشمیه: گروهی از کیسانیه که مرگ محمدبن حنفیه را پذیرفتند و ابوهاشم را جانشین او دانستند.ج) حریانیه: امامت را بعد از ابوهاشم حق برادرش حسن بن محمدبن حنفیه می دانستند.د) عباسیه: طرفداران امامت محمّدبن علی بن عبدالله بن عباس بعد از ابوهاشم بودند.
زیدیه
بعد از شهادت امام سجاد (علیه السّلام) گروهی از شیعیان به امامت زیدبن علی معتقد شدند گروه زیدیه نیز به فرقه هایی تقسیم می شوند:ا) جارودیه: پیروان ابوالجارود زیادبن متدر که در سال ۱۵۰ ق به وجود آمدند.ب) بتریه (صالحیه): پیروان حسن بن صالح بن حی که در سال ۱۶۸ق به وجود آمدند.ج) جریریه (سلیمانیه): پیروان سلیمان بن جریر هستند که در سال ۱۶۸ق به وجود آمدند.
اسماعیلیه
...
wikifeqh: انشعابات_شیعه