تاختن

۲ - در "دونگ تیان " به معنی فصل زمستان این بخش " دونگ" است که از ریشه فعل" دونگماک " ( دونماک ) به معنی سرد شدن، یخ زدن گرفته شده و " دونگوک" ( دُنوک یا دونگ ) به معنی سرد شده ، یخ زده می باشد و معنی ترکیب فوق در اصل فصل سرد و یخ زدگی است که در چینی به معنی زمستان در آمده است.

تیز
تیزبن ( تیسفون )
تیغ
تاخت
تاز
تازه
داس
تیشه
تاشیدن ( تراشیدن )
بسیاری از واژگان در گذر از پارسی باستان به پارسی امروز سدای /گ/ میانی خود را از دست داده اند، مانند:
تیگرا >>> تیر
شگرا >>> شیر
سگرا >>> سیر
دگرا >>> دیر
سوگدا >>> سودا ( داد و ستد )
واژه پارسی باستان "تیگرا" ریشه واژه انگلیسی tiger به معنی "تند و تیز" است که به "ببر" گفته می شود.
تیز در پهلوی تِز tēz و تخ tēx بوده است . امروزه در تاجیکستان و افغانستان به تیز " تِز " گفته می شود . در ترکی هم به تیز ، تِز " در معنی زود و سریع گفته می شود .
( ( پدید آمد این گنبد تیزْ رو
شگفتی نماینده ی نوبه نو؛ ) )
در جای دیگر می نویسد : ( ( این واژه بر آمده از تِیْگْره ی اوستایی است که واژه هایی دیگر نیز چون " تیغ " و " تیر " از آن بر آمده اند . ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 226 و 190 )
و واژه ای کاملا پارسی است.
حالا برخی ها به این واژه ی اصیل فارسی میگن، ترکیه، ، واقعا خنده داره. 😂
افزوده شدن پسوند در ترکی به واژگان غیر ترکی امری طبیعیه.
مانند=
الله ( عربی ) =اللهلیخ ( الله لیخ ) خدایی، ، پس واژه ی الله ترکیه؟؟؟؟؟؟
همچنین واژه ی ( ایتی ) بر گرفته از واژه ی "تیگرا" یا" تیر" در فارسی است، که به شکل ( ایتی ) به ترکی راه یافته.
همچنین پسوند: یدن ، دن هردو یکی هستند و ربطی به چیز هایی که شما گفتید ندارد.
مانند=خندیدن، خوابیدن، پاییدن ، بوییدن ، نوشیدن ، آرامیدن و. . . . . که همگی واژگان اصیل فارسی هستند با پسوند یدن، ، حالا چون نتوانستی ( تیز ) را ریشه یابی کنی ، چرت و پرت نوشتی. .
حتی پسوند ( آخ ) در ترکی بر گرفته از پسوند ( آک ) در فارسیه. در واقع ترکی شده اش است. برای بیشتر واژگان ترکی از این پسوند فارسی استفاده میشود، پس طبق محاسبات جناب ع همه ی ترکی، فارسیه:
قاچماک، وراک ( زدن ) ، یازماک و. . . . . . فارسی هستند.
🚫جناب ( ع ) ترکی زبانی درست شده از فارسی، مغولی، چینی و عربیست. 🚫
《شوئی، سوئی ( چینی ) =به شکل" سو" به ترکی راه یافته و به شکل های گوناگون در آمده ولی ریشه ی چینی دارد مانند: ( سوت، سواخ، سواماک ) . 》
《چار ( فارسی ) = با اندکی تغییر به شکل "آچ" به ترکی راه یافته، و حتی خود آچ را به درستی نمی توانند بگویند و به شکل"آش" گفته میشود، ولی تنها با افزوده کردن پسوند"مک" این واژه را به شکل ترکی در آورده اند. 》
《اسال ، استجد، استدعاء ( عربی ) = به معنی "خواه و خواستن" درست به همین شکل به ترکی راه یافته "استمک" و باز با افزوده کردن یک پسوند"مَک" شکل ترکی به خود گرفته ولی ریشه ی عربی دارد. 》
《واژه ی=دُنماخ ( به معنی سرد و یخ ) در ترکی، برگرفته از واژه ی چینیdong که معنی سرد و یخ دارد . و همچنین در زبان چینی به فصل زمستان👈— �冬天 – dong tian میگویند. و دو باره با افزوده کردن یک پسوند شکل ترکی گرفته》
《قوس ( عربیده شده ی کوژ ، کژ فارسی ) =
این واژه به شکل قوس به ترکی رفته وبا افزوده کردن پسوند فارسی ( اک ) به شکل قوساک در امده ، که در گذر زمان "س"به "ز" تبدیل شده وشکل امروزی ( قوزاک ) را به خود گرفته. 》
و هزاران واژه، از دیگر زبان ها به این شکل به ترکی راه پیدا کردند و تنها به آنها پسوند افزوده شده. ترکی زبانی ساخته شده از واژگان چندین زبان است.
🚫پس جناب ع، بجای گنده گویی در برابر زبان فارسی، حقیقت را بپذیر . با حذف واژگان دیگر زبان ها مخصوصا 《فارسی》، از ترکی تازه ساخته شده، چیزی نمی ماند. 🚫

#تزجه - #tezcə : فورا - در مدت کوتاهی
#تزله مک - #tezləmək : شتاب کردن
#تز جانلی - #tezcanlı : بی آرام و قرار
#تازه - تزه - #təzə : نو
#تزشدن - #təzəşdən : باز هم - دوباره - باردیگر
و. . .
ترکانی که از این کلمه استفاه میکنند :
تاتار : ( سرعت ) tizlek
زود - سریع: tiz
باشکورد : ( سرعت ) tizlek
زود - سریع : tiz
ازبک : ( سرعت ) tezlik
زود - سریع : tez
ترکمن :
( سرعت ) tizlik
زود - سریع : tiz
نوغای : uşuv - tezlik : سرعت
زود : erken
سریع : tez
ترکی آناتولی : hız : سرعت
سریع : hızlı
تقریبا تمام ترکان همین کلمه را استفاده میکنند برای طولانی نشدن پست آن ها را ننوشتم.
فعل tezmək به صورت تیز دقیقا به همین شیوه استفاده شده و به همین معنی در ترکیه و فارسی وجود دارد. 🛑
تیز : hız
منابع استفاده شده از فعل تزمک
tezmek "ka�mak" [ Uygurca ( 1000 yılından �nce ) ]
tez "�abuk ol! acele et! anlamında emir" [ Dede Korkut Kitabı ( 1400 yılından �nce ) : Tez sevd��, tez usandu� ]
واژه ی تازه هم از این فعل گرفته شده ( təzək ) و ( tazaq ) در تفهیم زمان به شکل زود است که به معنی چیزی یا کسی که به تو در حالت زمانی نزدیکتر یا سریعتر از وضع نرمال به تو رسیده است که آنجاست که میگویند تازه است. 🛑
فعل #خیزیدن طبق قاعده ی زبان فارسی را ندارد چون در این مصدر پسوند یدن اضافه شده و طبق قاعده ی فارسی مانند کلمات بنیانی زبان فارسی مانند رفتن , دیدن , گرفتن نیاز به ی قبل پسوند مصدر نیست پس این کلمه ی مهاجر و مصدر جعلی برای این زبان است.
به احتمال بسیار زیاد هیزلی - hızlı در ترکی آناتولی همان tez ترکیست اما به احتمال بسیار کم احتمال دارد از فعل خیزیدن باشد باز هم این مصدر جعلیست و خیز همان قیزماق ترکیست. ✳️
واژه ی تاختن همان تاخماق ترکیست که تاز و تازی را در حالت مضارع از خود مشتق کرده است این نشانگر این است که زبان فارسی زاده زبان ترکیست.