باغ گلشن

لغت نامه دهخدا

باغ گلشن. [ غ ِ گ ُ ش َ ] ( اِخ ) نام آبادی است در فارس. فرسنگی میانه شمال و مشرق جهرم است. ( از فارسنامه ناصری ص 190 ).

باغ گلشن. [ غ ِ گ ُ ش َ ] ( اِخ )باغی بوده است در تهران که در سال 1281 هَ. ق. در محل میدان توپخانه قدیم در داخل ارگ تهران با استخرآبی تعبیه شد. ( از اطلاعات ماهانه شماره 69 ص 26 ).

باغ گلشن. [ غ ِ گ ُ ش َ ] ( اِخ ) ظاهراً باغی بوده است به یزد. در عالم آرای عباسی آمده است : اردوی همایون [ شاه عباس بزرگ ] را از شیراز روانه اصفهان نموده خود به تبریز ( ظ: یزد ) تشریف بردند تا چون آن خطه ٔدلپذیر از تشریف قدوم همایون زینت یافت باغ گلشن که مقام و مسکن شاه خلیل اﷲ ولد میرمیران بود آرامگاه خسرو دین گردید، شاه خلیل اﷲ بلوازم خدمت و میزبانی پرداخت. ( عالم آرا چ سربی ص 437 ). ظاهراً شاه عباس بعداز کشتن یعقوبخان ذوالقدر حاکم شیراز به یزد رفته باشد نه تبریز و اینکه باغ گلشن محل سکونت پسر میرمیران حاکم یزد بوده است دلیلی دیگر بر این معنی است.

فرهنگ فارسی

باغی در تهران

دانشنامه عمومی

باغ گلشن، یک باغ یا بخشی از یک باغ است که شامل درختان بزرگ است و طوری چیده شده است که کم و بیش به صورت بیشه زار طبیعی به نظر برسد، اگرچه اغلب در واقع یک پدیدهٔ دست ساخت است. به طور معمول، شامل کاشت درختچه های گلدار و سایر گیاهان زینتی، به ویژه در نزدیکی مسیرهای پیاده روی آن است.
سبک باغ گلشن اساساً ساخته اواخر سدهٔ ۱۸ و ۱۹ است، اگرچه بر اساس روندهای پیشین در تاریخ باغبانی است. باغ های گلشن در حال حاضر در بیشتر نقاط جهان یافت می شوند، اما بسته به منطقه و شرایط محلی به طور قابل توجهی متفاوت هستند. فرمول اصلی انگلیسی معمولاً دارای گونه های درختی است که عمدتاً بومی محلی هستند و برخی از درختان و بیشتر درختچه ها و گل ها از گونه های غیربومی هستند. [ ۱] بیشه قابل بازدید تنها با گونه های بومی به عنوان ذخیره گاه طبیعی معرفی می شوند. اما برای مثال در ایالات متحده، بسیاری از باغ های گلشن فقط گونه های بومی یا منطقه ای را شامل می شوند و اغلب خود را به عنوان باغ های گیاه شناسی معرفی می کنند. [ ۲]
عکس باغ گلشنعکس باغ گلشنعکس باغ گلشنعکس باغ گلشنعکس باغ گلشنعکس باغ گلشن
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

باغ گلشن (تهران). فضای سبز داخل ارک تهران در دورۀ ناصری. در ۱۲۸۱ق در مکانی که پیش از آن میدان توپخانه نام داشت و پس از آن میدان ارک نام گرفت، احداث شد. باغ گلشن استخری بزرگ به شکل هشت ضلعی داشت و سراسر محوطۀ آن را جز راهی که برای رفت وآمد کالسکه و درشکه سنگ فرش کرده بودند، باغچه های گل و درختان سرو و کاج و میوه پر کرده بود که با ستون های سنگی و نرده های چوبی محفوظ شده بودند. در غرب باغ صندوقی با نام «صندوق عدالت» نصب شده بود که مردم عریضه های خود را در آن می انداختند و ناصرالدین شاه هفته ای یک بار به آن ها رسیدگی می کرد. در شرق آن گلخانه ای بزرگ بود و در جنوب ساختمانی که نقاره چی ها در بالای آن نقاره می زدند و به نقاره خانه مشهور شده بود. در قسمت های دیگر نیز عمارت های تلگراف خانه و دفترخانه بود. روبه روی نقاره خانه و بالای استخر توپ مروارید قرار داشت. باغ گلشن رفته رفته به گردشگاهی عمومی تبدیل شد و ناصرالدین شاه پس از سفر سوم خود به فرنگ در ۱۳۰۶ق، مراسم سالانه آش پزان را، که بسیار مفصّل و با حضور همۀ درباریان و بزرگان و اهل حرم در ییلاق شهرستانک برگزار می کرد، به اختصار در باغ گلشن ترتیب داد. در محل باغ گلشن بعدها میدان ارک بنا شد.

باغ گلشن (شیراز).
باغ گُلشن (شیراز)
باغ گُلشن
(یا: باغ عفیف آباد) باغی کهن در غرب شیراز و انتهای خیابان عفیف آباد. در اوایل دورۀ شاه عباس اول، یعقوب خان ذوالقدر، حاکم فارس، در جای عمارت این باغ که تا آن زمان محل استقرار شاهان بود، قلعه ای مستحکم برای اقامت خود ساخت. شاید عمارت باغ گلشن همان مَقَرّی بوده است که شاه اسماعیل در شیراز ساخته بود و سیاحی اسپانیایی از آن نام برده است. ساختمان دوطبقۀ کنونی آن را، که در وسط باغ قرار دارد، میرزا علی خان قوام الملک در ۱۲۸۰ق (دورۀ ناصری) ساخته است. طرح آن ترکیبی از تزیینات داخلی عصر هخامنشی و دورۀ قاجار است که عامل شهرت باغ گلشن به شمار می رود. هلالی پیشانی عمارت با تصویر تاج گذاری یکی از شاهان ساسانی بر کاشی های رنگارنگ تزیین شده و در دیوارهای ایوان طبقۀ اول بنا سنگ هایی حجاری شده با تصویر نیزه داران هخامنشی، شاه ساسانی، سربازان دورۀ قاجار و نقش گیاهان کار گذاشته شده است. ستون های عظیم گچ بری شده ایوان شرقی بنا شباهت بسیار به ستون های تخت جمشید دارد. دیوارهای خارجی و ایوان طبقۀ دوم سراسر با نقش هایی شبیه به حجاری های تخت جمشید و نقش های برجستۀ نقش رستم، مانند زانو زدن والرین قیصر روم در برابر شاپور ساسانی، آورندگان هدیه به تخت جمشید، حملۀ شیر به گاو، برتخت نشستن شاه گچ بری شده است. در تالار طبقۀ دوم بنا دو بخاری از سنگ مرمر با کنده کاری ها و ستون های زیبای حجاری شده به چشم می خورد. اتاق های این طبقه نیز سراسر نقاشی شده اند. باغ گلشن ۱۲۷هزار متر مربع مساحت دارد و سردر آن با چهار ستون گچی و ازاره های سنگی و گچ بری با طرح خورشید از بیرون و کاشی کاری از درون تزیین شده است. در گذشته در فاصلۀ سردر باغ و بنای آن درخت کاری بود. در تعمیرات جدید یک حوض مستطیل با باغچه هایی در اطراف آن احداث شده است. دو باغچۀ بزرگ با دو آب نما در دو سوی باغ و درختان سرو و کاج و بوته های گل و یک حوض بزرگ در برابر نمای شرقی عمارت بخش اصلی باغ را تشکیل می دهد. در دو طرف دیگر بنا، باغچه هایی با انبوه درختان میوه، به ویژه انار، و خیابان های کم عرض بر خرمی و صفای باغ افزوده اند. نیز ← موزۀ نظامی عفیف آباد

باغ گلشن (طبس). واقع در شهر طبس، متعلق به دورۀ افشاریه. این باغ ۷۴,۴۳۸ متر مربع مساحت دارد و با طرح نخلستان در سه سطح ساخته شده است. دو خیابان باغ را به چهار مربع تقسیم کرده است و در هر سمت خیابان ها، جوی های آب و باغچه هایی با گل ها و درخت های متنوع مانند بید، اقاقیا، نارنج، خرما و انار وجود دارد. جوی باغچۀ میانی به شکل آبشار است، و در محل تلاقی دو خیابان اصلی، استخری با سه فوارۀ سنگی ساخته شده است. در دو طرف دَرِ ورودی باغ از داخل دو مجسمه قرار دارد که احتمالاً در دورۀ قاجار به آن افزوده شده است. در گذشته آب طبس در باغ گلشن دو بخش می شد و شمال و جنوب شهر را مشروب می کرد. عمارت فروریخته ای نیز دارد که در یکی از اتاق های آن تصویر دسته های گل زنبق نقاشی شده است. این عمارت در دورۀ رضاشاه پهلوی به ساختمان شهرداری طبس تبدیل شد. خیابان و میدان گلشنِ طبس در جوار این باغ احداث شده اند.

پیشنهاد کاربران

باغ گلشن، طبس

باغ گلشن در انتهای شرقی خیابان گلشن طبس و بوسیله میرحسن خان، سومین حاکم طبس، از سلسله خوانینی که به وسیله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گردید.
در وقفنامه ای که در سال ۱۲۱۸ هـ ق تهیه شده است، میرحسن خان، این باغ و املاک زیادی را وقف اولاد و امور خیریه نموده است. میرزاخانلرخان اعتصام الملک که در تاریخ ۱۲۹۴ هـ ق از طبس بازدید کرده موضوع ساختن باغ به وسیله میرحسن خان را ذ کر نموده است.
...
[مشاهده متن کامل]

این باغ با عمارتی در دو طبقه و زیرزمین کوچک، در یک نخلستان ( 2000 نفر خرما ) با ابعادی در حدود 266 متر در 260 متر بنا شده و به شماره 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سایر جهانگردانی هم که از طبس دیدن کرده اند مانند: سون هدین ( سوئدی در سال ۱۹۰۶ ) و خانم آندره گدار ( فرانسوی ) باغ گلشن را توصیف و از «درختان خرما و مرکبات»، «سایه خنک نخلها»، «نغمه زیبای آب روان جویها»، «چمنهای میان دو جوی»، «زمزمه باد در میان درختان» و «فواره های متعدد که آب را مانند تحفه ای به آسمان می فرستند»، در آن باغ سخن رانده اند. خانم گدار همسر آندره گدار معمار معروف فرانسوی، باغ گلشن را چنین توصیف کرده است: «در این باغ حوضی بزرگ با فواره های متعدد وجود دارد که آب یعنی این ماده با ارزش را مانند تحفه ای به آسمان می فرستد. . . »
باغ گلشن در منطقه ای واقع شده است که در میان دو کویر نمک زار ایران قرار دارد ، اما کیفیت معجزه آسای آب این منطقه ، آبشارها و استخرهای طبیعی زیبایی را تشکیل داده اند که " مادر طبیعت " آنها را با چمنزارهای زیبا تزیین نموده است . احساس واحه گونه این منطقه با وجود درختان قدیمی نخل ، انارو مرکبات به همراه رایحه گلهای رز و ختمی تکمیل می شود.
سردر ورودی باغ با نمایی از اندود گچ سفید، رو به میدان و سوی دیگر رو به باغ، با ایوانی دو ستونه و تزیینات آجری نقش‎دار ساخته شده است. این باغ دارای دو خیابان اصلی متقاطع بوده و در مرکز آن حوضی است با ابعاد 85/25*5/7 متر و سه فواره، که محوطه باغ را به چهار مربع بزرگ تقسیم می‎کند. که هر کدام از این مربع‎ها با گذرگاه‎های کوچکی به چهار کرت تقسیم شده، که در داخل آنها 2500 اصله مرکبات ( درختان نارنج و. . . ) و انار ( 500 اصله ) کاشته شده است. این باغ بر روی امتداد جریان آب چشمه‎های سرد و گرم که به جانب طبس می‎آید شکل گرفته، آب از انتهای مجموعه وارد باغ شده و پس از آبیاری کرتها و حرکت در جویها و فواره‎ها از زیر هشتی ساختمان سردر می‎گذرد و به شهر می‎رود. باغ گلشن طبس یکی از باغ های نادر ایرانی است که آب جاری دایمی در آن جریان دارد .
ساختمان سر در باغ گلشن طبس در زلزله ویرانگر شهریور 57 در این دیار به کلی از بین رفت اما هم اکنون ، در همان محل ساختمانی با همان نقشه بنا شده که مراحل انتهایی آماده سازی آن طی و بزودی به عنوان بنایی با جلوه معماری سنتی و کاربری فرهنگی به بهره برداری خواهد رسید.
همچنین:
برداشت توصیفی تاریخی باغ گلشن، تا حدودی انسان امروز را قادر می سازد تا گذشته را درک نماید. باغ گلشن یکی از دو عنصر اصلی شهر طبس می باشد و عنصر دیگر، ارگ است که در طرف دیگر شهر قرار دارد. ساختمان سردر و دیوارهای زیبا و تاریخی آن که بازگوکننده سلیقه های گذشتگان بوده بر اثر زلزله سال 1357 از بین رفته و تنها طبیعت سبز باغ، از ایام گذشته سخن می گوید، طبیعتی مشتمل بر 2000 نفر خرما، 2500 اصله مرکبات، 500 اصله انار و سایر ارقام مختلف گیاهان.
معمار اولیه باغ، طبیعت سبز آن را با توجه به نوع درختان، به صورت شطرنجی طراحی وکشت کرده است. باغ گلشن یکی از باغهای نادر ایران است که آب جاری دائمی در آن جریان دارد. در این باغ گونه های مختلف گیاهان سازگار با اقلیمهای متفاوت آب و هوایی وجود دارد. مانند درخت چنار که خاص مناطق سردسیر است در کنار خرما که فقط در گرمسیری رشد می کند.
باغ گلشن که ساختمان در ورودی آن در زلزله سال ۵۷ تخریب شد، امروزه نیز به عنوان تفرجگاه اصلی مردم طبس و مسافرین خسته از طی طریق در کویر خشک اطراف شهر، بشمار می رود.
به نوشته آقای یعقوب دانشدوست در جلد اول کتاب «طبس، شهری که بود»، آن طور که مدارک موجود نشان می دهد، باغ گلشن طبس به وسیله امیر حسن خان، سومین حاکم طبس، از سلسله خوانینی که به وسیله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند ساخته شده است.
در وقفنامه ای که در سال ۱۲۱۸ هـ ق تهیه شده است، میرحسن خان، این باغ و املاک زیادی را وقف اولاد و امور خیریه نموده است . . .
میرزا خانلرخان اعتصام الملک که در تاریخ 1294 ق - ه از طبس بازدید کرده موضوع ساختن باغ به وسیله میرحسن خان را ذکر نموده است، . . .
سایر جهانگردانی هم که از طبس دیدن کرده اند مانند: سون هدین ( سوئدی در سال ۱۹۰۶ ) و خانم آندره گدار ( فرانسوی ) باغ گلشن را توصیف و از «درختان خرما و مرکبات»، «سایه خنک نخلها»، «نغمه زیبای آب روان جویها»، «چمنهای میان دو جوی»، «زمزمه باد در میان درختان» و «فواره های متعدد که آب را مانند تحفه ای به آسمان می فرستند»، در آن باغ سخن رانده اند.

باغ گلشن در انتهای شرقی خیابان گلشن طبس و بوسیله میرحسن خان، سومین حاکم طبس، از سلسله خوانینی که به وسیله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گردید.
در وقفنامه ای که در سال ۱۲۱۸ هـ ق تهیه شده است، میرحسن خان، این باغ و املاک زیادی را وقف اولاد و امور خیریه نموده است. میرزاخانلرخان اعتصام الملک که در تاریخ ۱۲۹۴ هـ ق از طبس بازدید کرده موضوع ساختن باغ به وسیله میرحسن خان را ذ کر نموده است.
...
[مشاهده متن کامل]

این باغ با عمارتی در دو طبقه و زیرزمین کوچک، در یک نخلستان ( 2000 نفر خرما ) با ابعادی در حدود 266 متر در 260 متر بنا شده و به شماره 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سایر جهانگردانی هم که از طبس دیدن کرده اند مانند: سون هدین ( سوئدی در سال ۱۹۰۶ ) و خانم آندره گدار ( فرانسوی ) باغ گلشن را توصیف و از «درختان خرما و مرکبات»، «سایه خنک نخلها»، «نغمه زیبای آب روان جویها»، «چمنهای میان دو جوی»، «زمزمه باد در میان درختان» و «فواره های متعدد که آب را مانند تحفه ای به آسمان می فرستند»، در آن باغ سخن رانده اند. خانم گدار همسر آندره گدار معمار معروف فرانسوی، باغ گلشن را چنین توصیف کرده است: «در این باغ حوضی بزرگ با فواره های متعدد وجود دارد که آب یعنی این ماده با ارزش را مانند تحفه ای به آسمان می فرستد. . . »
باغ گلشن در منطقه ای واقع شده است که در میان دو کویر نمک زار ایران قرار دارد ، اما کیفیت معجزه آسای آب این منطقه ، آبشارها و استخرهای طبیعی زیبایی را تشکیل داده اند که " مادر طبیعت " آنها را با چمنزارهای زیبا تزیین نموده است . احساس واحه گونه این منطقه با وجود درختان قدیمی نخل ، انارو مرکبات به همراه رایحه گلهای رز و ختمی تکمیل می شود.
سردر ورودی باغ با نمایی از اندود گچ سفید، رو به میدان و سوی دیگر رو به باغ، با ایوانی دو ستونه و تزیینات آجری نقش‎دار ساخته شده است. این باغ دارای دو خیابان اصلی متقاطع بوده و در مرکز آن حوضی است با ابعاد 85/25*5/7 متر و سه فواره، که محوطه باغ را به چهار مربع بزرگ تقسیم می‎کند. که هر کدام از این مربع‎ها با گذرگاه‎های کوچکی به چهار کرت تقسیم شده، که در داخل آنها 2500 اصله مرکبات ( درختان نارنج و. . . ) و انار ( 500 اصله ) کاشته شده است. این باغ بر روی امتداد جریان آب چشمه‎های سرد و گرم که به جانب طبس می‎آید شکل گرفته، آب از انتهای مجموعه وارد باغ شده و پس از آبیاری کرتها و حرکت در جویها و فواره‎ها از زیر هشتی ساختمان سردر می‎گذرد و به شهر می‎رود. باغ گلشن طبس یکی از باغ های نادر ایرانی است که آب جاری دایمی در آن جریان دارد .
ساختمان سر در باغ گلشن طبس در زلزله ویرانگر شهریور 57 در این دیار به کلی از بین رفت اما هم اکنون ، در همان محل ساختمانی با همان نقشه بنا شده که مراحل انتهایی آماده سازی آن طی و بزودی به عنوان بنایی با جلوه معماری سنتی و کاربری فرهنگی به بهره برداری خواهد رسید.

بپرس