تاریخ تصوف در سه دوره کلی؛ دوره اول: شکل گیری و تدوین از آغاز تا پایان قرن پنجم و دوره دوم: گسترش عرفان عملی و کمال عرفان نظری و ادبی تا پایان قرن نهم و دوره سوم: رکود و تطور تصوف و عرفان از قرن دهم تاکنون است. حقیقت عرفان از ابتدا در اسلام و سیره پیامبر و اهل بیت بروز داشته است و بعضی صحابه و تابعین از زهّاد و عبّاد عصر خود بودند اما آنچه به عنوان تصوف شناخته می شود به معنی طریقت شناخته شده عرفانی پایبند به آدابی ویژه در کنار فرامین شرع است. تصوف از قرن دوم قمری هویدا شد و نخستین کسی که صوفی نامیده شد عثمان بن شریک مشهور به ابوهاشم کوفی ( درگذشته ۱۵۰ ق ) است و پیش از او نیز کسانی چون حسن بصری ( درگذشته ۱۱۰ ق ) با توجه به تمسک به آداب طریقت درشمار صوفیان ذکر می شود. آداب طریقت در ابتدای تصوف ساده و بیشتر متوجه ریاضت و عزلت و … بوده است.
دوره اولیه تصوف و عرفان که شکل گیری و تدوین آن از آغاز تا پایان قرن پنجم در سه مرحله است.
مرحله شکل گیری در آغاز و بخصوص قرن دوم قمری با توجه به ساحت باطنی شریعت تصوف بی تکلف و زاهدانه شکل با حضور عارفانی چون: ابوهاشم کوفی ( درگذشته ۱۵۰ ق ) ، سفیان ثوری ( درگذشته ۱۶۱ ق ) ، ابراهیم ادهم ( درگذشته ۱۶۲ ق ) ، داود طایی ( درگذشته ۱۶۵ ق ) ، شقیق بلخی ( درگذشته ۱۷۴ ق ) ، رابعه عدویه ( درگذشته ۱۸۵ ق ) ، فضیل عیاض ( درگذشته ۱۸۷ ق ) ، معروف کرخی ( درگذشته ۲۰۰ ق ) که با توجه به ساحت باطنی شریعت تصوف و عرفان را شکل یافت. [ ۱] [ بدون شابک]
مرحله کمال ( قرن سوم تا نیمه های قرن چهارم ) با حضور مشایخ بسیار بزرگی در مصر، شام و خراسان و بخصوص بغداد مانند: ذوالنون مصری، جنید بغدادی، ابو سعید خراز، ابن عطا آدمی، سهل تستری، حکیم ترمذی، و حارث محاسبی به تبیین تصوف و عرفان پرداختند.
قرن سوم قمری، تصوف گسترش یافت و از آداب ساده زاهدانه گذشت و به محبت و خدمت به خلق گرایید و تعینات و ظواهر متعدد طریقت پیدا کرد و ابعاد علمی ( متأثر از فلسفه یونانی بخصوص در ارائه مفهومی وحدت وجود ) را نیز محکم ساخت. در این قرن صوفیه در قالب یک فرقه و طبقه خاص اجتماعی با آداب خاص طریقت متشکل شدند و از سویی مورد انتقاد شدید فقها و متشرعان بودند. از جمله بایزید توسط متشرعان به عقیده اتحاد و حلاج به اعتقاد به حلول متهم شدند. از بزرگان صوفیه در سده سوم: حارث محاسبی، ذوالنون مصری، سری سقطی، بایزید بسطامی، سهل تستری، جنید بغدادی و حلاج می باشند. [ ۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدوره اولیه تصوف و عرفان که شکل گیری و تدوین آن از آغاز تا پایان قرن پنجم در سه مرحله است.
مرحله شکل گیری در آغاز و بخصوص قرن دوم قمری با توجه به ساحت باطنی شریعت تصوف بی تکلف و زاهدانه شکل با حضور عارفانی چون: ابوهاشم کوفی ( درگذشته ۱۵۰ ق ) ، سفیان ثوری ( درگذشته ۱۶۱ ق ) ، ابراهیم ادهم ( درگذشته ۱۶۲ ق ) ، داود طایی ( درگذشته ۱۶۵ ق ) ، شقیق بلخی ( درگذشته ۱۷۴ ق ) ، رابعه عدویه ( درگذشته ۱۸۵ ق ) ، فضیل عیاض ( درگذشته ۱۸۷ ق ) ، معروف کرخی ( درگذشته ۲۰۰ ق ) که با توجه به ساحت باطنی شریعت تصوف و عرفان را شکل یافت. [ ۱] [ بدون شابک]
مرحله کمال ( قرن سوم تا نیمه های قرن چهارم ) با حضور مشایخ بسیار بزرگی در مصر، شام و خراسان و بخصوص بغداد مانند: ذوالنون مصری، جنید بغدادی، ابو سعید خراز، ابن عطا آدمی، سهل تستری، حکیم ترمذی، و حارث محاسبی به تبیین تصوف و عرفان پرداختند.
قرن سوم قمری، تصوف گسترش یافت و از آداب ساده زاهدانه گذشت و به محبت و خدمت به خلق گرایید و تعینات و ظواهر متعدد طریقت پیدا کرد و ابعاد علمی ( متأثر از فلسفه یونانی بخصوص در ارائه مفهومی وحدت وجود ) را نیز محکم ساخت. در این قرن صوفیه در قالب یک فرقه و طبقه خاص اجتماعی با آداب خاص طریقت متشکل شدند و از سویی مورد انتقاد شدید فقها و متشرعان بودند. از جمله بایزید توسط متشرعان به عقیده اتحاد و حلاج به اعتقاد به حلول متهم شدند. از بزرگان صوفیه در سده سوم: حارث محاسبی، ذوالنون مصری، سری سقطی، بایزید بسطامی، سهل تستری، جنید بغدادی و حلاج می باشند. [ ۲]
wiki: تاریخ تصوف