ترکیب از جنس و فصل

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ترکیب در فلسفه، به معنیِ «یکی شدنِ چند چیز» یا «اتحاد امور کثیر» است.
ترکیب در فلسفه، چندگونه تقسیم دارد:۱. تقسیم به حقیقی و اعتباری؛ ۲. تقسیم به عقلی و خارجی؛ ۳. تقسیم به انضمامی و اتحادی.
انواع جسم در فلسفه اسلامی
در فلسفه اسلامی، فیلسوفان اغلبْ انواعِ جسم را مرکب از ماده و صورتِ نوعیه می دانند که این دو جزء، وقتی در ذهن به نحوِ لابشرط تصور می شوند، همان جنس و فصلِ ماهیات خواهند بود. در واقع مصداق خارجیِ اجزاء عقلی ماهیت، یعنی جنس و فصل، به ترتیبْ همان ماده و صورتِ خارجی است و تنها تفاوت آنها این است که ماده لحاظِ "بشرط ِ لا"ی جنس، و جنس لحاظ "لا بشرط" ماده است و صورت، لحاظ "بشرط لا"ی فصل و فصل لحاظ "لابشرط" آن است.
ترکیب ذهنی یا عقلی
می دانیم که ملاکِ کثرت و تمایزِ ذهنی و عقلی، عدمِ تعددِ وجودهای اجزاء در خارج است؛ یعنی اگر وجودِ هر یک از اجزاء در عالم واقع، همان وجودِ اجزاء دیگر باشد و اجزاءْ تنها در ذهن و با استفاده از تحلیلِ عقلانی، از یکدیگر منحاز و متمایز شوند، ترکیبْ ذهنی یا عقلی نامیده می شود.ترکیب یک چیز از جنس و فصل، ترکیب حقیقیِ عقلی محسوب می شود؛ زیرا جنس و فصل، لحاظ و تصورِ لابشرطیِ ماده و صورت اند و چنین تصور و لحاظی از اجزای یک ماهیت، تنها در ذهن تحقق دارد نه در خارج از ذهن. بنابراین هر چیزی که دارای جنس و فصل است -از آن جهت که دارای جنس و فصل است- مرکَّبی عقلی و ذهنی محسوب می شود نه خارجی.
انتزاعِ جنس و فصل از ماده و صورت
...

پیشنهاد کاربران

بپرس