بنیاد دایره المعارف اسلامی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بنیاد دایرة المعارف اسلامی. بنیاد دایرة المعارف اسلامی، نهاد غیرانتفاعی، تدوین کننده و ناشر دانشنامه جهان اسلام، از منابع مهم مرجع در زبان فارسی می باشد.
بنا به تصمیم آیت اللّه سیدعلی خامنه ای، رئیس جمهور وقت (۱۳۶۰ـ ۱۳۶۸ ش) و سپس رهبر جمهوری اسلامی ایران (۱۳۶۸ ش) تأسیس شد.

[ویکی فقه] بنیاد دایرة المعارف اسلامی، نهاد غیرانتفاعی، تدوین کننده و ناشر دانشنامه جهان اسلام، از منابع مهم مرجع در زبان فارسی می باشد.
بنا به تصمیم آیت اللّه سیدعلی خامنه ای، رئیس جمهور وقت (۱۳۶۰ـ ۱۳۶۸ ش) و سپس رهبر جمهوری اسلامی ایران (۱۳۶۸ ش) تأسیس شد.
انگیزه تأسیس
به قصد تدوین و نشر «مجموعه ای از مقالات مختلف علوم و فنون اسلامی به صورت موضوعی یا الفبایی» به زبان فارسی، که بعداً دانشنامه جهان اسلام نام گرفت، در ۱۳۶۲ ش در تهران تأسیس شد. این نکته که در نظام تأسیس یافته اسلامی در ایران، تدوین دایرة المعارفی که معرّف دانش و بینش کشور ایران در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی باشد، ضرورت دارد، در همان آغاز تأسیس مورد توجه قرار گرفت. همچنین تأکید شد که پژوهندگان مسلمان، حتی در کشورهای اسلامی، ناگزیرند برای برطرف ساختن نیازهای پژوهشی خود به دایرة المعارفهایی به قلم نویسندگان غیرمسلمان و به زبانهایی جز زبانهای رایج در دنیای اسلام مراجعه کنند. تدوین و انتشار دایرة المعارفی در ایران، و فعلاً به زبان فارسی، که همه عالمان، محققان و صاحب نظران حوزه های علوم دینی و محافل دانشگاهی و پژوهشی داخلی و خارجی در آن سهیم باشند، می تواند این کاستی را مرتفع سازد.
اقدامات اولیه
اقدامات اولیه برای تأسیس بنیاد دایرة المعارف اسلامی، از سوی جمعی به سرپرستی سیّدمصطفی می رسلیم مسئول وقت نهاد ریاست جمهوری و با همکاری جمال الدین شیرازیان، عضو حوزه مشاوران رئیس جمهور در امورفرهنگی، آغاز شد.
← هیئت امنا
...

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از فرهنگنامه نهادهای انقلاب اسلامی است
یکی از بنیادهایی که زیر نظر مقام معظم رهبری تأسیس شد، بنیاد دایرة المعارف اسلامی است. آیت الله خامنه ای در اولین دوره ی ریاست جمهوری شان (۱۳۶۰ ـ ۱۳۶۴) تصمیم به تأسیس این بنیاد گرفت و در ۱۳۶۲ این نهاد رسماً تأسیس شد. بنیاد پس از تأسیس، فعالیت خود را در تهران و زیرنظر ایشان آغاز کرد.
بر طبق اساسنامه، «بنیاد دایرة المعارف اسلامی، نهادی است غیرانتفاعی که هدف اصلی آن تدوین و نشر دانشنامه ی جهان اسلام است». گستره ی مطالعات این بنیاد هم در حوزه ی مطالعات جهان اسلام و ایران قید شده است. این بنیاد به تدریج به یکی از کانون های اصلی و معتبر دانشنامه نگاری در قلمرو جهان اسلام تبدیل شد و از همان سال های آغازین به کوشش جمعی از زبده ترین استادان و پژوهشگران، آیین نامه ها و ضوابط تألیف، ترجمه، ویرایش، کتابشناسی و آماده سازی مقالات تدوین شد تا زمینه ی دستیابی به دایرة المعارفی مرجع و معیار فراهم آید.
ساختار و تشکیلات اداری بنیاد دارای چهار رکن است:
ریاست عالی بنیاد هم اکنون بر عهده ی مقام معظم رهبری، آیت الله سید علی خامنه ای است. هیئت امنا که مرکب از چهارده نفر از استادان برجسته ی حوزه و دانشگاه است، عبارتند از: نصرالله پورجوادی، غلامعلی حداد عادل، غلامعلی خوشرو، جعفر سبحانی، عبدالکریم سروش، سید جعفر شهیدی، جمال الدین شیرازیان، حسن طارمی راد، ابوالقاسم گرجی، صادق لاریجانی، مهدی محقق، محمدهادی معرفت، سید مصطفی میرسلیم، علی اکبر ولایتی.
اهم وظایف و اختیارات هیئت امنا مطابق اساسنامه عبارت است از: تعیین خط مشی دانشنامه، ضوابط و معیارهای علمی، رسیدگی به صلاحیت معاونان و مشاوران، تغییر در اساسنامه و بررسی مسائل خاص. هیئت مدیره ی بنیاد نیز مرکب از رئیس هیئت امنا، مدیر عامل و معاونان اوست. مدیرعامل به پیشنهاد هیئت امنا و تصویب ریاست عالی برگزیده می شود. عزل و نصب معاون علمی، معاون اجرایی، تأسیس بخش های مختلف بنیاد و اداره ی امور علمی و اجرایی از وظایف و اختیارات اوست.
سازمان علمی بنیاد نیز زیر نظر معاون علمی و واحدهای اداری مالی و پشتیبانی، زیر نظر معاون اجرایی فعالیت می کنند. هیئت مشاوران علمی نیز بر اساس اساسنامه به پیشنهاد مدیرعامل و تصویب هیئت امنا، انتخاب می شوند. مشاوران را طیف متنوع و گسترده ای از متخصصان، کارشناسان و صاحب نظران در زمینه های مختلف علوم و معارف اسلامی تشکیل می دهند. شماری از این مشاوران به صورت تمام وقت یا پاره وقت با بنیاد همکاری دارند و شماری دیگر کارشناسان ایرانی و غیرایرانی اند که در صورت لزوم، از آنان نظرخواهی می شود.
اولین شورای علمی به منظور تدوین و اجرای برنامه ی علمی و عملی به ریاست مهدی محقق و با حضور فتح الله مجتبایی، علی اشرف صادقی و عبدالحسین آذرنگ و دو استاد فقید عباس زریاب خویی (متوفی بهمن ۱۳۷۳) و احمد طاهری عراقی (متوفی ۱۳۷۰) تشکیل شد. در چند سال اخیر که بر شمار اعضای هیئت علمی تمام وقت در گروه های علمی بنیاد افزوده شده، از تعداد مشاوران علمی خارج از بنیاد کاسته شده است. سازمان علمی بنیاد مرکب از ده گروه علمی، شش واحد علمی پشتیبانی و دو بخش دفتر آموزش حین خدمت و دفتر سفارش و دریافت مقالات است.

دانشنامه آزاد فارسی

بنیاد دایرةالمعارف اسلامی
نماد بنیاد دایرةالمعارف اسلامی
مؤسسه ای فرهنگی و غیر انتفاعی که در ۱۳۶۲ش با هدف تدوین و انتشار دایرة المعارفی الفبایی دربارۀ آموزه های دین اسلام و تمدن و فرهنگ ملل مسلمان، از آغاز پیدایش اسلام تا زمان حاضر، تأسیس شد. جلد اول این دایرة المعارف، با عنوان دانشنامۀ جهان اسلام، در ۱۳۶۸ش منتشر شد. اکثر مقالات آن را متخصصان ایرانی یا غیرایرانی تحقیق و تألیف کرده اند و بخشی از مقالات نیز که در ایران متخصص ندارد ترجمه از منابع معتبر است. کار نشر این دایرةالمعارف از حرف «ب» آغاز شده است، چون قبلاً دایرةالمعارفی تحت عنوان «دانشنامۀ ایران و اسلام» انتشار یافته بود که تنها حرف «الف» را دربر می گرفت و ناتمام رها شده بود. ۱۲ جلد از دانشنامۀ جهان اسلام تا ۱۳۸۸ منتشر شده است و احتمالاً کل آن بالغ بر ۴۰ جلد خواهد شد. بنیاد دایرةالمعارف اسلامی علاوه بر انتشار دانشنامۀ جهان اسلام، یازده دورۀ مجله تحقیقات اسلامی و ۲۵ عنوان کتاب نیز منتشرو چند همایش علمی برگزار کرده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس