ایلخانیان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ایلخانیان سلسله ای از مغولان حاکم بر ایران (۶۵۳-۷۳۶ق.) و بانی خدماتی در حرمین شریفین بودند.
ایلخان کلمه ای مرکب از دو واژه ترکی ایل به معنای قوم و قبیله، و خان به معنای فرمانروای ایل است.
نحوه آغاز حکومت ایلخانی
حکومت ایلخانی که قلمرو آن، ایران، آسیای صغیر و گاه تا شام را در بر می گرفت، از دوران هلاکو خان مغول (حک: ۶۵۳-۶۶۳ق.) آغاز شد. او در ربیع الاول ۶۵۱ق. از جانب منگوقاآن، خان مغول، برای تکمیل فتوحات از مغولستان روانه ایران شد. هلاکو نخست به سال ۶۵۴ق. اسماعیلیان نزاری را با فتح قلعه الموت بر انداخت. سپس با فتح بغداد به سال ۶۵۶ق. به خلافت عباسیان پایان داد. با انتشار خبر مرگ منگوقاآن، هلاکو خان به آذربایجان رفت. قوبیلای به عنوان فرمانروای مغول ها پس از منگوقاآن همه متصرفات غربی امپراتوری مغول را به وی وا گذار کرد که سبب ماندگاری او در ایران شد. هلاکو لقب ایلخان را از منگوقاآن دریافت کرد. به همین مناسبت، حکومت او و جانشینانش به ایلخانیان مشهور شد.
تاریخ وفات هلاکو
هلاکو در ۱۹ ربیع الثانی ۶۶۳ق. درگذشت و در پی او پسرش اباقا خان (حک: ۶۶۳-۶۸۰ق.) جانشین وی شد که در پی ۱۸ سال حکومت جای خود را به برادرش احمد تگودار (حک: ۶۸۰-۶۸۳ق.) داد.
درگیری جانشینان هلاکو
...

[ویکی اهل البیت] سلسله ای از مغولان حاکم بر ایران که از سال ۶۵3 تا 736 ه‍. ق در ایران حکومت می کردند
ایلخان کلمه ای مرکب از دو واژه ترکی ایل به معنای قوم و قبیله، و خان به معنای فرمانروای ایل است.
حکومت ایلخانی که قلمرو آن، ایران، آسیای صغیر و گاه تا شام را در بر می گرفت، از دوران هُلاکو خان مغول (حک:653-663ق.) آغاز شد. او در ربیع الاول 651ق. از جانب مُنگوقاآن، خان مغول، برای تکمیل فتوحات از مغولستان روانه ایران شد.هُلاکو نخست به سال 654ق. اسماعیلیان نَزاری را با فتح قلعه اَلَموت بر انداخت.سپس با فتح بغداد به سال 656ق. به خلافت عباسیان پایان داد.
با انتشار خبر مرگ منگوقاآن، هلاکو خان به آذربایجان رفت. قوبیلای به عنوان فرمانروای مغول ها پس از منگوقاآن همه متصرفات غربی امپراتوری مغول را به وی وا گذار کرد که سبب ماندگاری او در ایران شد.هلاکو لقب ایلخان را از منگوقاآن دریافت کرد.به همین مناسبت، حکومت او و جانشینانش به ایلخانیان مشهور شد.
هُلاکو در 19 ربیع الثانی 663ق. درگذشت و در پی او پسرش اباقا خان (حک:663-680ق.) جانشین وی شدکه در پی 18 سال حکومت جای خود را به برادرش احمد تَگودار (حک:680-683ق.) داد.
تگودار با پذیرش اسلام نام خود را احمد نهاد و با تلاش برای بهبود رابطه با ممالیک، به احیای احکام اسلام همت گمارد.اَرغون (حک:683-690ق.) پسر اَباقا اگر چه در آغاز حکومت او را پذیرفت، در ادامه به یاری گروهی از امیران مغول بر او شورید و با کشتن وی، قدرت را به دست گرفت. جانشین اَرغون، گیخاتو (حک:690-694ق.) پسر دیگر اَباقا بود که به دلیل میدان دادن به ایرانیان مسلمان و رعایت نکردن یاسا (قوانین چنگیز) با شورش بایدو، نوه هلاکو، رویارو شد که به یاری برخی از امیران مغول، او را از میان برداشتند.اما بایدو (694ق.) نیز با مخالفت غازان خان پسر اَرغون رویارو شد که پیش از غلبه بر بایدو مسلمان شدو با کشتن بایدو در 694ق. به جای او بر تخت نشست.حکومت غازان خان (حک:694-703ق.) تحولی در تاریخ ایلخانیان به شمار می رود؛ زیرا پذیرش اسلام از سوی او، اسلام آوردن دسته جمعی مغولان را در پی داشت.
پس از مرگ غازان به سال 703ق. برادرش اولجایتو معروف به سلطان محمد خدابنده (حک:703-717ق.) بر تخت نشست. اولجایتو نخستین ایلخانی بود که مذهب شیعه را پذیرفت و در گسترش آن کوشید. از جمله اقدامات او ضرب سکه هایی بود که نام دوازده امام را در خود داشت. از این جهت او را خدابنده لقب دادند.
علاقه سلطان محمد خدابنده به تشیع و همین طور بدست آوردن اطلاعات بیشتر از این آیین، موجب شد علمای شیعه را از عراق به ایران فراخواند و موجبات رشد این مذهب را فراهم آورد.

[ویکی حج] ایلخانیان: سلسله ای از مغولان حاکم بر ایران (حک: 653-736ق.) و بانی خدماتی در حرمین شریفین بودند. حکومت ایلخانان از دوران هلاکوخان مغول آغاز شد و قلمرو آنان، ایران، آسیای صغیر و گاه تا شام را در بر می گرفت. پس از تسلط مغولان بر سرزمین های اسلامی به ویژه ایران و عراق، به دلیل مسلمان نبودن آنان حرکت کاروان های حج با مشکل روبرو بود اما مسلمان شدن تگودار مایه توجه بیشتر به امر حج و دستور به بهبود راه های آن شد. از آن جا که ایلخانیان و ممالیک مصر، قدرت های برتر سرزمین های اسلامی بودند، برای تسلط بر حجاز با یکدیگر رقابت داشتند. در آغاز دوران ایلخانیان، با توجه به مسلمان نبودن آنان و بی توجهی شان به فرائض اسلامی، گزارشی از امارت حج در دست نیست. اما از آن جا که برای حرکت کاروان حج، وجود نظم و ترتیب و نیرو لازم است، می توان برداشت کرد که از همان آغاز، افرادی ریاست کاروان حج را بر عهده داشته اند ولی با این حال گزارشاتی از امیرالحاج بودن برخی از ایلخانان وارد شده است و در برخی دوران ها پهلوانان به عنوان امیرالحاج انتخاب می شدند و آنان امیر پهلوان خوانده می شدند. ابن بطوطه گزارش هایی از آنان آورده است.
ایلخان کلمه ای مرکب از دو واژه ترکی ایل به معنای قوم و قبیله، و خان به معنای فرمانروای ایل است.
حکومت ایلخانی که قلمرو آن، ایران، آسیای صغیر و گاه تا شام را در بر می گرفت، از دوران هُلاکوخان مغول (حک: 653-663ق.) آغاز شد. او در ربیع الاول 651ق. از جانب مُنگوقاآن، خان مغول، برای تکمیل فتوحات از مغولستان روانه ایران شد. هُلاکو نخست به سال 654ق. اسماعیلیان نَزاری را با فتح قلعه اَلَموت بر انداخت. سپس با فتح بغداد به سال 656ق. به خلافت عباسیان پایان داد.

پیشنهاد کاربران

بپرس