ترسل

[ویکی فقه] ترسّل یعنی با تأنی و بدون عجله خواندن.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۴۹.
...

تَرَسُّل
اصطلاحی برای نامه نگاری در قدیم. دانشی که از اصول نامه نگاری و مراعات قواعد به مقتضای حالِ نویسنده و مخاطب بحث می کند. ترسّلات و انواع نامه ها در ایران پیش از اسلام، جایگاه داشتند و پس از اسلام نیز آثار آن دیده می شود. ازجمله ترسّلات موجود، متن کامل عهد اردشیر در تجارب الامم ابن مسکویه و قسمتی از عهد شاپور بن اردشیر در الوزراء و الکتّاب، قسمتی از مکتوب اردشیر بابکان خطاب به رعایا و مکتوب انوشیروان به بزرگمهر است. در دورۀ ساسانی ترسّلات عبارت بودند از مناشیر برای تفویض حکمرانی بلاد، فتح نامه در شرح علل جنگ و وقوع آن و تاریخ و توصیف قدرت دشمن، شکست نامه، عهدنامه، سوگندنامه، امان نامه، سلطانیّات در موضوع نامه های پادشاهان به یکدیگر، اخوانیّات و توقیعات که در دورهای بعد هم، تا قرن هفتم انواع ترسّلات مذکور، رایج بودند. هریک از ترسّلات ویژگی هایی داشتند؛ ازجمله در منشور، توضیحی دربارۀ مرتبت مخاطب، اوصاف وی و تکالیف و وظایف او می آید یا در سوگندنامه عهود و شرایط و تضمین و وثیقه ذکر می شود، در اخوانیّات بر شرح اشتیاق تأکید می شود. از مهم ترین کتاب های ترسّل فارسی می توان به عتبةالکتبه منتجب الدّین بدیع جوینی و التوسّل الی الترسّل بدرالدّین رومی اشاره کرد. نیز← نامه و نامه نگاری