ترکمان چای

/torkamAnCAy/

لغت نامه دهخدا

ترکمان چای. [ ت ُ ک َ ] ( اِخ ) قریه ای از اعمال تبریز. ( مرآت البلدان ).قصبه ای است در مغرب میانه بر سر راه زنجان به تبریز. رجوع به ترکمان ( قصبه ترکمان ) و کلمه بعد شود.، ترکمانچای. [ ت ُ ک َ ] ( اِخ ) ( عهدنامه ٔ... ) در اواخر سال 1241 هَ. ق.. ( 1828 م. ) قشون دولت روس علی رغم عهدنامه گلستان که بر اساس آن بیش از نیمی از سرزمین قفقاز را در تصرف خود در آورده بود با حمله ناگهانی بطرف ایران سرازیر شدند و لشکریان ایران با همه کوشش عباس میرزای نایب السلطنه نتوانست در مقابل هجوم اشغالگران پایداری نماید و بشکست مجدد ایران و انعقاد عهدنامه ای که سنگین تر از عهدنامه گلستان بودمنجر گردید. این عهدنامه که در قریه ترکمان چای منعقد گردید. بهمین نام معروف شد و بموجب آن بقیه خاک قفقاز تا ساحل رود ارس به دولت روس تسلیم گردید. بموجب همین عهدنامه انحصار کشتی رانی در دریای مازندران و حق قضاوت کنسولی در داخل ایران بدولت روس تفویض شدو تحمیلات سنگین دیگری بر دولت وارد گردید. و رجوع به مرآت البلدان ج 1 ص 410 و عهدنامه ترکمانچای شود.

فرهنگ فارسی

( معاهده ترکمانچای ) در اواخر سال ۱۲۴۱ ه. ق سپاه روس ناگهان به مرز ایران حمله کرد . در اواسط سال ۱۲۴۳ ه. ق ./ ۱۸۲۸ م . ایران شکست خورد و با میانجیگری انگلستان عهد نامه شومی بنام عهد نامه ترکمانچای میان ایران و روس بسته شدکه بموجب آن رود ارس مرز ایران شناخته شد و دشت مغان و بندر لنکران و کشتی رانی بحر خزر بروسیه واگذار گردید .
قریه ای از اعمال تبریز قصبه است در مغرب میانه بر سر راه زنجان به تبریز .

دانشنامه آزاد فارسی

تُرکَمانْ چای
شهری در استان آذربایجان شرقی، شهرستان میانه، و مرکز اداری بخش ترکمان چای. در منطقه ای کوهستانی در ۱۱۰کیلومتری جنوب شرقی تبریز و ۳۴کیلومتری شمال غربی میانه، در دامنۀ جنوبی کوهستان بزقوش قرار دارد. رودخانۀ تُرکَمان چای از کنار این شهر می گذرد و ارتفاع آن ۱,۶۳۰ متر است. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و نیمه خشک و جمعیت آن ۶,۰۴۰ نفر است. ترکمان چای در تاریخ دیپلماسی ایران از نقش خاصی برخوردار است. پس از شکست ایران در جنگ ایران و روس (۱۲۰۵ش) عهدنامۀ ننگین و معروف ترکمان چای در خانۀ روستایی ای به نام مشهدی محمد بین عباس میرزا ولیعهد و ژنرال پاسکویچ، فرماندۀ ارتش روس، و با نظارت سر جان مکدانل، سفیر بریتانیا، در ایران منعقد گردید و براساس آن ایران حق مالکیت و حاکمیت خویش را بر قفقاز و سرزمین های شمال رود ارس ازدست داد.

پیشنهاد کاربران

بپرس