ایثار بادیه نشینان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ایثار بادیه نشینان (قرآن). بادیه نشینان اهل مدینه موظف به ایثار جان خود برای پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم بودند.
«ما کان لاهل المدینة ومن حولهم من الاعراب ان یتخلفوا عن رسول الله ولایرغبوا بانفسهم عن نفسه....» «مردم مدینه و بادیه نشینان پیرامونشان را نرسد که از (فرمان) پیامبر خدا سر باز زنند و جان خود را عزیزتر از جان او بدانند....»
منع از تخلف از دستورات پیامبر
کلمه" رغبت" میل خاصی است از تمایلات نفسانی، و رغبت در هر چیز میل کردن به طرف آن به منظور طلب نفع است، و رغبت از هر چیز به معنای دوری و بی میلی از آن و ترک آن است، و حرف" باء" در" بانفسهم عن نفسه" برای سببیت است، و معنای جمله را چنین می کند: " و ایشان را حقی نیست که بخاطر اشتغال به خود از آن جناب صرفنظر نموده، در مواقع خطر در جنگ ها و در سختی های سفر ترکش گویند، و خود سرگرم لذائذ زندگی گردند". این آیه حق تخلف از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم را از اهل مدینه و اعرابی که در اطراف آن هستند سلب نموده، سپس خاطرنشان می سازد که خداوند در مقابل این سلب حق، برای ایشان در برابر مصیبتی که در جهاد ببینند از قبیل گرسنگی و عطش و تعب و در برابر هر سرزمینی که بپیمایند و بدان وسیله کفار را به شدت خشم دچار سازند، و یا هر بلائی که بسر آنان بیاورند، یک عمل صالح در نامه عملشان می نویسد، چون در این صورت نیکوکارند و خدا اجر محسنین را ضایع نمی سازد.
تقدم حفظ جان پیامبر
«و لایرغبوا بانفسهم عن نفسه» می تواند به معنای ایستادن در کنار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و می تواند مقدم نداشتن جان خود بر جان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم باشد. در صورت دوم، مفاد آیه این می شود که باید برای حفظ جان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم از جان مایه گذاشت.قرآن با استفاده از یک بیان عاطفی، همه افراد با ایمان را به ملازمت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و حمایت و دفاع از او در برابر مشکلات تشویق می کند، می گوید:جان شما از جان او عزیزتر، و حیات شما از حیات او با ارزشتر نیست آیا ایمانتان اجازه می دهد او که پرارزشترین وجود انسانی است و برای نجات و رهبری شما مبعوث شده به خطر بیفتد و شما سلامت طلبان برای حفظ جان خویش از فداکاری در راه او مضایقه کنید؟!

پیشنهاد کاربران

بپرس